رمزارزها ابزاری نوین برای سرمایه‌گذاری / نسل زد بیشترین استقبال را دارد

به گزارش صدای بورس،میثم فدایی ، مدیرعامل گروه خدمات بازار سرمایه آبان، در پنل تخصصی فرصتها و چالش های اوراق بهادارسازی رمزدارایی ها در کیش اینوکس ۲۰۲۵ با تشریح تحول نقش رمزارزها در نظام مالی جهان گفت: یکی از وظایف اصلی پول، ایفای نقش به‌عنوان وسیله مبادله و انتقال ثروت بین نسل‌هاست. در ابتدای ظهور رمزارزها، تصور بر این بود که این دارایی‌های دیجیتال می‌توانند جایگزین ارزهای متداولی مانند دلار شوند.

وی افزود: با گذشت زمان و افزایش نوسانات قیمتی، رمزارزها هرگز نتوانستند جایگاه رسمی پول را به دست آورند. هرچند در برخی کشورها یا خدمات محدود، مانند رزرو هتل یا خرید آنلاین، از بیت‌کوین به‌عنوان ابزار پرداخت استفاده می‌شود، اما این به معنای پذیرش آن به‌عنوان پول رسمی نیست.

فدایی واحد تصریح کرد: هرچه زمان می‌گذرد، نقش رمزارزها به‌عنوان پول از ذهن فعالان اقتصادی دورتر می‌شود. در مقابل، دارایی‌هایی مانند تتر که مبتنی بر دلار است، یا توکن‌های مرتبط با دارایی‌های واقعی مانند املاک، مسیر مشخص‌تری را در حوزه «رمزدارایی» ترسیم کرده‌اند و موجب شکل‌گیری تعریف دقیق‌تری از این مفهوم شده‌اند.

مدیرعامل گروه خدمات بازار سرمایه آبان با اشاره به رویکرد جدید بازار سرمایه ایران در این زمینه گفت: بر اساس مصوبه‌ای که اخیراً به اجرا درآمده، مسئولیت نهادسازی و تنظیم‌گری رمزدارایی‌ها بر عهده بازار سرمایه گذاشته شده است. این اقدام، گامی مثبت و راهگشا در جهت قانونمند کردن این حوزه نوظهور به شمار می‌رود.

وی خاطرنشان کرد: اجرای این رویکرد به‌ویژه در بستر بورس کالا که سابقه موفقی در توسعه ابزارهای مالی نوین دارد، می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری چارچوبی شفاف و کارآمد برای فعالیت رمزدارایی‌ها در اقتصاد کشور باشد.

صالحی: بلاک‌چین، تحول‌آفرین نظام مالی آینده است

مهدی صالحی، معاون توسعه گروه خدمات بازار سرمایه آبان، با تشریح روند شکل‌گیری و تحول نظام‌های مالی در جهان گفت: پس از ظهور نظام‌های مالی سنتی مانند بورس و سبدگردانی، نهادهای مالی جهانی با سرعتی چشمگیر توسعه یافتند و شبکه‌ای پیچیده و به‌هم‌پیوسته را ایجاد کردند که تا پیش از بحران ۲۰۰۸ مسیر رشد مداومی داشت.

وی افزود: بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸، نقطه عطفی در تاریخ اقتصاد بود که ضعف‌ها و آسیب‌پذیری‌های سیستم مالی متمرکز را آشکار و بی‌اعتمادی گسترده‌ای در میان فعالان اقتصادی ایجاد کرد.

صالحی اظهار داشت: در همین دوران بحرانی بود که ایده انقلابی ساتوشی ناکاموتو با خلق بیت‌کوین مطرح شد؛ سیستمی غیرمتمرکز، شفاف و همتابه‌همتا که با هدف حذف واسطه‌ها و بازگرداندن کنترل دارایی‌ها به خود افراد شکل گرفت. این رویداد، سرآغاز جنبش بزرگی در عرصه فناوری‌های مالی بود.

وی با اشاره به رشد آگاهی جهانی نسبت به این پدیده در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ گفت: با افزایش قیمت بیت‌کوین تا مرز هزار دلار و گسترش پوشش رسانه‌ای، دوران «سر و صدای بلاک‌چین» آغاز شد و جهان دریافت که بلاک‌چین صرفاً به بیت‌کوین محدود نیست.

به گفته معاون توسعه گروه آبان، معرفی «قراردادهای هوشمند» و ظهور پلتفرم اتریوم، نقطه عطفی در این مسیر بود و نشان داد از فناوری بلاک‌چین می‌توان برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز در حوزه‌هایی فراتر از پول و تراکنش‌های مالی استفاده کرد.

صالحی ادامه داد: با گسترش مفاهیمی مانند «استیکینگ» و «امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)»، امکان ایجاد اقتصادهای دیجیتال کامل بر بستر بلاک‌چین فراهم شد؛ اقتصادهایی که حتی می‌توانند با بازارهای مالی سنتی تعامل داشته باشند.

وی افزود: امروز شاهد رشد چشمگیر تراکنش‌ها، هزاران رمزارز و پروژه‌های نوآورانه در این حوزه هستیم. ابزارهایی مانند «ایردراپ» نیز به یکی از روش‌های مؤثر برای جذب کاربران و توزیع توکن تبدیل شده‌اند.

صالحی خاطرنشان کرد: پرسش اساسی این است که آیا بازار سرمایه سنتی به سمت این فناوری نوین حرکت خواهد کرد؟ واقعیت این است که بلاک‌چین و دارایی‌های دیجیتال، نه به‌عنوان مکمل، بلکه به‌عنوان تحولی بنیادین در ساختار مالی آینده جهان در حال تثبیت جایگاه خود هستند و می‌توانند شفافیت، کارایی و دسترسی را به شکل بی‌سابقه‌ای ارتقا دهند.

حرکت بازار سرمایه به سمت توکن‌سازی و بهره‌گیری از بلاک‌چین

صالحی ، با تشریح ابعاد تحول نظام مالی مبتنی بر فناوری‌های نوین گفت: برای استفاده از ظرفیت بلاک‌چین در بازار سرمایه دو مسیر پیش‌رو داریم؛ یکی توکن‌سازی دارایی‌ها و دیگری حرکت به سمت اوراق‌بهادارسازی.

وی افزود: ارزهای دیجیتال نمونه بارز این تحول‌اند. بیت‌کوین با ارزش بازاری حدود ۸۰ میلیارد دلار، بزرگ‌ترین دارایی در حال رشد در تاریخ مالی جهان به شمار می‌رود و نشان‌دهنده عمق ظرفیت این بازار است.

معاون توسعه گروه خدمات بازار سرمایه آبان با اشاره به مفهوم توکن‌سازی توضیح داد: در این فرآیند، دارایی‌های مختلف به توکن تبدیل می‌شوند و قابلیت معامله در بسترهای دیجیتال را پیدا می‌کنند. سهام شرکت‌ها از جمله دارایی‌هایی هستند که قابلیت توکن‌سازی دارند و در بازار ایران نیز برخی صرافی‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد این حوزه شده‌اند.

وی افزود: تجربیات جهانی در این حوزه متنوع است؛ از پروژه‌های موفق در توکن‌سازی املاک و مستغلات گرفته تا تقسیم مالکیت یک برج به چندین توکن مجزا. این فناوری افزون بر افزایش شفافیت، امنیت داده‌ها را نیز ارتقا می‌دهد و مانع دوباره‌فروشی دارایی‌ها می‌شود؛ موضوعی که در مقاله بنیادین بیت‌کوین در سال ۲۰۰۸ مورد تأکید قرار گرفته بود.

به گفته صالحی، کاربرد بلاک‌چین تنها محدود به ارزهای دیجیتال نیست. این فناوری در حوزه‌هایی مانند هنر و بازار NFT، بازی‌های رایانه‌ای، صنایع سرگرمی و حتی پروژه‌هایی نظیر دوج‌کوین جایگاه خود را تثبیت کرده است.

معاون توسعه گروه خدمات بازار سرمایه آبان اظهار کرد: ارزش بازار جهانی توکن‌ها از ۴۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ به بیش از ۱۱ تریلیون دلار رسیده است. رشد توکن‌سازی در بخش‌هایی همچون انرژی و هنر به‌ویژه از طریق NFTها نیز سرعت گرفته است.

وی با اشاره به تجربه جهانی اوراق‌بهادارسازی گفت: پس از بحران مالی ۲۰۰۸، این موضوع حساسیت‌برانگیز شد، اما کشورهای مختلف همچنان به توسعه صندوق‌های مبتنی بر دارایی‌های دیجیتال ادامه داده‌اند. نخستین صندوق قابل معامله بیت‌کوین در سال ۲۰۱۵ در سوئد راه‌اندازی شد و سپس اروپا و کانادا نیز به این جریان پیوستند. امروز ارزش این صندوق‌ها به بیش از ۲۲۰ میلیارد دلار رسیده است.

معاون توسعه گروه خدمات بازار سرمایه آبان با تأکید بر نقش تحولی بلاک‌چین در ساختار بازارهای مالی افزود: ایده ساتوشی ناکاموتو، ایجاد نظام‌های غیرمتمرکز بدون نیاز به نهادهای مرکزی بود. اکنون امکان انجام تراکنش‌ها بدون واسطه فراهم شده و حتی تصور «بازار سرمایه غیرمتمرکز» نیز واقع‌بینانه است.

صالحی محدودیت زیرساخت‌های قدیمی سپرده‌گذاری مرکزی را از موانع اصلی در مسیر تحقق این هدف دانست و تصریح کرد: بورس‌های بزرگ جهان مانند نزدک در حال بررسی استفاده از بلاک‌چین برای کاهش هزینه‌ها و ریسک عملیاتی هستند.

وی خاطرنشان کرد: در ایران نیز حرکت به سمت استفاده از این فناوری آغاز شده است. بازار خارج از بورس و برخی شرکت‌های پیشرو در این زمینه فعال شده‌اند و حتی وزارت نفت، طرح توکن‌سازی یکی از چاه‌های نفتی را بررسی می‌کند. این روند می‌تواند امنیت داده‌ها، تنوع ابزارهای مالی و امکان فعالیت ۲۴ ساعته بازار را برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد.

آراسته: بورس کالا آماده همکاری با پلتفرم‌های رمزارزی است

رحمان آراسته، مدیر مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس کالای ایران، از آغاز دور جدیدی از همکاری‌های نوآورانه بین بازار سرمایه و فعالان حوزه رمزارز خبر داد و گفت: هدف این همکاری‌ها بهره‌گیری از ظرفیت‌های متقابل بازار سنتی و فناوری‌های مالی نوین است.

وی افزود: بورس کالای ایران به عنوان نهادی پیشرو در توسعه ابزارهای مالی، آمادگی کامل خود را برای همکاری با پلتفرم‌های رمزارزی اعلام کرده و طرح راه‌اندازی گواهی سپرده بیت‌کوین در مرحله اجرایی قرار دارد. این پروژه پس از مطالعات گسترده و جلسات کارشناسی متعدد آماده اجراست.

آراسته به موفقیت‌های پیشین بورس کالا در اوراق‌بهادارسازی طلا اشاره کرد و گفت: رشد سهم بازار از یک درصد به ۴۰ درصد در مدت پنج سال، نشان‌دهنده توانایی این نهاد در توسعه بازارهای نوین است.

وی تأکید کرد: بازار سرمایه نمی‌تواند در مقابل تحولات دیجیتال بی‌تفاوت بماند و ایجاد سازوکارهای نظارتی مناسب و رفع چالش‌های فقهی، از جمله تأیید مراجع ذی‌صلاح در زمینه توکن‌سازی، در دستور کار قرار دارد. برنامه‌ریزی برای توکن‌سازی گواهی‌های سپرده کالایی نیز از دیگر اقدامات مهم این نهاد است.

مدیر مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس کالا افزود: با اجرای این طرح، مقیاس بازار سرمایه افزایش یافته و دسترسی سرمایه‌گذاران خرد به بازارهای متنوع تسهیل خواهد شد. همکاری با صرافی‌های معتبر رمزارزی و حضور نهادهای مالی بزرگ، نوید آینده‌ای روشن برای توسعه بازار دارایی‌های دیجیتال را می‌دهد.

آراسته خاطرنشان کرد: توسعه زیرساخت‌های امنیتی و نظارتی، حفظ امنیت سرمایه‌گذاران و شفافیت معاملات اولویت اصلی این پروژه است و عزم جدی تمامی ذی‌نفعان، کلید موفقیت مسیر تحول بازار سرمایه خواهد بود.

راد : رمزارزها به جای پول، دارایی دیجیتال شدند

امیرحسین راد، مدیرعامل نوبیتکس، با اشاره به رشد سریع بازار رمزارزها در جهان گفت: ارزش این بازار هم‌اکنون حدود چهار تریلیون دلار است و سهم آن از بازار طلا بیش از ۱۵ درصد برآورد می‌شود.

راد توضیح داد: در ابتدا بیت‌کوین و سایر رمزارزها به عنوان جایگزین پول مطرح شدند، اما با آشکار شدن محدودیت‌هایی مانند سرعت پردازش تراکنش‌ها، اکنون بیشتر به عنوان ذخیره ارزش و جایگزین طلا شناخته می‌شوند.

وی افزود: تاکنون حدود ۸۰۰ میلیون نفر در جهان از رمزارزها استفاده کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود نرخ رشد کاربران بین ۱۰ تا ۱۵ درصد ادامه یابد. در ایران نیز حدود ۱۵ میلیون نفر از رمزارزها بهره می‌برند و نسل زد بیشترین استقبال را از این ابزارهای نوین داشته است.

ETF بیت‌کوین؛ تجربه جهانی و راهکار ایران

راد درباره تلاش‌ها برای اتصال بازار سنتی و رمزارزها گفت: ایجاد صندوق قابل معامله (ETF) بیت‌کوین از سال ۲۰۱۴ آغاز شد و سرانجام در سال ۲۰۲۴ در آمریکا مجوز گرفت.

وی افزود: مهم‌ترین چالش ایجاد ETF تعیین مرجع قیمت دارایی پایه است. راه‌حل پیشنهادی برای ایران، استفاده از بورس کالا و معاملات سپرده به عنوان مرجع قیمت است که هم قیمت‌گذاری و هم تأمین دارایی صندوق را ممکن می‌سازد.

راد تأکید کرد: توکنایز کردن دارایی‌ها می‌تواند شفافیت را افزایش دهد، نیاز به نهادهای واسطه مانند سپرده‌گذاری مرکزی را حذف کند و امکان تسویه شفاف در دفتر کل بلاک‌چین را فراهم آورد.

وی افزود: امکان معامله ۲۴ ساعته و هفت روز هفته، به ویژه برای دارایی‌های متصل به بازارهای جهانی، نقدشوندگی بالاتر و دسترسی آسان‌تر به سرمایه‌گذاران را فراهم می‌کند.

راد خاطرنشان کرد: مهم‌ترین چالش‌ها شامل نگهداری دارایی دیجیتال و بازارگردانی مناسب در شرایط نوسانی بیت‌کوین است. حل این مسائل، کلید موفقیت توسعه ابزار مالی نوین در ایران خواهد بود.

توکنایز کردن دارایی‌ها، مسیر توسعه بازار مالی ایران

مدیرعامل نوبیتکس، با تأکید بر اهمیت اتصال بازار سنتی و رمزارزها گفت: توکنایز کردن دارایی‌ها به دلیل کمبود سرمایه و رقابت برای جذب آن، فرصت ارزشمندی است و می‌تواند به حل مسئله تأمین مالی کمک کند.

راد توضیح داد: مزیت اصلی توکنایز کردن دارایی‌ها، شفافیت و حذف نیاز به نهادهای واسطه مانند سپرده‌گذاری مرکزی است. فرآیند تسویه تماماً در یک دفتر کل توزیع‌شده (بلاک‌چین) ثبت می‌شود و امنیت و رصد تراکنش‌ها را افزایش می‌دهد.

معامله ۲۴ ساعته و نقدشوندگی بیشتر

وی افزود: امکان معامله ۲۴ ساعته و هفت روز هفته، به ویژه برای دارایی‌های متصل به بازارهای جهانی مانند فلزات گرانبها، نقدشوندگی این دارایی‌ها را به شکل چشمگیری ارتقا می‌دهد.

راد تصریح کرد: توکن‌ها می‌توانند به راحتی وثیقه و برای دریافت وام استفاده شوند، فرآیندی ساده‌تر نسبت به روش‌های متمرکز فعلی ایران. همچنین توکنایز کردن سهام و اوراق بدهی، امکان جذب سرمایه‌گذاران خارج از کشور، از جمله ایرانیان مقیم خارج، را فراهم می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: اگر چالش‌های توکنایز کردن دارایی‌ها حل نشود، بازار کم‌عمق و نقدشوندگی پایینی خواهد داشت و سرمایه‌گذاران در دارایی‌های خود گرفتار می‌شوند. همچنین توکن‌های متمرکز مانند استیبل‌کوین‌ها که توسط نهادهای مرکزی منتشر می‌شوند، امکان فریز شدن دارند و نمونه‌های آن در ایران به دلیل تحریم‌ها مشاهده شده است. در مقابل، دارایی‌های غیرمتمرکز مانند بیت‌کوین از این ریسک‌ها مصون هستند.

راد تأکید کرد: توکنایز کردن دارایی‌های سنتی و دیجیتال می‌تواند شفافیت، دسترسی بین‌المللی، نقدشوندگی و وثیقه‌گذاری آسان را فراهم کرده و گامی بلند در توسعه بازار مالی کشور باشد.