جنبش کریپتوزایی

به گزارش صدای بورس، کریپتوکارنسی (که به صورت عامیانه، کریپتو هم نامیده می‌شود) یک ارز دیجیتال است که متکی به هیچ نهاد مرکزی همچون دولت یا بانک نیست. البته شکل‌گیری کریپتوکارنسی به سال‌ها قبل یعنی دهه ۱۹۸۰ میلادی بازمی‌گردد.

پول الکترونیک

در سال ۱۹۸۳، دیوید شاوم، مخترع و دانشمند رایانه نوعی از پول الکترونیک رمزنگاری‌شده را ابداع کرد که به ecash شهرت یافت. در سال ۱۹۹۵ او این پول را از طریق شرکت الکترونیک Digicash به کار گرفت و نخستین پرداخت الکترونیک رمزنگاری‌شده را انجام داد. به همین دلیل، دیوید شاوم را «پدرخوانده کریپتوها» لقب داده‌اند. در سال ۱۹۹۶، آژانس امنیت ملی آمریکا در مطلبی تحت عنوان «چگونه پول ضرب کنیم: رمزنگاری کردن پول الکترونیک ناشناس» به تشریح سیستم کریپتوکارنسی پرداخت.

در سال ۱۹۹۸ «وی دای» مهندس رایانه، ایده b-money را به عنوان سیستم ناشناس توزیع پول الکترونیک مطرح کرد. پس از آن، نیک سابو متخصص رایانه و از پیشگامان فناوری بلاکچین، رمزارز bit gold را معرفی کرد که شبیه بیت‌کوین بود. البته این رمزارز را نباید با صندوق سرمایه‌گذاری با پشتوانه طلای BitGold اشتباه گرفت. سرانجام در سال ۲۰۰۸ فردی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو بیت‌کوین را خلق و معرفی کرد. از آن زمان تاکنون، همگام با پیشرفت و توسعه فناوری بلاکچین، بر تعداد و تنوع کریپتوها و موارد کاربرد آنها افزوده شده است. امروزه میلیون‌ها کریپتوکارنسی در جهان وجود دارند. البته بخش بزرگی از این کریپتوها غیرفعال هستند. در این نوشته قصد داریم با استفاده از داده‌های سایت کوین‌مارکت‌کپ، روند خلق کریپتوها از سال ۲۰۱۵ تا امروز را مرور کنیم. این مجموعه که در سال ۲۰۱۳ راه‌اندازی شده و به «خانه کریپنو» شهرت دارد، خدمات متنوعی در حوزه رمزارزها ارائه می‌دهد و یکی از منابع مطمئن داده‌های کریپتوکارنسی در جهان به شمار می‌رود.

خلق رمزارزها

بر پایه داده‌های کوین‌مارکت‌کپ، تا می ۲۰۲۲ آمار تولید روزانه رمزارزها بسیار محدود و اندک بود. از آگوست ۲۰۱۵ تا می ۲۰۲۲ بیشترین تعداد تولید روزانه رمزارز مربوط به می ۲۰۱۷ و آوریل ۲۰۲۱ (به ترتیب ۴۳ و ۳۹ رمزارز) بوده است. اما از ژوئن ۲۰۲۲ جهش انفجاری خلق کریپتوها آغاز شد، به طوری که در نخستین روزهای ماه ژوئن، هزاران کریپتو خلق شد. به عنوان نمونه، در ۱۳ ژوئن ۲۷۲۷ رمزارز و در ۲۰ ژوئن تعداد ۶۶۶۷ رمزارز تولید و عرضه شد. از نظر بالاترین میزان تولید روزانه کریپتو، ماه ژوئن ۲۰۲۲ رکوددار است. روز ۲۷ ژوئن این سال تعداد کریپتوهای تولیدشده به رقم ۲۱۵ هزار و ۲۲۳ رمزارز رسید. این رقم یک ماه بعد به کمتر از ۱۵۰۰ رمزارز سقوط کرد.

از جولای ۲۰۲۲ تا سپتامبر ۲۰۲۴ آمار تولید روزانه کریپتوها با افت شدید روبه‌رو شد. در این بازه زمانی به طور میانگین روزانه بین ۹۵۷ تا ۸۹۰۰ رمزارز تولید و عرضه شد. از میانه سپتامبر ۲۰۲۴ روند تولید روزانه رمزارزها دوباره صعودی شد به طوری که در آخرین روزهای سپتامبر، تولید روزانه کریپتوها از مرز ۲۷ هزار رمزارز گذشت. با ادامه این روند تا سال ۲۰۲۵، بر تعداد کریپتوکارنسی‌ها افزوده شد، به طوری که آوریل امسال با ثبت رکوردهای جدید، به دومین ماه رونق جنبش کریپتوزایی تبدیل شد.

داده‌های کوین‌مارکت‌کپ نشان می‌دهند که در روزهای ۱۶، ۱۷ و ۱۸ آوریل ۲۰۲۵ به ترتیب تعداد ۶۵ هزار و ۶۸۳ رمزارز، ۱۸۴ هزار و ۸۷ رمزارز و ۱۱۵ هزار و ۴۰۴ رمزارز تولید شد. نمودار شماره ۱ میزان تولید روزانه کریپتوکارنسی از می ۲۰۲۴ تاکنون و نمودار شماره ۲ روند خلق کریپتوها از سال ۲۰۱۵ و مجموع کریپتوهای خلق‌شده را نشان می‌دهند.

همانگونه که در نمودار شماره ۲ مشاهده می‌شود، تا ۲۰ ژوئن ۲۰۲۲ تعداد کل کریپتوهای تولیدشده (البته نباید با تعداد کل کریپتوهای در گردش اشتباه شود) به بیش از ۷۱ هزار مورد رسید. این عدد یک هفته بعد با جهشی چشمگیر از مرز ۸۹۱ هزار رمزارز عبور کرد. در چهارم جولای برای نخستین بار تعداد کریپتوها میلیونی شد.

در اول ژانویه ۲۰۲۳ این رقم به بیش از یک میلیون و ۴۶۳ هزار مورد و در نخستین روز سال ۲۰۲۴ به بیش از ۲ میلیون و ۲۰۱ هزار رمزارز رسید. این عدد تا ۱۶ سپتامبر به ۳ میلیون و ۶۲۷ هزار رمزارز و در پایان همان سال به ۷ میلیون و ۶۶۵ هزار رمزارز افزایش پیدا کرد. امروز تعداد کل رمزارزهای خلق شده در بازار کریپتوکارنسی به رقم ۱۵ میلیون و ۳۸۰ مورد رسیده و همچنان در حال افزایش است.

در سال ۲۰۲۵ بالاترین میزان تولید کریپتوکارنسی به تعداد ۱۸۴ هزار و ۸۷ رمزارز در ۱۷ آوریل (۲۸ فروردین) و کمترین آن به میزان ۲ هزار و ۸۰۹ رمزارز در ۱۳ می (۲۳ اردیبهشت) ثبت شده است.

باید یادآور شد که همه کریپتوکارنسی‌های تولیدشده در چرخه خرید و فروش قرار نمی‌گیرند و تعداد زیادی از آنها از بازار حذف می‌شوند. در تقسیم‌بندی کریپتوهای مهم، ۱۰۰ رمزارز اول بر اساس ارزش بازار، بیشترین اهمیت را برای معامله‌گران دارند.

• حبیب علیزاده - روزنامه‌نگار

• شماره ۵۹۰ هفته نامه اطلاعات بورس