قیمت طلا تحت‌تأثیر ترکیبی از عوامل عرضه، تقاضا و رفتار سرمایه‌گذاران است. بسیاری از سرمایه‌گذاران طلا را به عنوان یک محافظ تورم در نظر می‌گیرند. زیرا، پول کاغذی با چاپ بیشتر ارزش خود را از دست می‌دهد، درحالی‌که عرضه طلا نسبتاً ثابت است و استخراج سال به سال طلا به مقدار قابل‌توجهی به عرضه آن اضافه نمی‌کند.
همین موضوع باعث می‌شود که طلا همواره در شرایط نااطمینانی‌ها و ابهامات اقتصادی و سیاسی به عنوان دارایی امن شناخته شود. این روزها نیز به خاطر اتفاقاتی که در صحنه بین‌الملل بین دو کشور روسیه و اوکراین افتاده، کل اقتصاد دنیا تحت‌تأثیر قرار گرفته است؛ به گونه‌ای که روی اونس جهانی طلا نیز اثر گذاشته و آن را دچار نوسانات کرده است. با شروع حملات روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه، طلا از قیمت ۱۹۰۳ دلار در هر اونس به قیمت ۲۰۵۲ در ۸ مارس رسید. این جهش قیمتی باعث شد که قیمت این فلز گرانبها به بالاترین قیمت تاریخی خودش نزدیک شود. این افزایش شدید قیمت طلا به دلیل آن است که سرمایه‌گذاران در این شرایط نااطمینانی به دنبال مکانی امن برای پول‌های خود هستند و چه سرمایه‌گذاری‌ای از طلا بهتر؟ این موضوع نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران به‌شدت نگران آینده اقتصاد جهانی و رشد اقتصادی کشورها هستند و چشم‌انداز مثبتی نسبت به کاهش تنش‌های روسیه و اوکراین در کوتاه‌مدت ندارند. این دیدگاه بدون شک به سود دارایی‌های امن همچون طلاست. اما این تمام ماجرا نیست. ارزش دلار امریکا از سویی با پشتوانه سرمایه‌ها در حال افزایش است، از طرفی رکود اقتصادی در اروپا و وضعیت کرونا در چین و همچنین افزایش نرخ بهره در امریکا بر قیمت طلا تأثیر بزرگی گذاشته‌اند. در این مطلب می‌خواهیم ببینیم که این نیروها چگونه بر روند طلا مؤثر بوده‌اند؟
طی هفته‌های گذشته با توجه به بالا بودن تورم در امریکا و دیگر کشورهای اروپایی، بانک مرکزی این کشورها اقداماتی به منظور کنترل تورم در کشور خود کردند. تورم در ایالات متحده امریکا از ماه مارس همچنان رو به افزایش بوده و شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) در ماه مارس ۲۰۲۲ نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۵/۸ درصد افزایش یافت که با این رقم، بالاترین نرخ تورم در امریکا از سال ۱۹۸۱ بوده است. در پاسخ به این فشار تورمی، فدرال‌رزرو امریکا نرخ بهره را ۵۰ واحد افزایش داد و نرخ صندوق فدرال‌رزرو را به محدوده بین ۰٫۷۵ تا ۱ درصد رساند. همچنین این نهاد پولی و مالی می‌خواهد ترازنامه خود را در مجموع ۴۷٫۵ میلیارد دلار کاهش دهد. این بانک همچنین اشاره کرد که قصد دارد نرخ بهره را تا پایان امسال به میزان ۵/۲ درصد افزایش دهد که همان نرخ بهره در سال ۲۰۱۸ و پیش از آغاز شیوع ویروس کروناست. قیمت طلا همواره نسبت به افزایش نرخ‌های بهره امریکا بسیار حساس است و با بالا رفتن بازدهی‌ها، هزینه فرصت نگه‌داری شمش طلا که بدون بازده است، افزایش می‌یابد. از این‌رو، به دنبال زمزمه‌های افزایش بازدهی خزانه‌داری امریکا و دلار، تقاضا برای شمش طلا به‌شدت کاهش یافت به طوری که قیمت هر اونس طلا به کانال ۱۹۰۰ دلار بازگشت. قیمت طلا در چند ماهه گذشته با توجه به تأثیر عوامل مختلف نظیر تنش‌های روسیه و اوکراین، تورم انتظاری و چشم‌انداز سرمایه‌گذاران از بازارهای مالی و دیدگاهشان نسبت به اقدامات بانک‌های مرکزی، در همین محدوده در حال نوسان بود؛ اما حدود دو ماه پیش، برای نخستین‌بار سویه اومیکرون ویروس کرونا در شانگهای دیده شد که باعث برقراری برخی محدودیت‌های رفت‌وآمد در مناطق خاصی در این شهر شد. اما بعدتر به دنبال گسترش میزان ابتلا، محدودیت‌ها گسترده‌تر شد و کل شانگهای ۲۵ میلیون نفری را در بر گرفت. اگر این روند ادامه‌دار باشد، ترس از قرنطینه چین باعث می‌شود که کنترل تورم برای بانک‌های مرکزی بیش از پیش سخت‌تر شود که نتیجه آن، بازگشت دوباره مردم به خرید طلا خواهد بود. با وجود این، فدرال‌رزرو در روز چهار مه (۱۴ اردیبهشت) برای کنترل تورم که به بالاترین حد خود از ۴۰ سال گذشته رسیده است، افزایش نیم‌درصدی نرخ بهره را اعلام کرد. این افزایش بزرگ‌ترین افزایش نرخ در دو دهه اخیر در امریکا بوده و دومین افزایش نرخ بهره در سال ۲۰۲۲ پس از افزایش نرخ بهره توسط فدرال‌رزرو در ۱۶ مارس ۲۰۲۲ بوده است. در آن زمان، فدرال‌رزرو به ترتیب نرخ بهره را از نزدیک به صفر به ۲۵/۰ درصد افزایش داد. با این حساب، نرخ صندوق فدرال‌رزرو به محدوده بین ۷۵/۰ تا ۱ درصد رسیده است. فدرال‌رزرو همچنین بیان کرده است که نرخ بهره تا سال ۲۰۲۲ به رشد ادامه خواهد داد که این موضوع باعث می‌شود انتظارات تورمی‌تا حد زیادی تعدیل شود. در نتیجه این اقدامات، قیمت طلا روند کاهشی پیدا کرد و از ماه آوریل تا این لحظه نگارش این مطلب در ماه می‌در کانال محدوده قیمتی ۱۸۰۰ دلار در نوسان است.
- مهرسام اسمعیلو-مترجم
نظر شما