به گزارش صدای بورس آگاهی از این موارد، کمک بزرگی در تصمیمگیریهای مالی کوچک و بزرگ ما خواهد بود ؛ از خرید یک دست پارچ و لیوان یا لباس گرفته تا اجاره یا خرید خانه و خودرو و حتی معامله سهام.
اصولی ثابت و متغیر
قرارداد اول: برای خرید خودرویی قرارداد مینویسید. پس از پرداخت بهای آن به فروشنده و تحویل خودرو، شما یا فروشنده هیچ یک به تنهایی نمیتوانید این قرارداد را بر هم بزنید.
قرارداد دوم: با دوستتان چنین قرار میگذارید: به جای من، خودرویم را بفروش و در قبال این کار ۵۰۰ هزار تومان به تو میپردازم؛ هر یک از طرفین این قرارداد، پیش از فروش خودرو میتواند به تنهایی آن را بر هم زند.
انواع قراردادها
به بر هم زدن یکطرفه قرارداد، فسخ میگویند. چرا در قرارداد اول، اجازه نداشتیم یکطرفه معامله را فسخ کنیم اما در قرارداد دوم، این اجازه را داریم؟ پاسخ را باید در «لازم» یا «جایز» بودن قرارداد بجوییم. به قراردادهایی که نمیتوان آنها را یکطرفه فسخ کرد مگر در شرایط خاص، قراردادهای لازم میگویند؛ مانند: خرید و فروش و اجاره. قراردادهایی که میتوان آنها را یکطرفه فسخ کرد، قراردادهای جایز نام دارند؛ مانند: وکالت، امانت، مضاربه، شرکت و عاریه.
اصل بر این است که قرارداد، لازم است مگر موارد مشخصی که شرع و قانون بیان کردهاند. اگر شخصی خانه خود را یکساله اجاره دهد، نمیتواند مستأجر را پیش از موعد وادار به تخلیه کند؛ همچنین مستأجر نیز نمیتواند پیش از موعد، قرارداد را فسخ کند؛ زیرا اجاره، قرارداد لازم است.
امکانی برای فسخ
علی سه سکه طلا و لپتاپ خود را نزد همسایه امانت میگذارد تا از سفر برگردد و همسایه قبول میکند. هنوز از سفر برنگشته است که با همسایه تماس میگیرد و میگوید سکهها و لپتاپ را به برادرم حسین تحویل بده. علی، یکطرفه قرارداد را فسخ کرده است؛ زیرا امانت، قراردادی جایز است.
امکانِ برهم زدن قرارداد، میتواند گزینهای جدید در تصمیمگیریهای مالی ما ایجاد کند؛ به ویژه وقتی که از معامله پشیمان شدیم. مثلاً در خریدهای هر چند کوچک مانند لباس به ویژه برای هدیه میتوان با فروشنده شرط کرد که اگر این لباس اندازه نبود، پس بگیرد یا تعویض کند.
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۹۳
نظر شما