به گزارش صدای بورس به نقل از ستاد خبری دومین همایش تامین مالی، در همه جای دنیا بازار سرمایه در کنار بازار پول، دو بال بازارهای مالی را تشکیل میدهند. بازار سرمایه به سبب ماهیت بلندمدت آن و بازدهی بیشتر در مقایسه با بازار پول، برای کسانی که مازاد و کسری منابع دارند؛ کارکردها و جذابیتهای خاص خود را دارد. در بسیاری از بازارهای مالی توسعه یافته، بازار سرمایه از گستردگی و نقش پررنگتری در تجهیز منابع برخوردار است که میتواند پساندازهای خرد مردم را به سمت تولید، اشتغال و در نهایت رشد اقتصادی هدایت کند؛ این در حالی است که اقتصاد کشور ما بانک محور است و عمده منابع مورد نیاز صنایع از طریق نظام بانکی تأمین میشود. با توجه به مشکلات و معضلات سیستم بانکی و محدودیتهایی که بانکها در ارائه تسهیلات دارند؛ تقویت جایگاه بازار سرمایه و توسعه آن میتواند به تأمین مالی تولید کمک کند. ما در حال حاضر در اقتصاد ایران با معمای نقدینگی مواجهایم؛ بدین معنا که همزمان با رشد لجام گسیخته نقدینگی، بنگاههای اقتصادی از کمبود نقدینگی رنج میبرند. علت این موضوع ساختار نامناسب اقتصادی کشور و مشکلات نظام بانکی در ارائه سودهای واهی به سپردهگذاران است که با واقعیتهای اقتصادی کشور همخوانی ندارد.
تقویت بازار سرمایه میتواند ضمن کمک به تأمین مالی بنگاهها، تعادل بازار پول را نیز در پی داشته باشد. بخشی از عقبماندگی بازار سرمایه، ریشه تاریخی دارد. به هر حال، عموم مردم کشور ما به صورت سنتی با نظام بانکی آشنا هستند و به بانکها اطمینان دارند. آنها شناخت، اعتماد و سابقه ذهنی کافی در مورد بازار سرمایه ندارند. از تصویب قانون بازار سرمایه در سال ۱۳۸۴ هنوز زمان زیادی نگذشته است و نهادهای مالی مرتبط با بازار سرمایه نظیر شرکتهای تأمین سرمایه، مشاور سرمایهگذاری، سبدگردان و رتبهبندی جوان هستند در حالی که سابقه تأسیس بانکها در ایران به بیش از یک قرن قبل باز میگردد و در طول این سالها نظام بانکی کشور تحت سیطره یا حمایت قابلتوجه همه دولتها قرار داشته است تا حدی که مردم بابت سپردهگذاری در بانکها هیچ ریسکی را متصور نیستند؛ اما ماهیت بازار سرمایه بهگونهای است که حضور و فعالیت در این بازار با ریسکهای متعدد به سبب نقدینگی، همچنین تضمین اصل و سود سرمایه عجین شده است و حمایت دولتها از نهادهای مالی فعال در این بازار چندان چشمگیر نبوده است.
با توجه به نقش پررنگ دولت در اقتصاد ایران، راهکار اساسی برای تقویت بازار سرمایه این است که دولت این بخش از بازار مالی را مشابه بازار پول تحت حمایت خود در آورد و یا اینکه به جهت فراهم آوردن امکان رقابت منصفانه، از حمایت بیحساب و کتاب بازار پول دست کشد. الان ما در شرایطی هستیم که نهادهای حاکمیتی و نظارتی در راستای حمایت از بازار پول، محدودیتهایی را به نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه دیکته میکنند که لزوما در جهت توسعه و شکوفایی بازار سرمایه نیست و امکان رقابت منصفانه را از بازار سرمایه سلب کرده است. البته، قطعا برخی از این سیاستها به جهت حفظ ثبات کل نظام مالی کشور است. توسعه و تقویت بازار سرمایه نیازمند توجه هر چه بیشتر مسئولان و سیاستگذاران کشور است. وضع قوانین مناسب به جهت حمایت از فعالان بازار سرمایه میتواند اطمینان آنها را به این بازار جلب کند و موجب دلگرمی آنها شود. همچنین ایجاد شرایط لازم برای رقابت منصفانه بازار پول و سرمایه از دیگر الزامات توسعه این بازار است. از سوی دیگر، فعالان بازار سرمایه باید با طراحی ابزارهای مناسب که قابلیت رقابت با ابزارهای بازار پول را دارد؛ زمینه حضور هر چه بیشتر آحاد مردم را در بازار سرمایه فراهم آورند. معرفی انواع صندوقهای سرمایهگذاری در سهام، اوراق بهادار ثابت، طلا و … در سالهای اخیر نمونه بسیار خوبی از این ابزارهاست که توانسته منابع قابلتوجهی را به خود اختصاص دهد و کمک در خور توجهی به بحث تأمین مالی کند. در ادامه، میتوان با ارائه راهکارهایی جهت بیمه سهام زمینه اعتماد هرچه بیشتر مردم به بازار سرمایه و بورس را فراهم کرد.
گفتنی است؛ دومین همایش تامین مالی، ۲۸ بهمن ماه در هتل اسپیناس خلیجفارس برگزار خواهد شد. علاقهمندان میتوانند برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت http://finco.capital /مراجعه و یا با شماره ۸۸۰۱۳۸۷۱ – ۰۲۱ تماس حاصل فرمایند.
- محمد اقبال نیا، کارشناس بازارسرمایه
نظر شما