کارگزاران در مسیر اصلاح کارمزد

در خصوص افزایش نرخ خدمات و پشتیبانی شرکت‌های ارائه‌دهنده نرم‌افزار به کارگزاری‌ها در سال ۱۴۰۴، با توجه به اینکه این شرکت‌ها مستقیماً تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار نیستند و نرخ خدمات آن‌ها بر اساس توافق با کارگزاری‌ها تعیین می‌شود، جلسات مشترکی میان کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و شرکت‌های نرم‌افزاری برگزار شد.
در این نشست‌ها، کانون کارگزاران با اشاره به کاهش درآمدهای عملیاتی کارگزاری‌ها طی سال‌های اخیر، و در مقابل، طرح دغدغه شرکت‌های نرم‌افزاری درباره افزایش هزینه‌ها از جمله حقوق و دستمزد، توافق شد که بازنگری و تعدیل در نرخ‌های خدمات نرم‌افزاری صورت گیرد. همچنین مقرر شد کانون کارگزاران پیگیری وصول مطالبات شرکت‌های نرم‌افزاری از کارگزاری‌ها را در دستور کار قرار دهد تا فشار مالی این شرکت‌ها کاهش یابد.
در زمینه دریافت هزینه خدمات توسط شرکت‌های کارگزاری، لازم به توضیح است که بخشی از این هزینه‌ها به عنوان پیش‌نیاز انجام معاملات در نظر گرفته می‌شود و نرخ آن توسط هیأت‌مدیره سازمان بورس تعیین شده است. بخش دیگری از هزینه‌ها نیز مربوط به خدمات تکمیلی کارگزاری‌هاست که کارمزد آن طبق مصوبات هیأت‌مدیره سازمان مشخص می‌شود. برای نمونه، اخیراً سقف کارمزد شرکت‌های کارگزاری بابت ارائه خدمات سرمایه‌گذاری وجوه مشتریان در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، متناسب با مدت ارائه خدمات در طول سال، دو در هزار (۰٫۰۰۲) از مبالغ مدیریت‌شده تعیین شد.
همچنین بر اساس ماده ۱۰ دستورالعمل بهره‌برداری از زیرساخت شناسایی، ثبت، نگهداری و گزارشگری عملیات حسابداری شرکت‌های کارگزاری، در صورت درخواست مشتری و پذیرش هزینه آن، شرکت کارگزاری موظف است گزارش تراکنش‌های روزانه مشتری را از طریق پیامک ارسال کند. افزون بر این، برخی خدمات دیگر مانند مشاوره و تحلیل به دلیل محدودیت‌های قانونی نیازمند بازنگری در دستورالعمل‌ها و مقررات مربوطه است که این موضوع در حال بررسی توسط مدیریت مربوط قرار دارد.
درباره عدم امکان دریافت مجوز سبدگردانی توسط شرکت‌های کارگزاری نیز باید گفت، به دلیل تعارض منافع میان فعالیت سبدگردانی و کارگزاری، این مجوز سال‌ها پیش از فهرست مجوزهای کارگزاری‌ها حذف شد. با این حال، طبق دستورالعمل «تأسیس و فعالیت گروه خدمات بازار سرمایه»، سهامداران کارگزاری‌ها می‌توانند از طریق تأسیس شرکت گروه خدمات بازار سرمایه، برای دریافت مجوز سایر نهادهای مالی از جمله سبدگردانی یا مشاور سرمایه‌گذاری اقدام کنند. در حال حاضر نیز برخی سهامداران کارگزاری‌ها چنین شرکت‌هایی را تأسیس کرده‌اند.

• عبدالرضا سیدی - سرپرست مدیریت نظارت برکارگزاران سازمان بورس

• شماره ۶۱۲ هفته نامه اطلاعات بورس