به گزارش صدای بورس، در ادبیات نفتی جهان آنچه تعادل نامیده می‌شود، همان دودوتا چهارتایی است که کشورهای ذی‌نفع را قانع می‌کند تا تن به اقتضائات روز بدهند. این تفکر بی‌شک از ناحیه حفظ منافع ملی و حیاتی به میزان دغدغه‌ای که رهبران کشورهای درگیر از آن بهره‌مندند نشأت می‌گیرد و بر همین اساس هم هست که تولید و عرضه نفت در جهان پیرو سیاست‌های روز است و نسبت میان این دو بردار، منحنی اصلی بازار را شکل می‌دهد.
در آخرین تصمیمات اخذشده از سوی عمده‌ترین تولیدکنندگان نفت جهان که عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت هستند، وزیران نفت و انرژی اوپک‌پلاس با انتشار بیانیه‌ای در سی‌وپنجمین نشست خود با هدف بهبود ثبات بازار نفت، ضمن تاکید بر تداوم توافقنامه همکاری و منشور همکاری اوپک و غیراوپک، تصمیم گرفتند با ادامه و تعدیل کاهش‌های اعمال‌شده در کل سال ۲۰۲۴ میلادی، در مجموع ۴۰ میلیون و ۴۶۰ هزار بشکه نفت تولید کنند.
محدود کردن عرضه نفت تا سال ۲۰۲۴ آخرین آشی است که اوپک‌پلاس برای جهان پخته و این در حالی است که سعودی‌ها قول داده‌اند تولید خود را برای ماه جولای کاهش داده و به این روند تا ماه آگوست نیز ادامه دهند.
بنابراین پر بیراه نیست که کاهش تولید این گروه، به ۶۶/۳ میلیون بشکه در روز برسد و بر همین پایه، کارشناسان نیز با رصد خود باور کنند که بازار نفت در شش ماه دوم امسال با افت منابع روبه‌رو شود و در پی آن، قیمت نفت هم تا ۹۰ دلار در هر بشکه بالا برود.
همه این شاخ‌وشانه‌های ناکشیده برای این است که کسری عرضه ۳/۳ میلیون‌بشکه‌ای در جهان باعث شود قیمت نفت به ۱۰۰ دلار هم برسد. چنین تصمیمی بی‌شک برای مدتی معلوم بازارهای نفتی را به شدت تحت‌الشعاع خود قرار خواهد داد. هر چند که برخی معتقدند بازار راه خود را می‌رود و تصمیمات مقطعی تنها می‌تواند برای اندک‌زمانی به تعاملات نفتی جهان تکانه‌هایی را تحمیل کند.
این تصمیم برای عربستان، به عنوان یکی از قدرتمندترین تولیدکنندگان نفت، پرمخاطره تلقی می‌شود چرا که سعودی‌ها طی سال گذشته سریع‌ترین رشد اقتصادی را در میان اعضای گروه ۲۰ به ثبت رسانده‌اند و حالا با کاهش تولید در حقیقت خود را در تنگنایی قرار داده‌اند که چه بسا برون‌رفت از آن تنها به مدد سیاست‌های هوشمندانه منجر به رشد اقتصادی فارغ از نفت امکان‌پذیر باشد.
در این زمینه آرای مختلفی در رسانه‌ها منتشر شده است. برخی از تحلیلگران بر این باورند که «چنین چرخش آشکاری در یک ساختار اقتصادی یک تریلیون‌دلاری رخ داده است. ساختاری که در سال ۲۰۲۲ تقریبا ۹ درصد رشد اقتصادی را تجربه کرد. رشد اقتصادی به محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، فرصت داد تا ده‌ها میلیارد دلار در همه عرصه‌ها از ورزش گرفته تا گردشگری و ایجاد شهرهای جدید سرمایه‌گذاری کند. رونق در حوزه‌های داخلی به واسطه تولید بی‌سابقه نفت خام -رقمی در حدود ۵/۱۰ میلیون بشکه در روز با قیمت متوسط ۱۰۰ دلار در ازای هر بشکه-، به واسطه همزمانی‌اش با حمله روسیه به اوکراین بازارهای انرژی را متلاطم کرد».
اینکه روسیه کاهش ۳۰۰ هزار بشکه تولید را در خلال تصمیم آخر اوپک و اوپک‌پلاس اتخاذ کرده، می‌تواند برای مسکوی درگیر مناقشه تاثربرانگیز اوکراین نیز گران تمام شود.
اما چه می‌شود کرد تا قیمت نفت از اینی که هست پایین‌تر نیاید؟
بازاری که از نفت اشباع شود، چاره‌ای جز کاهش عرضه ندارد. هرچند به تعبیر برخی، این کار تنها برای مدت کمی پاسخگوی نفت ارزان‌شده خواهد بود. آن سوی خاور دور، چینی‌ها در ذخایر خود رکورد زده‌اند و این جمع‌وجور کردن ذخیره‌ها از طرف چشم‌بادامی‌ها در امتداد عواملی همچون کاهش عرضه از سوی اوپک و اوپک‌پلاس، باعث می‌شود قیمت نفت در مرز ۱۰۰ دلار ثابت باقی بماند. آنچه تحلیلگران بانک گلدمن ساکس می‌گویند، این است که در امتداد افزایش پنج‌درصدی قیمت نفت برنت که به دلیل کاهش دیگر اعضای اوپک‌پلاس و افزایش نرخ بهره از طرف بانک‌های مرکزی کشورها بوده، دلواپسی‌های موجود در بازار نیز تا حدود زیادی رفع خواهد شد. این اتفاق بی‌شک تورم افزایش‌یافته اقتصادهای بزرگ را نیز کاهش خواهد داد.
کنشگران بازار نفت معتقدند در نیمه دوم سال جاری، بازار با کمبود عرضه نفت مواجه خواهد بود و قیمت نفت برنت تا ۸۶ دلار در هر بشکه بالا خواهد رفت. و صدالبته که نمی‌توان احتمال داد اوپک‌پلاسی‌ها برای افزایش مطاع خود عرضه را از میزان فعلی کمتر کنند.
از طرفی عجیب نیست که اقتصادهایی مانند امارات نیز نفسشان از جای گرم دربیاید و پیوسته از زبان کسانی همچون سهیل المزروعی، وزیر نفت و انرژی امارات، بشنویم که کارهایی که اوپک‌پلاس کرده برای حمایت از بازار نفت چاره‌ساز و کافی است و اگر قرار است دوباره دستی به سر و روی بازار نفت بکشند، کارش فقط یک تماس تلفنی خواهد بود تا داستان را با ورژنی جدید ارائه کنند.
این مواضع اتخاذشده نشان می‌دهد بازار نفت همچنان پیرو تقاضاست و البته این تقاضا اگر با قیمت بالاتر باشد، به کام تولیدکنندگان شیرین‌تر خواهد بود و طبعاً در پی آن، اقتصادهای کم‌وبیش بحران‌زده جهان را از خود متاثر خواهد کرد. ۴۰ میلیون و ۴۶۰ هزار بشکه نفت حالا قرار است تولیدی را تشکیل بدهد که حساب‌وکتاب اقتصادهای جهان بر مدار آن قرار گیرد.
- فرزین سوادکوهی-کارشناس انرژی
- منبع: ماهنامه بازار و سرمایه شماره۱۳۴
نظر شما