چشم‌انداز رشد موسسات رتبه‌بندی اعتباری

«پایا» در سالی که گذشت توانست رتبه‌اعتباری ۱۷ شرکت را منتشر کند که با لحاظ شرکت‌هایی که در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ رتبه‌بندی شده بودند (به ترتیب ۴ و ۸ شرکت)، مجموع رتبه‌های شرکتی تخصیص یافته توسط این شرکت به ۲۹ شرکت بالغ شد. رتبه‌های اشاره شده، رتبه‌هایی هستند که اجازه انتشار رتبه از سوی ناشران صادر شده بود.

از مجموع رتبه‌های تخصیص یافته تاکنون، ۵ رتبه در گروه کیفیت اعتباری بسیار بالا، ۱۹ رتبه در کیفیت اعتباری بالا و ۵ رتبه در کیفیت اعتباری قابل قبول قرار دارند. بیشترین تعداد رتبه تخصیص داده شده مربوط به شرکت‌های سرمایه‌گذاری بوده و بعد از آن پتروشیمی و فلزات اساسی صنایعی هستند که بیشترین تعداد رتبه را به خود اختصاص داده‌اند.
این شرکت برای اولین بار از زمان تأسیس (۱۳۹۷) در سال جاری به سود عملیاتی دست یافت که این اتفاق برای شرکت و نیز صنعت رتبه‌بندی اعتباری بسیار نوید بخش و مهم تلقی می‌شود. این صنعت به روزهایی رسیده است که می‌تواند گفت نقش آن در بازار سرمایه کشور انکار ناپذیر است، اما مسیر بسیار طولانی برای تثبیت موسسات رتبه بندی اعتباری در بازار سرمایه وجود دارد. در کنار کارکرد مؤسسات رتبه‌بندی اعتباری در نطام تأمین مالی کشور، در دو سال اخیر فعالیت‌های مهمی توسط این مؤسسات در حوزه ارزیابی فعالان اقتصادی و بازرگانان صورت گرفته است. این مؤسسات در کنار وزارت صمت و اتاق بازرگانی در تلاشند تا به رتبه‌بندی بازرگانان جامه عمل بپوشانند. اعتقاد داریم این بخش از فعالیت‌ها می‌تواند به شفافیت تجارت کمک شایانی داشته باشد.
در نهایت، موضوع درجه‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری را داریم. انتخاب از بین تعداد کثیری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای عموم سرمایه‌گذاران با در نظر داشتن ویژگی‌های مختلف صندوق‌ها از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است. توجه به جنبه‌های مختلف ریسک صندوق‌های سرمایه‌گذاری و دغدغه‌های عملیاتی از یک‌سو و تجزیه و تحلیل این عوامل و چگونگی لحاظ کردن آنها در تصمیمات سرمایه‌گذاران از سوی دیگر موضوعاتی هستند که شاید برای تمامی سرمایه‌گذاران خرد امکان پذیر نباشد. شرکت‌های رتبه‌بندی با کم کردن عملکرد صندوق‌ها و ارزیابی ریسک‌های مختلف مرتبط با صندوق‌های سرمایه‌گذاری، می‌توانند امکان مقایسه صندوق‌های سرمایه‌گذاری را برای عموم مردم آشکار کنند. بدین ترتیب سرمایه‌گذاران می‌توانند با در نظر گرفتن ارزیابی شرکت‌های رتبه‌بندی و انطباق آن با ترجیحات خود، تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ کنند. با توجه به موضوعات اشاره شده، در کنار چالش‌هایی که در مسیر تثبیت این موسسات وجود دارد، باتوجه به کارکردهای مهمی که این نهادها برای بازار سرمایه کشور دارند چشم‌انداز رو به رشدی را برای موسسات رتبه‌بندی متصور هستیم.

• رضا عیوض‌لو - مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری پایا