با توجه به توسعه ابزارهای نوین تامین مالی در ایران و همچنین عزم دولت در راستای تأمین مالی از طریق این ابزارها، انواع اوراق مالی اسلامی طی سال های اخیر توسط دولت منتشر شده است، دولت در سال های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به ترتیب در حدود ۹۳ و ۱۸۰ هزار میلیارد تومان از طریق انتشار انواع اوراق مالی اسلامی از جمله اسناد خزانه اسلامی، مرابحه عام، اوراق منفعت و اوراق سلف تأمین مالی کرده است.
رشد چشمگیر مبلغ تأمین مالی دولت در سال ۱۳۹۹ و در عین حال افزایش حجم دارایی های صندوق های با درآمد ثابت، افت بازار سهام طی شش ماهه دوم سال مذکور و همچنین الزام سازمان بورس مبنی بر افزایش حداقل سرمایه گذاری صندوق های با درآمد ثابت در اوراق بهادار منتشره توسط دولت از ۱۰ درصد به ۲۵ درصد در سه ماهه پایانی سال گذشته موجب شد ارزش سرمایه گذاری صندوق های با درآمد ثابت در اوراق با درآمد ثابت از ۶۸ هزار میلیارد تومان در پایان سال ۱۳۹۸ به حدود ۱۳۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۹ برسد.
بر اساس بودجه سال ۱۴۰۰ دولت می تواند مبلغ ۲۷۰ هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی و اسناد خزانه اسلامی منتشر کند. خریداران اصلی اوراق دولت، بانک ها و صندوق های سرمایه گذاری هستند. در حال حاضر، حجم صندوق های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت ۳۳۶ هزار میلیارد تومان است. در صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می توان حداقل ۷۵ درصد از دارایی های خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده بانکی و گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری کرد. همچنین بر اساس آخرین ابلاغیه سازمان بورس و اوراق بهادار، دارایی های این صندوق ها تا سقف ۲۰ درصد امکان سرمایه گذاری در سهام، حق تقدم سهام و قراردادهای اختیارمعامله سهام پذیرفته شده در بورس تهران یا بازار اول و دوم فرابورس ایران، گواهی سپرده کالایی پذیرفته شده نزد یکی از بورس ها و واحدهای صندوق های سرمایه گذاری را دارا هستند. حداقل الزام سازمان بورس در خصوص سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت، ۲۵ درصد کل حجم صندوق است. در سال ۱۳۹۹ به طور متوسط ۴۰ درصد از حجم منابع صندوق‌های سرمایه گذاری صرف خرید اوراق با درآمد ثابت شده است و این نسبت در سال ۱۴۰۰ در بسیاری از صندوق‌ها به حدود ۵۰ درصد رسیده است. هم‌اکنون با حجم ۳۳۶ هزار میلیارد تومانی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، ظرفیت این صندوق ها جهت خرید اوراق دولتی بر اساس حداقل الزام تعریف شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، ۸۶ هزار میلیارد تومان خواهد بود. بدیهی است بخشی از ظرفیت در حال حاضر با اوراق منتشره در سال‌های قبل استفاده شده است. بنابراین جهت افزایش ظرفیت بازار سرمایه برای خرید اوراق بر اساس بودجه سال ۱۴۰۰، افزایش سقف صندوق های سرمایه گذاری و افزایش حدنصاب صندوق‌ها جهت خرید اوراق دولتی ضروری است و همچنین پوشش بخش قابل ملاحظه‌ای از حجم تامین مالی در نظر گرفته شده در بودجه ۱۴۰۰ توسط بازار پول انکارناپذیر است.
- محدثه رزاقی - مدیر تامین مالی و خدمات مالی تامین سرمایه نوین
- هفته نامه اطلاعات بورس _ شماره ۴۲۲
نظر شما