به گزارش صدای بورس، بورس کالا به آرامی در حال به دست آوردن جایگاه خود در اقتصاد کشور است و نقش ان در اقتصاد کشور در حال پر رنگ‌تر شدن نسبت به گذشته است و بررسی روند معاملات صورت گرفته در تالار این بازار بیان کننده این موضوع است.
بر اساس آمارها از ابتدای سال ۹۹ تا ۱۰ بهمن ماه سال جاری در بازار فیزیکی بورس کالا که شامل محصولات صنعتی و معدنی، کشاورزی، پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی، بازار فرعیاموال غیرمنقول و طلا می‌شود ۲۷.۹۷۸.۲۴۱ تن کالا به ارزش ۲.۴۰۸.۹۹۷.۴۳۱.۸۰۱ هزار ریال معامله شده است که از نظر حجم نسبت به سال گذشته ۲۶ درصد و از نظر ارزش ۱۱۳ درصد رشد داشته است.
در همین راستا، در مصاحبه‌ای با حامد سلطانی‌نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران گفت‌وگویی انجام شده که در ذیل می‌خوانید.
جایگاه بورس کالا در بازار سرمایه کجاست و چه آتیه‌ای برای این بازار متصور هستید؟
اگر نگاه قانونی به‌جای گاه بورس کالا داشته باشیم، بورس کالا بازاری متشکل برای اتصال بنگاه‌ها به یکدیگر است. در قانون، "بورس کالا محلی بر مبنای عرضه و تقاضا که در آنجا کشف قیمت صورت می‌گیرد"، تعریف‌شده است. قوانینی هم پشتوانه بورس کالا هستند؛ غیر از قانون سال ۸۴، قوانین دیگری مانند ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارها در مورد این بازار تعریف‌شده که اعلام کرده "دولت مکلف است کالای پذیرفته‌شده در بورس را از نظام قیمت‌گذاری خارج کند".
پذیرش و عرضه هر کالایی در بورس کالا مشروط به موافقت و تائید هیات پذیرش بورس کالا است. قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه‌ای کشور می‌گوید کالاهایی که در بورس‌های کالایی معامله می‌شوند، برم بنای سازوکار همان بورس‌ها معامله می‌شود. تفاوت بازار متشکل با بازار غیر متشکل هم در این است که در بازار متشکل، آداب‌ورسومی برای ورود و فعالیت در این بازار وجود دارد.
امکان عرضه کالاهای جدید در بورس وجود ندارد؟
در همه جای دنیا، بورس‌های کالایی محلی B۲B هستند و کالاها که بین کسب‌وکارهای مختلف، معامله می‌شوند. در بورس کالا در مرحله اول یک بازار مستمر و شفاف در حوزه بازار نقد برای کالاها ایجاد می‌شود و در مراحل بعدی، ابزارهایی مثل فیوچرز و سلف و ... ایجاد خواهد شد که پوشش ریسک باشد و در بورس‌های کالای جهانی هم همین وضعیت مصداق دارد.
ویژگی دیگر بورس‌های کالایی این است که باید کالاهای همگن در آن معامله شوند؛ در بورس اوراق بهادار و سهام، هر شرکتی که عرضه می‌شود، باید به واحدهای برابر تقسیم شود و تمام واحدهای یک شرکت (تمام سهم‌های یک شرکت) با یکدیگر برابر هستند و اگر دو شخص متفاوت سهامدار یک شرکت واحد باشند، هیچ تفاوتی بین سهامشان وجود ندارد؛ بنابراین در بورس کالا تلاش می‌شود حتی کالاهای غیر همگن هم به‌صورت همگن عرضه شوند و کالاهای غیراستاندارد، به‌راحتی قابلیت معامله در بورس کالا را ندارند.
در مورد عرضه محصولاتی مثل خودرو و مسکن برنامه‌ای دارید؟
برای عرضه مسکن در بورس کالا، زیرساخت مقرراتی نداشتیم که مقررات لازم تصویب و اجراشده و الان هم این مورد روند مناسبی دارد. متقاضیان خوبی هم وجود دارند که به‌صورت فیزیکی اقدام به عرضه مسکن در بورس کالا کنند.
اما راه‌اندازی بورس مسکن بستگی به تقاضای بازار و نظر سیاست‌گذار دارد و در دوره‌ای تصور همگان بر این بود که برای خیلی از کالاها می‌توان بورس مجزا تأسیس کرد تا اهمیت آن کالا را در بازار سرمایه هم پررنگ کنیم؛ برای مثال اگر فرابورس نبود امکان تمرکز بر شرکت‌های sme نبود یا بدون بورس انرژی، شاید تمرکزی بر معامله برق از طریق بازار وجود نداشت و بورس انرژی در حوزه برق و صادرات انرژی موفق هم بود. معتقدم بورس‌ها نباید از رقابت بترسند و هرچه تعداد بورس‌ها افزایش یابد، رقابت در حوزه بورس هم بیشتر خواهد شد.
زمین رقابت موجب شده شرکت بورس تلاش کند که شرکت‌هایش از این بازار اخراج نشوند و به فرابورس بروند و فرابورس هم سعی می‌کند که شرایطی را فراهم کند که شرکت‌هایش در همان بازار بمانند.
در بورس کالا سعی می‌کنیم با افزایش کالاهای پذیرش‌شده از بورس انرژی بزرگ‌تر شویم و ... این رقابت، خوب و سازنده است. اگر بورس مسکن هم‌شکل بگیرد، بورس کالا هم به حرکت می‌آید تا در راه‌اندازی بورس مسکن نقش داشته باشد.
حالا اگر کالاهای مورد معامله در هر بورس، طوری نباشد که در بورس دیگر معامله شوند؛ در ارائه زیرساخت‌ها باهم رقابت می‌کنند و ارزش معاملات، حجم معاملات و ... بازارها باهم مقایسه خواهد شد. افزایش رقابت بازارها اتفاق خوبی است؛ اما تعدد بازارها هم باید منطقی پیش برود. کما اینکه در حوزه بانک هم، بانک‌هایی هستند که به کسب‌وکارهای بزرگ خدمات می‌دهند و وارد حوزه خدمات خرد نمی‌شوند. اما بانک‌هایی هم هستند که فقط به حوزه خرد خدمات می‌دهند.
منبع: بورس نیوز
نظر شما