خدمات سجام در دو حوزه دریافت کنندگان خدمات شامل کلیه بورس ها و نهادهای مالی و ارائه دهندگان خدمات تقسیم شد. هر فردی به عنوان مشتری برای ورود به بازار سرمایه نیازمند دریافت کد سهامداری است که با مراجعه به یکی از دفاتر کارگزاری می‌تواند از طریق فرم های در اختیار اطلاعات هویتی را ارائه کند تا احراز هویت شود. سامانه مذکور از دریافت مجدداین فرم ها در مراحل خرید و فروش، دریافت شناسه کاربری، معاملات برخط، دریافت سود اوراق و مراجعه به نهادهای مالی مختلف جلوگیری می کند. همچنین از خدماتی دیگر که در آینده توسط سامانه صورت می‌پذیرد فرآیند توزیع عایدات و سود اوراق بهادار خواهد بود که بدون این سامانه ارائه اینگونه خدمات میسر نخواهد بود.
مدیر فناوری اطلاعات سمات در مراسم رونمایی از سامانه سجام تصریح کرد: سجام در دسته سامانه های زیرساختی بازار سرمایه است و به هیچ عنوان سامانه ای تجاری نیست لذا هدف آن کسب درآمد نخواهد بود و به لحاظ گستردگی ارائه خدمات نیز سامانه ای ملی محسوب می‌شود. به گفته متولیان سامانه سجام محرمانگی اطلاعات اعلامی از سوی اشخاص، در چارچوب قوانین و مقررات حاکم، محفوظ خواهد بود.
در برنامه های مختلف در خصوص سامانه سجام گفته شده است که ثبت اطلاعات مشتریان تنها یکبار انجام خواهد شد و بر اساس این گزارش افرادی که جهت دریافت کد سهامداری به کارگزاری ها مراجعه می کنند احراز هویت می‌شوند و سوال اینجاست آیا احراز هویت که توسط کارگزاری ها صورت می‌گرفت درست نبوده است و اگر پاسخ بله است چرا کانون کارگزاران و یا حتی شرکت سپرده‌گذاری تاکنون اقدامی در این خصوص انجام نداده اند که احراز هویت مشتریان درست و اصولی صورت بگیرد و مشتریان و سرمایه‌گذاران تازه وارد که اخیرا وارد بازار سهام شدند و یا می‌خواهند وارد این بازار شوند دچار سردرگمی جهت ثبت اطلاعات خود نشوند.
البته این نکته قابل ذکر است که برخی کارگزاری ها جهت رفاه حال مشتریان، کارشناس یا پیک دفتر خود را به همراه فرم های مربوطه به محل کار مشتریان فرستاده تا بتوانند از این طریق جذب مشتری بیشتری انجام دهند. چرا حال سمات تصمیم گرفته مجدد مشتریان را برای احراز هویت به دفاتر پیشخوان دولت بفرستد.
سجام آری یا خیر؟!
در ادامه گزارش سری به تالار حافظ زدیم و در بین سهامداران قدیمی و تازه وارد بازار سهام قرار گرفته تا نظر آنان را در خصوص سامانه سجام جویا شویم. یکی از سهامداران که از سال 70 در بازار سرمایه حضور دارد، می‌گوید: چرا با توجه به اینکه ما در سامانه csd ثبت نام کرده ایم و احراز هویت شده ایم و با توجه به اینکه سامانه مذکور نیز برای خودشرکت سپرده‌گذاری است مجدد باید در سامانه سجام ثبت نام کنیم؟ آیا خود شرکت سپرده‌گذاری اطلاعات ما را در اختیار ندارد .
فردی که خود را بازنشسته یکی از شرکت های خودرویی معرفی کرده است و سهام ترجیحی ایران خودرو را سال ها داشته است می گوید: به ما قبلا کد سهامداری داده و سهام داده اند، تنها برای فروش سهام خود به اینجا آمدم و نیازی به سجام ندارم چون دیگر معلوم نیست کی و چه زمانی بخواهم خرید یا فروش سهام انجام دهم.مردی حدود 45 ساله نیز گفت من اخیرا وارد بازار سرمایه شده ام و اطلاعی از سامانه سجام ندارم.
یکی دیگر از سهامداران قدیمی در تالار حافظ با بیان اینکه نمی دانم چرا برای ثبت اطلاعات باید هزینه پرداخت کنیم گفت: ما برای دریافت کد بورسی احراز هویت شده ایم، یعنی به کارگزاران خود نیز اطمینان ندارند که مجدد بخواهند این کار را انجام دهند. دو جوان حدود 25 تا 30 ساله که در گوشه ای مشغول گفت و گو بودند از آنها پرسیدیم آیا در سامانه سجام ثبت نام کرده اید که یکی از آنان گفت فعلا نه و منتظر خواهم بود تا لحظه آخر ببینم مسئولان چه تصمیم نهایی در مورد سامانه خواهند گرفت.
یکی دیگر از افراد حاضر در تالار حافظ می‌گوید: نمی دانم می خواهند چه خدماتی به مشتریان ارائه بدهند ولی امیدوارم با اطلاعاتی مانند ارزش دارایی و پرتفوی نخواهند مالیات دیگری در نظر بگیرند، آنها که به اطلاعات سهام و حتی شماره حساب بانکی ما دسترسی دارند، دلیل این کار را واقعا نمی‌دانم!
به سراغ مدیران پذیرش شرکت های کارگزاری رفتیم و نظر آنان را که تاکنون وظیفه احراز هویت مشتریان را برعهده داشتند پرسیدیم؛ یکی از مدیران پذیرش کارگزاری رتبه الف می‌گوید: قرار است جلسه ای بین کارگزاران و سمات تشکیل شود که درباره احراز هویت در دفاتر پیشخوان یا در خود کارگزاری ها مجددا بررسی انجام شود و فعلا باید صبر کرد تا نتیجه این کار مشخص شود. وی در ادامه گفت: ولی از نظر من این احراز هویت مجدد مشتریان برای مشتریان از لحاط هزینه و احراز هویت مجدد سخت و وقت گیر خواهد بود.حسینی مدیر پذیرش کارگزاری کیان در خصوص سامانه سجام گفت: بهتر بود قبل از آن که سامانه سجام را اجرایی کنند فرهنگ سازی مربوطه صورت می گرفت و در مورد آن به مشتریان اطلاعاتی داده می‌شد.
حسینی گفت: کارگزاری پیامکی به مشتریان خود جهت ثبت نام در سامانه سجام ارسال نمود و ما با انبوهی از تماس ها از سوی مشتریان رو‌به‌رو شده ایم که اطلاعی در مورد این سامانه نداشتند، خصوصا مشتریان قدیمی و مسن ما که اینترنت و فضاهای این چنینی را نمی‌شناسند.این مدیر پذیرش گفت: حتی افرادی نیز هستند که سرویس پیامک تبلیغاتی خود را بسته اند و در این موارد پیامک کارگزاری ها برای آنها دریافت نمی‌شود و ممکن است اطلاعی در این خصوص نداشته و در آینده دچار مشکل شوند و نتوانند خرید یا فروش داشته باشند.
با تمام این حرف وحدیث ها به پشتیبانی سامانه سجام تماس گرفته ایم و از سرگردانی سهامداران بین دفاتر پیشخوان یا سایت سامانه سجام پرسیدیم که گفتند هنوز دفاتر پیشخوان دولت برای احراز هویت مشخص نشده اند و فعلا باید فقط ثبت نام اولیه را در سامانه سجام انجام داد و یک کد رهگیری دریافت کنید و در آینده ای نزدیک جهت احراز هویت یک پیامک به مشتری ارسال خواهد شد که به کجا جهت احراز هویت مراجعه کنند.
بر اساس آمار گرفته شده از شرکت سپرده‌گذاری مرکزی؛ کل کدهای سهامداری حدود 10 میلیون و 500 هزار کد و 1200 کد سهامدار خارجی وجود دارد که از این میان با گذشت 3 ماه از اعلام ثبت نام در سامانه سجام تنها حدود 150 هزار سهامدار تا پایان مردادماه اقدام به ثبت نام در این سامانه کرده اند.
*راضیه عموزادخلیلی- خبرنگار
شماره ۲۶۷ هفته نامه بورس - صفحه۳
نظر شما