ارائه خدمات گران‌قیمت در بازار انحصاری

اگر انحصار ثابت شود، به این معنا که محدودیت ایجاد شده باشد درحالی که توانایی در بیرون وجود داشته باشد اما نتوانند به این بازار دست پیدا کنند به‌عبارتی یک انحصار طبیعی نباشد، این موضوع می‌تواند مورد شکایت قرار گیرد و در شورای رقابت مطرح شود. اما همچنان بر سر «انحصاری» بودن یا نبودن خدمات‌دهی این دو شرکت بحث وجود دارد و ثابت نشده که آیا چنین وضعیتی انحصار محسوب می‌شود یا خیر.
برخی از منتقدان معتقدند که این دو شرکت در خدمات‌دهی انحصار ایجاد کرده‌اند اما مخالفان آنها و به‌خصوص خود این شرکت‌ها بر این باورند که انحصاری وجود ندارد و هیچ محدودیتی برای ورود سایر شرکت‌های نرم‌افزاری به این بازار در میان نبوده و هر شرکتی که توانایی آن را دارد، می‌تواند به این حوزه ورود کند و نرم‌افزار ارائه دهد اما تجربه ثابت کرده که سایر شرکت‌ها توانایی رقابت با این دو شرکت را ندارند و آنهایی هم که تاکنون وارد این حوزه شده‌اند، شکست خورده‌اند. اینها موفقیت دو شرکت تدبیرپرداز و رایان هم‌افزا را در تخصص و تجربه آنها می‌دانند و معتقدند که اتفاقا این صنعت چندان هم سودده نیست و همین سوددهی کم، دلیل انگیزه نداشتن سایر شرکت‌های نرم‌افزاری برای ورود به این حوزه است. مخالفان آنها اما معتقدند که ماجرا همین «تجربه» است؛ و پرسش آنها اینجاست که چرا از ابتدا به این دو شرکت پر و بال داده شد. برخی می‌گویند راه‌اندازی یک شرکت ارائه‌دهنده نرم‌افزار با کیفیت خدمات بالا کار دشواری نبوده و در مدت‌زمان کمتر از یک سال می‌توان یک شرکت خوب راه انداخت؛ اینها بر انحصاری تاکید می‌کنند که اخیرا سازمان بورس به دنبال راهکار برای آن است.
به‌تازگی هم موضوع روش جدید قیمت‌گذاری این شرکت‌ها محل بحث بوده که مورد اعتراض مدیران صندوق‌ها قرار گرفته است. سازمان بورس هم رسیدگی به موضوع و توافق بر سر آن را به خود شرکت‌های نرم‌افزاری و صندوق‌ها واگذار کرده اما آنچه مشخص است اینکه در حال حاضر همین دو شرکت خدمات صندوق‌ها را ارائه می‌دهند و احتمالا مدیران صندوق‌ها اگر در مذاکرات بر سر روش قیمت‌گذاری موفق نشوند، مجبورند که آنچه این دو شرکت می‌گویند را بپذیرند و این مساله شبهه انحصار را قوی‌تر می‌کند.
اما از نگاهی دیگر، می‌توان به بازار این صنعت پرداخت؛ اینکه شرکت‌های نرم‌افزاری چه سهمی از بازار را به خود اختصاص داده‌اند. در حال حاضر 197 صندوق (در سهام،‌ با درآمد ثابت و مختلط) در بازار سرمایه وجود دارد که 136 صندوق از نرم‌افزار شرکت رایان هم‌افزا و 61 صندوق از نرم‌افزار شرکت تدبیرپرداز استفاده می‌کنند؛ به عبارتی، 69 درصد بازار نرم‌افزار صندوق‌ها در اختیار شرکت رایان هم‌افزا و 31 درصد از این بازار در اختیار شرکت تدبیرپرداز است. 100 درصد از بازار نرم‌افزار صندوق‌ها در اختیار دو شرکت...! دو شرکت رایان هم‌افزا و تدبیر پرداز در حال حاضر یکه‌تاز بازار نرم‌افزار صندوق‌ها هستند.