برندگان نوبل اقتصاد

به گزارش صدای بورس، جایزه علوم اقتصادی به یادبود آلفرد نوبل در سال ۱۹۶۸ از سوی بانک مرکزی سوئد (Sveriges Riksbank) پایه‌گذاری شد. گرچه نوبل اقتصاد از نظر فنی در مجموعه جوایز نوبل قرار نمی‌گیرد، اما دریافت‌کنندگان این جایزه را «برنده نوبل اقتصاد» می‌نامند. امروزه این جایزه از سوی آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم به برندگان اهدا می‌شود. تاکنون ۵۵ جایزه نوبل اقتصاد به ۹۴ اقتصاددان از سراسر جهان تعلق گرفته است که اقتصاددانان آمریکایی با بیش از ۶۰ جایزه، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. در گزارش‌های پیشین با برندگان نوبل اقتصاد تا سال ۲۰۲۴ آشنا شدید. در این گزارش نیز به معرفی جوئل موکیر (اقتصاددان آمریکایی)، فیلیپ آگیون (اقتصاددان فرانسوی) و پیتر هاویت (اقتصاددان کانادایی) برندگان جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۵ می‌پردازیم. جوئل موکیر به دلیل توضیح رشد اقتصادی مبتنی بر نوآوری، همچنین فیلیپ آگیون به همراه پیتر هاویت به دلیل شناسایی پیش‌نیازهای رشد پایدار از طریق پیشرفت فناورانه موفق به دریافت این جایزه شده‌اند.

جوئل موکیر

جوئل موکیر، تاریخدان اقتصادی آمریکایی- اسراییلی در سال ۱۹۴۶ در لیدن هلند به دنیا آمد. او از ۱۹۹۴ در دانشگاه نورث‌وسترن ایالت ایلینوی مشغول به تدریس است. یک ساله بود که پدرش درگذشت و او به همراه مادرش در شهر حیفا بزرگ شد. در سال ۱۹۶۸ مدرک کارشناسی اقتصادش را از دانشگاه عبری اورشلیم دریافت کرد و سپس به آمریکا رفت و در سال ۱۹۷۴ موفق به دریافت مدرک دکترای اقتصاد از دانشگاه ییل شد. تز دکترای او «رشد و رکود صنعتی در کشورهای کم‌درآمد از ۱۸۰۰ تا ۱۸۵۰» بود. جوئل موکیر در سال‌های ۱۹۷۲ و ۱۹۷۳ از استادان فعال در دانشگاه ییل بود و در ۱۹۷۴ به عنوان استادیار دانشگاه نورث‌وسترن مشغول به کار شد. او سردبیر مجموعه کتاب‌های تاریخ اقتصاد جهان غرب از سال ۱۹۹۳ (انتشارات دانشگاه پرینستون) و مجله تاریخ اقتصاد از ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۸ بود. همچنین از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ ریاست انجمن تاریخ اقتصاد را به عهده داشته است. از ۱۹۷۶ تا ۲۰۱۷ او چندین کتاب در حوزه تاریخ اقتصادی منتشر کرده که «اقتصاد انقلاب صنعتی»، «انقلاب صنعتی بریتانیا»، «ریشه‌های تاریخی دانش اقتصادی» و «پیدایش اروپای مدرن» از جمله آنها هستند. جوئل موکیر در سال ۱۹۹۶ به عضویت آکادمی علم و هنر و در سال ۲۰۱۱ هم به عضویت انجمن اقتصادسنجی آمریکا درآمد.

فیلیپ آگیون

فیلیپ ماریو آگیون، اقتصاددان فرانسوی و استاد دانشگاه کالج دو فرانس، مدرسه اقتصاد لندن و مدرسه اقتصاد پاریس در سال ۱۹۵۶ در شهر پاریس به دنیا آمد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته ریاضی و اقتصاد ریاضی در فرانسه به پایان برد و در ۱۹۸۷ مدرک دکترای اقتصاد را از دانشگاه هاروارد دریافت کرد. در همین سال به عنوان استادیار در دانشگاه ام‌آی‌تی (موسسه فناوری ماساچوست) مشغول به کار شد. در ۱۹۹۰ به سمت معاون اقتصادی بانک اروپایی نوسازی و توسعه برگزیده شد و در ۱۹۹۶ به دانشگاه آکسفورد و سپس دانشگاه کالج لندن رفت. در سال ۲۰۰۲ به هاروارد بازگشت و تا سال ۲۰۱۵ به عنوان استاد اقتصاد در این دانشگاه مشغول فعالیت شد. پس از آن با عنوان استاد اقتصاد در مدرسه اقتصاد لندن به تدریس پرداخت. حوزه‌های تخصصی فعالیت آگیون عبارتند از نوآوری، رشد اقتصادی، سازمان‌ها و تئوری قرارداد. او عضو آکادمی علم و هنر آمریکاست و در سال ۲۰۱۷ به عنوان رئیس انجمن اقتصاد اروپا انتخاب شد. پژوهش‌های آگیون بر رشد اقتصادی و نوآوری تمرکز داشته و یافته‌هایش، جایزه نوبل اقتصادی ۲۰۲۵ را برایش به ارمغان آورد.

پیتر هاویت

پیتر ویلکینسون هاویت، اقتصاددان کانادایی در سال ۱۹۴۶ به دنیا آمد. او استاد علوم اجتماعی دانشگاه براون (رودآیلند آمریکا) است. هاویت از ۱۹۹۲ عضو آکادمی سلطنتی کانادا و از سال ۱۹۹۴ نیز عضو انجمن اقتصادسنجی آمریکاست. او همچنین در سال‌های ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴ ریاست انجمن اقتصاد کانادا را به عهده داشته است. از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰ سردبیر مجله پول، اعتبار و بانکداری بوده است. حوزه اصلی مطالعات او، رشد اقتصادی، اقتصاد پول و اقتصاد کلان است. هاویت مدرک کارشناسی اقتصاد را از دانشگاه مک‌گیل (مونترال کانادا) و مدرک کارشناسی ارشد اقتصاد را از دانشگاه اونتاریوی غربی دریافت کرد. او در سال ۱۹۷۳ نیز موفق به دریافت مدرک دکترای اقتصاد از دانشگاه نورث‌وسترن (ایالت ایلینوی آمریکا) شد. هاویت در سال ۱۹۹۸ کتاب «تئوری رشد درون‌زاد» را به همراه فیلیپ آگیون منتشر کرد. این کتاب در دانشگاه ام‌آی‌تی منتشر شد. هاویت به دلیل شناسایی پیش‌نیازهای رشد پایدار از طریق پیشرفت فناورانه به همراه فیلیپ آگیون، برنده جایزه نوبل اقتصادی ۲۰۲۵ شده است.