بورس‌ها برای حمایت از کلیت بازار، برقراری ثبات و حمایت از سرمایه‌گذاران در مقابل نوسان‌های شدید قیمتی لحظه‌ای، اصلاح پیوسته ریزساختارهای بازار (Microstructure) و از مهمترین آن حدود نوسان قیمت را در دسترس دارند.
دامنه نوسان قیمت در دو نوع ایستا و پویا در بازارهای سرمایه دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. دامنه ایستا که مشابه آن در سهام پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار کشور معادل مثبت/منفی پنج درصد استفاده می‌شود، از معامله‌ای به معامله دیگر تغییر نمی‌کند و عموما با برگزاری حراج قیمتی (Auction) تغییر می‌کند. دامنه نوسان پویا یا داینامیک قیمت را از هر معامله نسبت به معامله قبل کنترل می‌کند.
عموماً بورس‌ها از سازوکارهایی مانند حدود نوسان قیمت، توقف معاملات و حراج‌ها به طور پیوسته برای کنترل نوسان‌های قیمتی استفاده می‌کنند. استفاده از این ابزارها و از جمله دامنه نوسان پویا زمانی به کارایی و انسجام بازار سرمایه کمک می‌کند که علاوه بر سیستم‌های معاملاتی پیشرفته و قوی، سیستم‌های هوشمند کشف دستکاری یا تقلب در معاملات از سوی نهادهای ناظر به کار گرفته شود. دامنه نوسان پویا مطابق آن چه در سایر بورس‌ها وجود دارد، آن است که در صورتی که سفارش با قیمت مشخص به بازار ارسال شود و قیمت سفارش مقابل برای مچ شدن در رنج فراتر از دامنه نوسان پویا باشد، بلافاصله معاملات به صورت خودکار متوقف شده و حراج قیمتی با مدت زمان کوتاه‌تر از حراج قیمتی اول بازار (مثلا در حد دو دقیقه) برگزار می‌شود و سپس سفارش‌ها مچ می‌شود و این در تمام ساعات معاملات رعایت می‌شود. این نوع سازوکار قطعا نوسان‌های قیمتی در طول معاملات را کاهش می‌دهد و در صورتی که بسترهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن فراهم باشد، می‌تواند کمک شایانی به بازار سهام داشته باشد.
آنچه باید مدنظر قرار داد، آن است که در مقطع فعلی بازار سرمایه به سیستم معاملاتی و نظارت پیشرفته و قوی‌تر از سیستم‌های فعلی نیاز دارد و پیش‌نیاز اصلاح این ریزساختار در شرایط فعلی است. همچنین اصلاح مقررات مربوط به برگزاری پیش گشایش آغازین و پایانی بازار می‌تواند به کارایی اطلاعات بازار کمک کند.
- احسان عسکری - معاون سرمایه‌گذاری و توسعه بازار شرکت تأمین سرمایه امید
- هفته نامه اطلاعات بورس_ شماره ۴۱۸
نظر شما