پس از تغییر قوانین بازار پایه، مشکلات فرابورس شروع شد و با بالا گرفتن اعتراضات، پای مجلس نیز به این مهلکه باز شد. درواقع حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی ارزش سهام بازار پایه، طرح سوال از فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی به خاطر کاهش ارزش سهام سهامداران خرد در بازار پایه را به هیأت رئیسه مجلس تقدیم کرد. البته در این میان تجمعات گاه و بیگاه سهامداران خرد در مقابل مجلس و شعارهایی که سر می‌دادند هم بدون تاثیر نبود.سرانجام بهارستان‌نشینان هم با سهامداران حقیقی هم‌صدا شده و خواستار پاسخگویی مسئولان بورسی شدند. در نهایت اعتراضات خیابانی و حتی مناظرات تلویزیونی هم نتوانست آتش خشم سهامداران حقیقی را خاموش کند، بر این اساس جلسه‌ای مابین سهامداران حقیقی، مدیران سازمان بورس و فرابورس و چند تن از فعالان اقتصادی برگزار شد و در آن پیشنهاداتی برای تعدیل تغییرات قوانین بازار پایه مدنظر قرار گرفت.
امضا به زور تهدید
شایعات پیرامون این جلسه به حدی زیاد بود که فضای مجازی را احاطه کرد. در یکی از کانال‌های بورسی گفته شد که در این جلسه افراد حاضر تنها متنی را که امیرهامونی در اختیار آنها گذاشته شده بود امضا کردند و هیچ کدام از بندهای اعلامی از سوی نمایندگان سهامداران بورس تهیه نشده بود. شایعات تا جایی پیش رفت که گفته شد در ابتدای این جلسه اعتراضات زیادی به وجود آمد اما حراست سازمان بورس با نشان دادن کدهای نماینده‌ها و تهدید به مسدود کردن آنها و شکایت در قوه قضائیه به دلیل سفته‌بازی، توانست از نمایندگان سهامداران پای ورقه امضا بگیرد.
پس از مخالفت‌هایی، پیشنهادات پذیرفته شد
با این توصیفات به سراغ حسین زمانی، کارشناس عالی اقتصادی و یکی از ۳ نفری که قرار بود پیشنهادهای تعدیل قوانین را مطرح کند رفتیم. زمانی با تاکید بر فضای دوستانه حاکم در این جلسه گفت: فضای این جلسه عاری از هرگونه خشونتی بود که با حضور ۲ تن از فعالان اقتصادی، ۵ تن از سهامداران حقیقی و برخی از مدیران بورسی از جمله حسن امیری معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران، امیرهامونی مدیرعامل فرابورس و غیره برگزار شد.
زمانی در رابطه با وضعیت سهم‌های بازار پایه اظهار کرد: بعد از تغییر مقررات بازار پایه در اوایل شهریورماه، سهم‌های بازار پایه ریزش‌های زیادی تجربه کردند. در این جلسه پیشنهادهایی برای افزایش انعطاف مقررات بازار پایه مطرح‌شده که به نظر می آید
به‌زودی اجرایی شود. وی تاکید کرد: تمامی این پیشنهادات به صورت خرد جمعی و با استفاده از نظرات فعالان بازار اتخاذ شده که البته تعداد بالایی از این فعالان، سهامداران حقیقی فعال در بازار بودند. این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: در ابتدا مخالفت‌هایی از سوی سهامداران حقیقی حاضر در جلسه و معاونت نظارت بر بورس‌ها مطرح شد، اما پس از اعمال تغییرات اندکی، تمامی حضار بر اجرایی شدن این پیشنهادات موافقت کردند.
نمادهای باارزش بازار پایه
این کارشناس بازار ازجمله پیشنهادهای مطرح‌شده را اینگونه بیان کرد و گفت: در صورت وجود صف خریدوفروش، برای نمادهای بازار پایه امکان افزایش دامنه نوسان بیش از دامنه نوسان فعلی وجود داشته باشد. درحقیقت این قول داده شد که اگر دامنه نوسان ۳ درصدی سهامی صف خرید باشد، امکان نوسان تا ۵ درصد ایجاد شود. وی اضافه کرد: «صدور مجوز ورود صندوق‌ها به بازار پایه»، «تسهیل و تسریع قوانین انتقال به بازار بالاتر»، «رفع محدودیت خرید اعتباری برای بازار پایه با اعمال ضریب مناسب»، «تعیین ارزش تضمینی منطقی برای سهام بازار پایه در سامانه سکنا» و «الزامی شدن بازار گردانی سهم شرکت‌های بازار زرد» نیز عملیاتی شود.زمانی با تاکید بر ارزشمند بودن برخی سهام‌های بازار پایه گفت: بیشتر نمادهای بازار پایه به‌لحاظ تکنیکالی به منطقه حمایتی بسیار جذابی بعد از ریزش‌های طولانی رسیدند. فارغ از دامنه نوسان بعضی از این نمادها خصوصا در بازار زرد، از دید تکنیکالی و بنیادی ارزشمند هستند.
وی افزود : با یک مثال ساده عرض کنم،اگر نمادی روزانه ۳ درصد مثبت در نظر بگیریم سود بازار پایه ماهانه ۶۰ درصد و سالانه ۷۲۰ درصد بصورت ساده می شود. زمانی اضافه کرد: به عبارت دیگر شرکت‌های بازار پایه طبقه‌بندی‌شده و نمادهای قرمز بازار پایه از کمترین درجه شفافیت برخوردار هستند و توصیه‌ای برای سرمایه‌گذاری در این گروه‌ها نمی‌شود؛ اما سهم‌های مناسبی نیز در بازار پایه وجود دارد که هم از شفافیت بالاتری برخوردارند و هم وضعیت بنیادی مطلوبی را یدک می‌کشند که بعد از بررسی بنیادی و تکنیکال می‌توان اقدام به سرمایه‌گذاری در آنها کرد.
کادوی پرزرق و برق برای خاموش کردن اعتراضات
یکی دیگر از بندهای جذاب این پیشنهاد، از اجازه صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای خرید سهام بازار پایه خبر می دهد. به عبارت دیگر سازمان یک آپشن جدید و جذاب را برای به دست آوردن دل سهامداران حقیقی در نظر گرفت. این در حالی است که مقدار سرمایه‌گذاری مجاز صندوق‌ها در این بازار تنها ۵ درصد اعلام شده که مقدار قابل
توجهی نیست. در حقیقت معامله صندوق‌های در بازار پایه کادوی پرزرق و برقی است که سازمان برای خاموش شدن اعتراضات سهامداران حقیقی درنظر گرفت. اگرچه در این جعبه بزرگ، هدیه آنچنانی وجود ندارد ، اما این مهم تنها حکم چرب کردن سبیل سهامداران حقیقی را دارد.
زمانی در این خصوص گفت: هدف از حضور صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار پایه، برگرداندن دوباره رونق به این بازار است. وی افزود: نکته مهم این است که سهامداران بازار پایه پس از تغییرات قوانین با چالش‌ها و ضررهای بسیاری همراه شدند و چنین مواردی برای جلب نگاه آنها در نظر گرفته شد. زمانی در جواب این سوال که این اقدام زمینه ای برای انتقال ریسک بازار پایه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و در نهایت برهم خوردن نظم بازار می‌شود گفت: در صورت موافقت سازمان بورس، صندوق‌ها فقط می‌توانند ۵ درصد از پرتفوی خود را در بازار پایه خرید کنند. و این مقداری نیست که زمینه برهم خوردن بازار را فراهم کند.
حفظ جذابیت بازار پایه با صندوق‌ها
مرتضی عباد کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه هم که در این جلسه حضور داشت در خصوص این مسئله گفت: اجباری برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای خرید سهام بازار پایه در نظر گرفته نشده اما با توجه به ارزشمندی برخی از سهام‌های بازار پایه، پیش‌بینی می‌شود که مدیران صندوق‌ها از این طرح حمایت کنند. وی دلیل اصلی این طرح را حمایت از سهامداران خرد و حفظ جذابیت بازار پایه عنوان کرد.
شماره ۳۲۵ هفته نامه اطلاعات بورس-صفحه۳
نظر شما