اگر نگاه كلي به روند اتفاقاتي كه در بورس كالا از ابتداي سال تاكنون داشته باشيم، مي‌بينيم كه نوسانات نرخ ارز مهم‌ترين عامل تاثير‌گذار در اين بازار بوده است. در واقع از ابتداي سال جاري، اتفاقاتي كه در بازار ارز رخ داد و باعث جهش‌هاي قيمتي آن شد، نوسانات زيادي در رينگ‌هاي معاملاتي بورس كالا نيز ايجاد كرد. باز شدن بحث دلار نيمايي و سنايي، آزاد شدن نرخ گذاري با دلار آزاد و باز شدن سقف رقابت‌ها از 5 درصد و 10 درصد به سقف نامحدود در نهايت توانست معاملات بورس كالا را به وضعيت رفاه نسبي برساند. قبل از باز شدن سقف رقابت‌ها، قيمت در سقف به تعادل مي رسيد و سپس تسهيم به نسبت سفارش‌ها انجام مي گرفت. اما اكنون به واسطه باز شدن سقف رقابت، ديگر تسهيم به نسبت انجام نمي شود و هركسي به اندازه توان رقابتي خود مي تواند خريد از بورس كالا داشته باشد، به طوري كه اكنون تا 40 درصد رقابت هم مي تواند انجام بگيرد كه روزانه مشاهده مي شود اين اتفاق رخ مي دهد. در واقع اكنون نرخ گذاري كالاها با ارز پايه نيمايي صورت مي گيرد و سقف رقابت نيز
نامحدود است.
نحوه تسويه ، به سوي سيستماتيك شدن
موضوع مهم ديگري كه همواره معاملات كالايي ما را در بورس تحت تاثير قرار مي دهد، نحوه تسويه از سوي بورس و شركت سپرده گذاري مركزي است. اكنون سيستم تسويه معاملات در حال حركت به سوي سيستماتيك شدن است كه كار دستي كمتري صورت بگيرد. اين موضوع در بورس كالا در حال پيشرفت است. در واقع تسويه معاملات، مبحث مهمي است كه در زمان پس از ثبت سفارش، بتوانيم در سيستم ببينیم كه تسويه نيز انجام شده وزمان بر نمي شود. حال سيستمي شدن آن در روزهاي اخير انجام شده و هرچند بورس كالا نسبت به اين موضوع دغدغه دارد اما دستي بودن آن،مشكلات زيادي را از الحاظ سرعت عملكرد براي ما ايجاد مي‌كرد.
اكنون در كانون كارگزاران نيز اين موضوع در حال پيگيري است و بورس كالا در حال فعاليت براي بهبود اين حوزه است. در كنار سيستمي شدن تسويه معاملات، خرابي‌هاي هسته معاملات بورس كالا نيز بايد كمتر شود تا بتوانيم از اين ريسك سيستماتيك نيز رها شويم. حدود 2 هفته پيش بود كه هسته معاملات خراب شد و به مدت یک الي 2 ساعت، وقت معاملات تمديد شد. اين موضوع هزينه زماني براي كارگزاران به همراه دارد. هرچند در ماه‌هاي اخير نسبت به قبل، خرابي هسته معاملات كمتر شده است اما صفر شدن آن مطلوبيت دارد.
در انتظار سياست گذاري‌هاي کلان
درمجموع اگر بخواهيم پيش بيني از روند معاملات در سال آينده را داشته باشيم، با توجه به اين كه حجم معاملات بورس كالا در 2 ماه اخير رو به رشد بوده، انتظار مي رود كه اين رشد تا 3 ماه ابتدايي سال 98 نيز ادامه داشته باشد. اما هنوز دليلي براي رشد يا عدم رشد تقاضا در ماه‌هاي مياني سال آينده در افق بازار ديده نمي‌شود و بهتر است بگوييم كه سياست‌گذاري‌هاي كلان اقتصادي مي‌تواند متغيرهاي اين حوزه را تغيير دهد.
- مهدي مهدوي-مديركالايي كارگزاري دانش و سرمايه
- شماره ۲۹۶ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۶
نظر شما