هنوز یادمان هست که مقام معظم رهبری در دیدار نوروزی با زائران امام هشتم در راستای حمایت از کالای داخلی فرمودند"نسبت به اقتصاد ملّیِ خودمان باید تعصّب داشته باشیم؛ مصرف جنس خارجی یکی از عیوب مهمّ ماست؛ ما بایستی تعصّب داشته باشیم نسبت به مصرف داخلی و جنس داخلی و اقتصاد ملّی‌مان" و یا خطاب به دولتمردان فرمودند" دولتی‌ها باید به‌طورجدّی واردات را مدیریّت کنند. اجناسی که در داخل تولید می شود یا قابل تولید شدن است، باید حتماً [از] خارج [وارد] نشود." همین رویکرد بود که انتخاب و نامگذاری عنوان "حمایت از تولید ملی" از سوی مقام معظم رهبری برای سال 97، فعالان و تولیدکنندگان اقتصادی کشور را به دلیل نوید رونق فعالیت خوشحال کرد و بسیاری را به تکاپویی مضاعف انداخت.
همچنان چشم به خارج از کشور، تلاش برای تزلزل اقتصادی
در این بین اما برخی ساز مخالف زدند و در شرایطی که تمام تلاش دولتمردان و مسئولان حرکت به سمت تقویت کالای داخلی، ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی است، هنوز هم چشم به خارج از کشور دارند. این همه در شرایطی است که دشمنان ما در جنگ اقتصادی که مقر آن در وزارت خزانه داری به جای وزارت دفاع شان است، سعی دارند با تحریم‌های ظالمانه و جلوگیری از ورود ارز، اقتصاد ایران را متزلزل کرده و گرانی و تورم را بر مردم تحمیل کنند.
واردات کالاهای لوکس و کم اهمیت
در این شرایط فشار اقتصادی، برخی وارد کنندگان با ترجیح منافع شخصی بر منافع ملی، آنهم در این شرایط بحرانی، واردات کالاهای لوکس و کم اهمیت را در شرایطی که مشابه ان در داخل تولید و حتی صادر می‌شود در دستور کار قرار داده اند. داتیس خودرو که در مواردی ادعای نمایندگی شرکت ولوو بیان می‌داشت اما در یکی از کنفرانس‌های خبری خود، این موضوع را به صورت هوشمندانه مدیریت کرد و از جمله همین وارد کنندگان است. یکی از مجموعه‌هایی که به‌صورت انحصاری اقدام به واردات نوعی روغن موتور ژاپنی به کشور کرده است. محصولی که بررسی‌ها نشان می‌دهد نمونه مشابه آن توسط شرکت نفت ایرانول در حال تولید و فروش است.
حاشیه راندن سیاست‌های حمایت از توان داخل
داتیس خودرو در سال 96 به عنوان نماینده انحصاری روغن موتور تاکومی ژاپن، اقدام به واردات این روغن موتور به کشور کرد. اقدامی که هرچند مغایرت قانونی ندارد اما صدای ساز مخالفش در تقابل با تولیدگنندگان ایرانی ناکوک است. همچنین این اقدام به گونه ای، به حاشیه راندن سیاست‌های حمایت از توان داخل را در ذهن متبادر می‌سازد.
واردات تنها روغن موتور استاندارد!
میلاد علینقی، مدیرعامل شرکت داتیس خودرو با اشاره به فعالیت‌های این مجموعه در سال‌های گذشته، گفت: شرکت داتیس خودرو پیش از این با راه‌اندازی اولین تعمیرگاه تخصصی خودروهای هیبریدی در کشور، خدمات به این دسته از خودروها را به‌صورت ویژه در دستور کار قرار داده و روغن موتور تاکومی را نیز به عنوان تنها روغن موتور استاندارد برای استفاده در خودروهای هیبریدی وارد ایران کرده است.
واردات روغن‌های صنعتی با مجوز وزارت صمت
پیگیری از روابط عمومی گمرک جمهوری اسلامی ایران در خصوص محدودیت واردات روغن‌های صنعتی نیز نشان داد که هر چند برای واردات روغن موتور تاکومی تخلفی صورت نگرفته، اما در کمال تعجب مجوز از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای واردات این محصول صادر می‌شود. روابط عمومی کل گمرک جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: وزارت صنعت، معدن و تجارت متولی تولید و تجارت است به عبارتی گمرک مجوزی برای واردات کالاها صادر نمی‌کند و این نهاد تنها مجری و ناظر قوانین ابلاغ شده از سوی وزارتخانه مذکور است. بر این اساس و طبق نظر وزارت صنعت، روغن‌های صنعتی نیز با ممنوعیت در واردات مواجه نبوده اند و تا این لحظه نیز واردات این روغن‌ها به کشور امکان‌پذیر است و مجموعه گمرک مصوبه‌ای مبنی بر ممنوعیت ورود روغن موتور در سال جاری دریافت نکرده است.
بی توجهی به حمایت از تولید ملی در مجموعه مثلا حامی
آنچه در این مورد قابل تامل است، نوع تفکر حاکم بر ساختار موجود و واردات کالاها و محصولاتی است که با وجود نمونه‌های مشابه داخلی همچنان با مجوز این وزارتخانه وارد کشور می‌شوند که این امر نشان از بی توجهی به حمایت از تولید ملی و اقتصاد مقاومتی است که سال‌ها بر شکل‌گیری آن تاکید شده است.
جولان دلالان و استیضاح وزیر صمت
بنابراین شاید امثال این بی توجهی‌هاست که سر آخر صدای، عضو هیأت رئیسه کمیسیون اصل ۹۰ مجلس را نیز از دست وزارت صمت درآورد، به‌طوری‌که امیر خجسته در خصوص غائله خودروسازان به عنوان یکی از اعضای هیأت رئیسه کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی، از دلالان به عنوان اداره کنندگان وزارت صمت نام برد و از قرار گرفتن استیضاح،رحمانی، وزیر صمت در دستورکار این کمیسیون خبر داد.
محدودیت‌های ارزی و تداوم واردات غیر ضروری
ابلاغ سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» از سوی مقام معظم رهبری تاکید دارد که این رویه می‌تواند زمینه و فرصت مناسب برای نقش آفرینی فعالان اقتصادی در تحقق حماسه اقتصادی را فراهم کند و برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی، باید وابستگی‌های خارجی کاهش یابد و بر تولید داخلی کشور و تلاش برای خوداتکایی تأکید شود. به نظر می‌رسد اگر جلوی واردات بی‌رویه به کشور گرفته نشود، تولید هر روز ضعیف‌تر می‌شود، در حالی که باید تولیدات داخلی را افزایش داده و مردم را به استفاده از کالاهای داخلی خودمان تشویق کرد. این درحالی است که با توجه به کمبود ذخایر ازری کشور، هیچ تدبیر خاصی در زمینه کنترل واردات غیر ضروری اندیشیده نشده است. همچنین در این بی برنامگی، واردکنندگان خاص ازجمله داتیس خودرو که گاه از نفوذ زیادی در سیستم دولتی برخوردار هستند با استفاده از رانت مانع تحقق حمایت از تولید ملی و اجرایی شدن واقعی اقتصاد مقاومتی می‌شوند که واردات روغن موتور تاکومی مربوط به ژاپن، نمونه ای بارز در این خصوص به شمار می‌آید.
این پایان ماجرا نیست!
این البته همه ماجرا داتیس خودرو نیست و داستان تنها به واردات روغن موتور تاکومی از ژاپن ختم نمی‌شود. هلدینگ داتیس چندی پیش خود را نماینده انحصاری و شریک تجاری ولوو اعلام و عنوان کرد: شرکت داتیس خودرو پس از تلاش‌های بسیار برای اخذ مجوز نمایندگی شرکت‌هایکو اسپورتیو (شریک تجاری ولوو)، توانست لوح نمایندگی خودرا پس از ۲ سال دریافت کند. همچنین به گفته یک منبع آگاه شرکت داتیس خودرو، خودروهای تیونینگ شده را از راه‌های غیر قانونی وارد کشور می‌کند.
درس گرفتن از کلاهبرداران خودرویی
مسایل مذکور در حالی رخ می‌دهد که هنوز وقایع تلخ عظیم خودرو و مفتاح خودرو در حافظه مردم باقی است. اتفاقی که به دلیل شفاف نبودن فعالیت این دست وارد کنندگان خودرو، عدم نظارت دستگاه‌های مسئول بر روند فعالیت آنها و زیاده خواهی ایشان، مالباختگان بسیاری را با مشکل مواجه کرده است.
پیش فروش 4 هزار به جای 150 فقره خودرو !
این عدم نظارت در سخنان دادستان تهران مشهود است. جعفری دولت آبادی در خصوص تخلفات شرکت عظیم خودرو عنوان کرد: مسئولان این شرکت به جای 150 فقره پیش فروش که مجوز آن را داشتند، 4 هزار خودرو پیش فروش کردند. اکنون مطالبات شاکیان از این شرکت بالغ بر 700 میلیارد تومان است . وی در همین زمینه به تمامی شرکت‌هایی که پیش فروش خودرو را انجام می‌دهند، هشدار داد که پرداخت سود و فعالیت مالی در این شرکت‌ها ممنوع است. دادستان تهران همچنین به تخلف شرکت مفتاح خودرو با 1400 شاکی اشاره کرد.
فعالیت در بورس به جای واردات در هوای مه آلود
به طور یقین با ارائه مجوز فعالیت‌هایی از این دست به شرکت‌های فعال در بازار سرمایه که هم از شفافیت بسیار بیشتر برخوردارند و هم نظارت دائمی سازمان بورس را به همراه دارند، می‌توان علاوه بر آسودگی و اطمینان بخشی به مردم و خریداران، محورهای اقتصاد مقاومتی و حمایت از منافع ملی را عملیاتی ساخت. در عین حال که بخش خصوصی واقعی به جای بخش خانوادگی و شخصی از منافع این فعالیت‌ها بهره‌مند خواهند شد.
- امیرحسام سعیدی-خبرنگار
- شماره ۲۹۵ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۱۴
نظر شما