همان‌طور که می‌دانید هم‌اکنون نفت برنت دریای شمال در سطح 74 دلار به ازای هر بشکه و نفت خام آمریکا در سطح 64 دلار به ازای هر بشکه مورد دادوستد واقع می‌شود. اما ازآنجایی‌که رئیس‌جمهور آمریکا همواره به دنبال تحمیل فشارها و ایجاد شرایط سخت‌تر در ایران است در راستای مذاکرات خود با کشور عربستان (یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت) خواستار افزایش سطح تولیدات نفت اوپک است.
حال با توجه به توافقاتی که میان کشورهای عربستان و روسیه مبنی بر افزایش تولید و عرضه نفت صورت گرفته (به میزان حداکثر یک‌میلیون و پانصد هزار بشکه در روز بیشتر)، اختلاف‌نظرهایی میان کشورهای مذکور با تعدادی دیگر از کشورهای عضو اوپک همچون ایران، ونزوئلا، عراق و لیبی به وجود آمده است.
ازاین‌روی تا فرارسیدن موعد برگزارونوشتری جلسه اوپک در تاریخ بیست و دوم ژوئن بی‌ثباتی و آشفتگی در بازار نفت وجود خواهد داشت و سرمایه‌گذاران این حوزه تا اعلام نتیجه در تنش به سر خواهند برد.
به عقیده کشورهای مخالف لغو طرح کاهش تولید نفت اوپک، هیچ تغییری در عوامل بنیادین بازار نفت رخ نداده که با عرضه بیشتر نفت در بازارهای جهانی موافقت شود.
همان‌طور که می‌دانید اقتصاد ایران وابسته به نفت است و بخش اعظم درآمدها از فروش نفت به دست می‌آید؛ لذا افزایش عرضه و کاهش قیمت نفت به‌هیچ‌عنوان به سودِ کشور نیست. در کشور ونزوئلا نیز سطح تولید نفت به‌واسطه تحریم‌هایی که از سوی آمریکا به این کشور تحمیل‌شده با کاهش مواجه شده بنابراین با تصویب طرح افزایش تولید نفت وضعیت اقتصادی این کشور وخیم‌تر از گذشته خواهد شد.
لیبی هم به‌واسطه جنگ‌های داخلی در کشورش از میزان تولیدات نفت خود کاسته است. این درحالی است که عراق هم برای بازسازی کشور آسیب‌دیده‌اش نیازمند به قیمت بالای نفت و تأمین بودجه موردنیاز است. به‌طورکلی هرکدام از کشورهای عضو اوپک به دلایل منفعت طلبانه خود خواستار افزایش، کاهش و ثبات سطح تولیدات نفت در بازارهای جهانی هستند؛ اما باید دید در جلسه مذکور چه نتیجه‌ای حاصل می‌شود و قدرت کدام گروه بر دیگری برتری دارد. در نظر داشته باشید که به‌تازگی کشورهای چین و هند خرید نفت از آمریکا را در سبد نفتی خود قرار داده‌اند. درواقع صادرات نفت آمریکا به چین به لطف رشد قابل‌توجه تولید نفت این کشور در 3 سال گذشته، به‌شدت افزایش داشته و جایگزین بخشی از نفت وارداتی چین از اوپک و روسیه شده است.
به نظر می‌رسد علی‌رغم مخالفت کشورهای عضو اوپک مبنی بر افزایش سطح تولیدات که در نهایت وتو می‌شود، عربستان و روسیه به همراه همتایان دوست و همسایه همچون امارات و کویت این ظرفیت را دارند که خارج از محدوده اوپک به تولیداتِ بیشتر خودسامان بخشند. کاری که هم‌اکنون به میزان کمتر در حال انجام است (هرچند که به معنای نقض توافق کاهش تولید خواهد بود). به نظر می‌رسد در صورت ثبات شرایط و عدم رخداد تغییرات ژئوپلیتیکی و حوادث قابل‌تأمل و تأثیرگذار بر بازار نفت، افتِ تدریجی بهای نفت به وقوع خواهد پیوست و نزول قیمت نفت از سطح هفتاد دلار به کانال‌های پایین‌تر اتفاق خواهد افتاد.
*مریم رستمی/کارشناس بازار سرمایه
شماره ۲۵۵ هفته نامه بورس - صفحه۶
نظر شما