پتروشیمی بـه عنوان یکی از بخشهای اصلی صنعت کشور، طلایهدار ایجاد ارزشافزوده در منابع نفت و گاز است. این صنعت بـه عنوان دارنده مقام اول صادرات غیر نفتی در جهت شکوفایی اقتصادی کشور، توسعه صنایع پاییندستی، ایجاد اشتغال و... نقشی اساسی بر عهده دارد. عمدهترین مزایای این صنعت در ایـران تنوع خوراک، دسترسی بـه آبهای آزاد و همچنین وجود نیروی انسانی متخصص است.
در حال حاضر 13 شرکت در صنعت پتروشیمی بورس اوراق بهادار فعال هستند که در ادامه این گزارش به بررسی وضعیت تعدادی از بزرگترینهای آنها پرداخته و درنهایت به بررسی و مقایسه همه این 13 شرکت میپردازیم.
پتروشیمی جم
بزرگترین شرکت پتروشیمی از نظر میزان سرمایه، شرکت پتروشیمی جم (جم) با سرمایه 9.600 میلیارد ریالی است که در زمینه تولید و فروش فرآوردههای پتروشیمی و ارائه خدمات به فعالیت میپردازد. از محصولات مهم این شرکت میتوان به انواع اتیلن و پروپیلن اشاره کرد. این شرکت در سال مالی 95 فروشی برابر با 52،254 میلیارد ریال داشته که این مقدار نسبت به دوره مشابه سال مالی قبل رشد حدود 13 درصدی را تجربه کرده است. علت این رشد را میتوان در افزایش مقدار و همچنین نرخ فروش محصولات مشاهده کرد. حاشیه سود ناخالص شرکت در سال 95 برابر با 38.6 درصد و در سال مالی 94 در حدود 40 درصد بوده است. هزینههای اداری، عمومی و فروش شرکت در سال مالی 95 برابر با 4،283 میلیارد ریال بوده و نسبت به سال مالی قبل کاهش 14.5 درصدی داشته است. علت این کاهش محسوس را میتوان در کاهش هزینه حمل و نقل، حقوق و دستمزد (به علت تغییر در رویه تسهیم هزینهها) و همینطور عوارض قانونی شرکت دید. هزینه مالی شرکت در سال مالی 1394 بالغبر 280 میلیارد ریال بوده است که در سال 95 با تسویه تسهیلات و بخشودگی جرایم و همچنین انعقاد قراردادهایی با نرخ کارمزد کمتر، کاهش 87 درصدی داشته و تنها برابر 26 میلیارد ریال بوده است. در سرفصل سایر درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی شرکت، تاثیرگذارترین رقم قابل مشاهده سهم سود از سرمایهگذاری در شرکت پتروشیمیران و همچنین سپردههای بانکی است. شرکت در انتهای سال مالی 95 موفق به شناسایی سود 16،520 میلیارد ریالی (1،721 ریال به ازای هر سهم) شده که این مقدار افزایش 14 درصدی نسبت به سال مالی 94 داشته است. اما در آخرین پیشبینی ارائه شده برای سال مالی 96 فروش شرکت با رشد 8 درصدی نسبت به سال مالی 95 برابر با 56،392 میلیارد ریال پیشبینی شده است. نسبت حاشیه سود ناخالص شرکت در این گزارش حدود 35 درصد پیشبینی شده که با توجه به مقدار این نسبت در دو سال قبل کاهش قابل توجهی را به خود دیده است. هزینههای مالی شرکت که در سال 95 کاهش بسیار بزرگی نسبت به سال قبل داشته، در سال 96 رشد 760 درصدی به خود دیده است. شرکت برای سال مالی 96 سود خود را 17،153 میلیارد ریال (به ازای هر سهم 1،787 ریال) پیشبینی کرده که در شش ماهه ابتدایی سال 96 موفق به پوشش 46 درصدی فروش و همچنین 43 درصدی سود خالص شده است.
پتروشیمی پردیس
شرکت پتروشیمی پردیس (شپدیس) با 6.000 میلیارد ریال سرمایه، دومین شرکت بزرگ فعال در صنعت پتروشیمی است. فعالیت اصلی شرکت، تولید و فروش کود اوره و آمونیاک است. شرکت ظرفیت تولید سالانه شامل 1.360.000 تن آمونیاک و 2.150.000 تن اوره در دو فاز را دارا است. کل مبلغ فروش شرکت در سال مالی منتهی به پایان شهریور 96 برابر با 15،717 میلیارد ریال بوده که با توجه به بهای تمام شده 9،502 میلیارد ریالی، حاشیه سود ناخالص 39.5 درصدی را به همراه داشته است.
این در حالی است که شرکت در سال مالی 95 موفق به فروش 17 هزار میلیارد ریالی با حاشیه سود ناخالص 48.5 درصدی شده بود. شرکت در پایان سال مالی 96 موفق به شناسایی سود خالص 3،592 میلیارد ریالی (598 ریال به ازای هر سهم) شده است. افزایش هزینههای شرکت، از جمله هزینه مالی، هزینه اداری، عمومی و فروش و... در سال مالی 96 نسبت به 95 موجب کاهش 51 درصدی سود خالص شرکت در این سال نسبت به سال 95 شده است. در گزارش ارائه شده از بودجه شرکت برای سال مالی منتهی به 31 شهریور 1397 سود خالص شرکت با فروش 20،781 میلیارد ریالی و حاشیه سود ناخالص 37 درصدی برابر با 4،631 میلیارد ریال (772 ریال به ازای هر سهم) پیشبینی شده است.
پتروشیمی شیراز
سومین شرکت بزرگ فعال در صنعت پتروشیمی، شرکت پتروشیمی شیراز (شیراز) با سرمایه 5.100 میلیارد ریال است. شرکت پتروشیمی شیراز با ظرفيت 3.284.720 تن در سال به تولید اوره و آمونیاک میپردازد. شرکت در سال مالی 95 فروشی برابر با 12،292 میلیارد ریال داشته که بیش از 57 درصد از این مقدار فروش ناشی از فروش صادراتی بوده است. حاشیه سود ناخالص شرکت در این سال در حدود 36 درصد بوده که نسبت به سال مالی قبل کاهشی 6 درصدی داشته است. با وجود افزایش 68 درصدی فروش نسبت به سال 94، سود ناخالص شرکت در سال 95 کاهش بیش از 99 درصدی را نسبت به سال مالی قبل به خود دیده که علت آن افزایش هزینهها و زیان ناشی از عملیات متوقف شده شرکت است. با این توضیحات شرکت در پایان سال 95 موفق به شناسایی سود 5،791 میلیون ریالی شده است. اما در آخرین پیشبینی ارائه شده از عملکرد شرکت که براساس عملکرد شش ماهه است، شرکت پیشبینی کرده که در پایان سال مالی 96 فروشی برابر با 16،103 میلیارد ریال داشته باشد. حاشیه سود ناخالص در این پیشبینی 42 درصد فرض شده و نهایتا سود خالص شرکت برابر با 228 میلیارد ریال پیشبینی شده است. در شش ماهه ابتدایی سال شرکت موفق به پوشش 45 درصدی فروش خود شده است. در پایان این دوره عملکرد شرکت منجر به شناسایی زیان 1،134 میلیارد ریالی شده است که با این حساب پوشش سود پیشبینی در پایان سال، کمی دور از ذهن به نظر میرسد.
پتروشیمی شازند
چهارمین شرکت از شرکتهای پتروشیمی فعال در بورس اوراق بهادار، شرکت پتروشیمی شازند یا پتروشیمی اراک (شاراک) با سرمایه 5.040 میلیون ریال است که به تولید و فروش محصولاتی از جمله اتیلن، پروپیلن و... میپردازد. در سال 95 شرکت درآمدی برابر با 24،291 میلیارد ریال داشته که از این مبلغ 34 میلیارد ریال مربوط به سود سرمایهگذاریها و مابقی درآمد حاصل از فروش محصولات بوده است. 57 درصد از درآمد حاصل از فروش شرکت مربوط به فروش داخلی و مابقی این درآمد از فروش صادراتی حاصل شده است. شرکت پیشبینی کرده که در سال 96 بتواند درآمد خود را با 6 درصد افزایش نسبت به سال 1395 به مبلغ 25،798 میلیارد ریال برساند و در قبال این مقدار درآمد بتواند 4،292 میلیارد ریال سود شناسایی کند که در شش ماهه ابتدایی سال 96 موفق به پوشش 52 درصدی این مقدار سود شده است. شایان ذکر است شرکت یک افزایش سرمایه 60 درصدی انجام داده و سرمایه خود را به 8،064 میلیارد ریال رسانده است. در نتیجه صورتهای مالی آتی شرکت براساس این مقدار سرمایه ارائه خواهد شد.
پتروشیمی مارون
پنجمین شرکت بزرگ از نظر سرمایه در صنعت پتروشیمی شرکت پتروشیمی مارون (مارون) با سرمایه 4،000 میلیون ریالی است که به تولید و فروش محصولاتی از جمله اتان، اتیلن و... میپردازد. اگر در یک دستهبندی دیگر شرکتهای پتروشیمی را از نظر مقدار مبلغ فروش در سال 95 رتبهبندی کنیم، شرکت پتروشیمی مارون با فروش 41،652 میلیارد ریالی پس از پتروشیمی جم در جایگاه دوم صنعت قرار میگیرد. در سال 95 شرکت با حاشیه سود ناخالص 42 درصدی پس از کسر سایر هزینهها موفق به شناسایی سود 19،278 میلیارد ریالی شده است. در آخرین پیشبینی ارائه شده، سود خالص شرکت با فروش 44 هزار میلیاردی برابر با 16،655 میلیارد ریال پیشبینی شده که شرکت در شش ماهه ابتدایی سال موفق به پوشش 51 درصدی این مبلغ سود شده است.
پتروشیمی امیرکبیر
پتروشیمی امیرکبیر با سرمایه 3،600 میلیارد ریالی ششمین شرکت بورسی از شرکتهای فعال در صنعت پتروشیمی است که به تولید و فروش انواع پلیاتیلنها میپردازد. فروش شرکت در سال مالی 95 برابر با 26،150 میلیارد ریال بوده است که با این مقدار فروش چهارمین شرکت از نظر سهم بازار در این صنعت به حساب میآید.
پتروشیمی کرمانشاه و زاگرس
هفتمین و هشتمین شرکت در بین شرکتهای پتروشیمی بورسی، شرکتهای پتروشیمی کرمانشاه و پتروشیمی زاگرس هستند. کرمانشاه (کرماشا) به رغم سرمایه بیشتری که نسبت به زاگرس دارد اما با توجه به مبلغ فروش پایینی که دارد از اهمیت کمتری نسبت به زاگرس در این صنعت برخوردار است. پتروشیمی زاگرس (زاگرس) با سرمایه 2،400 میلیارد ریالی با ظرفیت 3،3 میلیون تنی به تولید و فروش متانول میپردازد. پتروشیمی زاگرس در سال 95 با فروش 31،921 میلیارد ریالی موفق شد از نظر سهم بازار جایگاه سوم شرکتهای پتروشیمی را به دست آورد. در آخرین پیشبینی منتشر شده از این شرکت مبلغ سود شرکت با فروش 37 هزار میلیارد ریالی برابر با 13،728 میلیارد ریال پیشبینی شده که شرکت در شش ماهه ابتدایی سال موفق به پوشش 50 درصدی این مبلغ شده است. وضعیت درآمدی و همچنین سود هر یک از شرکتهای موجود در صنعت پتروشیمی در نمودار قابل ملاحظه است.
نمودار براساس اطلاعات مربوط به پایان سال مالی 95 شرکتهای بورسی صنعت پتروشیمی کشور تهیه شده است. نکته موجود این است که برای پتروشیمی پردیس اطلاعات سال مالی منتهی به 31 شهریور 96 در نمودار آورده شده است. همانطور که در نمودار نیز قابل ملاحظه است، بیشترین حاشیه سود خالص مربوط به پتروشیمی مارون است. همچنین بیشترین نسبت سود خالص به سرمایه نیز به ترتیب مربوط به پتروشیمیهای مارون و زاگرس است.
شماره ۲۲۸ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۹
نظر شما