از راهاندازی رینگ معاملات جوجه یک روزه و پسته تا عرضه شکم بند و قوزبند و نوسانات قیمتهای جهانی نفت و دلار که مانند همیشه به افزایش تقاضا منجر شد. در این گزارش به مقایسه تحلیلی از آمار معاملات بورس کالا در 9 ماهه نخست سال 96 ( از01/01/1396 تا 10/9/ 1396) نسبت به سال گذشته پرداختیم که در بررسی حجم و ارزش معاملات در رینگهای مختلف مشخص شد، تمامی رینگهای بورس کالا در 9 ماهه نخست سال 96 نسبت به سال 95، با کاهش 16.8 درصد حجم وزنی محصولات معامله شده مواجهاند که خبر خوبی برای فعالان این عرصه محسوب نمیشود گرچه افزایش 33 درصد ارزش معاملات از شدت این خبر بد کاسته است. در ادامه تحلیل کاملتری را از بررسی این دوره میخوانید.
بازار فیزیکی، پر ارزشترین رینگ
علی بخشنده، مدیر معاملات بورس کالای کارگزاری بورس بیمه ایران در بررسی بازار فیزیکی این دو دوره گفت: رینگ صنعتی و معدنی با 40.3 درصد از ارزش کل معاملات بورسکالا و 31.8 درصد از حجم وزنی کل معاملات عنوان پر ارزشترین رینگ معاملات فیزیکی را یدک میکشد. در بررسی این رینگ با وجود کاهش 16.8 درصد حجم وزنی معاملات در دوره 9 ماهه سال 96 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، شاهد افزایش خیره کننده 22 درصد ارزش معاملات در این گروه هستیم که دلیل این رشد چیزی نیست جز افزایش شدید قیمتهای جهانی فلزات اساسی و همچنین رشد نرخ ارز. او در ادامه بیشترین کاهش عرضه در رینگ صنعتی را مربوط به گروههای روی، سنگ آهن و آلومنیوم با کاهش به ترتیب 52 درصد، 42 درصد و19.45درصد عنوان و اظهار کرد: این آمارها سیگنالی برای مسولان بورس کالا برای پیگیری رفع موانع عرضه و خرید است.
متاسفانه رکود حاصل در بازار به خصوص صنعت ساختمان باعث تاثیر مضاعف بر روی این رینگ شده است؛ باید توجه داشت که ایجاد رینگ صادراتی جذاب، میتواند کمبود بازار داخلی را جبران و همچنین فرآیند صادرات این محصولات را شفافتر کند.
بخشنده محصولات پلیمری با 31.5 درصد از ارزش کل معاملات بورس کالا را دومین رینگ پر ارزش بورس کالا معرفی کرد و افزود: این موضوع در حالی است که تنها 15درصد از حجم وزنی کل معاملات بورس کالا را را بر دوش کشیده است. این رینگ در این دوره با استقبال بیشتری از سوی عرضهکنندگان و خریداران مواجه شد، بطوریکه در مقایسه با مدت مشابه سال قبل شاهد رشد 10درصد حجم وزنی معاملات بودیم، افزایش نرخ محصولات پلیمری و شیمیایی جهانی در طول این مدت که به دلایل مختلف از جمله افزایش نرخ نفت اتفاق افتاده بود مزیت بر علت شد که در این رینگ با افزایش 28 درصد ارزش معاملات روبهرو شویم.
این فعال بازار کالا در ادامه به بررسی رینگ محصولات و فرآوردههای نفتی پرداخت و گفت: محصولات و فراوردههای نفتی با 20.4 درصد ارزش ارزش کل معاملات و همچنین 41.5 درصد از حجم وزنی معاملات از دیگر رینگهای پر رونق بورس کالای ایران بود در این گروه نیز مانند گروه پتروشیمی، افزایش مناسب قیمت جهانی نفت تاثیر بسزایی در رشد شدید ارزش بازار این گروه داشته است به طوریکه با توجه به افزایش 15 درصد حجم وزنی معاملات، رشد 54.6 درصدی ارزش معاملاتی نسبت به مدت مشابه سال قبل را شاهد هستیم که در نوع خود جالب توجه است.
بنا بر آمار منتشر شده، علی بخشنده، کم معاملهترین رینگ را متعلق به رینگ محصولات کشاورزی دانست و افزود: این رینگ با 7 درصد ارزش معاملات و 10.5 درصد از حجم وزنی کل بورس کالا درصدد است ارزش معاملات خود را افزایش دهد. در این رینگ حجم وزنی معاملات نسبت به مدت مشابه سال قبل 2.5 درصد رشد را تجربه کرد در حالیکه ارزش کل معاملات حدود 3 درصد رشد داشته است.
در این رینگ، گروه محصولات دانههای روغنی، ذرت و جو با کاهش به ترتیب 100،84 و 64 درصد، در جایگاه نخست لیست کاهش حجم وزنی رینگ کشاورزی قرار گرفتهاند که امیدواریم با پیگیری مسولان رونق خود را دوباره بازیابند. در همین دوره گندم با افزایش 1622درصد و شکر نقدی با 125 درصد افزایش در صدر لیست افزایش حجم وزنی این رینگ قرار گرفتند.
تالار فرعی و امکان عرضههای خاص
مدیر معاملات بورس کالای کارگزاری بورس بیمه ایران، رینگ تالار فرعی را به عنوان ابزاری که امکان عرضه هرنوع محصولی را در بورس کالا فراهم کرده، دانست و بیان کرد: به لطف معاملات محصولات خارج از گونه پتروشیمیایی و ضایعات فلزی راه آهن و اخیرا جوجه یک روزه، حدود یک درصد از ارزش و حجم وزنی کل معاملات بورس کالا را در اختیار دارد که در مدت 9 ماهه سال 96 نسبت به مدت مشابه سال قبل شاهد افزایش 125 درصدی حجم وزنی و رشد 158درصد ارزش معاملاتی این رینگ نوپا بودیم. توجه به این رینگ، فرصتی در دست تولیدکنندگان، تجار و فعالان برای عرضه محصولات اولیه، میانی و نهایی خود برای فروش بهتر به صورت عمده یا خرده فروشی است. او در ادامه تصریح کرد: در جمعبندی بازار فیزیکی شاهد افزایش حجمی ناچیز 1.21 درصد و رشد چشمگیر 28 درصد هستیم که دلیل این افزایش همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، افزایش نرخ جهانی محصولات و افزایش نرخ ارز بوده است.
بخشنده در ادامه به بررسی روند بازار مشتقه پرداخت و بیان کرد: قراردادهای آتی طلا تا این لحظ، تنها ابزار و بازار موفق، رینگ مشتقه بورس کالا به حساب میآید، در مدت 9 ماه ابتدای سال 96 شاهد رشد30 درصد تعداد معاملات در این رینگ نسبت به سال گذشته بودهایم همچنین با توجه به افزایش قیمت جهانی طلا و افزایش نرخ دلار شاهد جهش فوق العاده 67 درصد ارزش معاملاتی این قراردهادهای پیچیده بودهایم. نیاز به آموزش عمومی جامعه برای فراگیرتر شدن این معاملات هنوز هم دیده میشود.
به اعتقاد او قراردادهای اختیار خرید ابزار دیگری بود که از ابتدای امسال به سبد ابزارهای بورس کالا اضافه شد و بر روی کالای طلا اعمال شد که در مقایسه با ارزش بازار آتی سکه، این بازار یک هزارم ارزش معاملات آتی را داراست و تا رسیدن به حجم معاملات مطلوب راه درازی را در پیش دارد.
این مدیر کالایی اضافه کرد: با توجه به پیچیدگی این نوع معاملات، نسبت به قرار دادهای نقدی، نیازمند آموزش مداوم در این زمینه هستیم. در سالهای گذشته ابزارهای زیادی در بورسکالا ساخته شد ولی به دلیل نبود شناخت بازار و همچنین حمایت نکردن طرفین معامله و نهادهای ذی ربط این ابزارها در همان ماههای نخست با شکست مواجه شد، (مانند معاملات آتی زیره سبز، معاملات زعفران و پسته)
بی استقبالی از قرار داد سلف
بخشنده در ادامه بازار مالی بورس کالا را مورد واکاوی قرار داد و گفت: قراردادهای سلف موازی استاندارد، یکی از ابزارهای تأمین مالی بنگاههای برای جذب سرمایه در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با کاهش شدید 90 درصد مواجه شده است که نشان از نبود تمایل و توجه کافی از سوی مدیران بورس یا بنگاههای اقتصادی به این ابزار جدید است. گواهی سپرده کالایی یا همان سیستم قبض انبار، ابزاری که میتواند در فروش محصولات کشاورزی و باغی استفاده شود و همچنین ابزاری قدرتمند جهت تامیتن مالی بنگاههاست، نیز متاسفانه با کاهش حجمی و ارزشی در مدت مشابه سال قبل روبهرو شده است که نیازمند توجه جدی مدیران دولتی سنتی است.
مدیر معاملات کارگزاری بورس بیمه ایران در انتها تصریح کرد: در مجموع تمامی رینگهای بورس کالا در 9 ماهه نخست سال 96 نسبت به سال 95، با کاهش 16.8 درصد حجم وزنی محصولات معامله شده مواجهایم که خبر خوبی برای فعالان این عرصه محسوب نمیشود گرچه افزایش 33 درصد ارزش معاملات از شدت این خبر بد کاسته است. بورس کالا با تمام تلاشهای انجام شده در سالهای اخیر همچنان به عنوان یک سازمان نوپا نیاز به حمایتهای دولت و همچنین فرهنگسازی عمومی جهت همه گیر کردن معاملات در رینگهای فیزیکی، معاملات آتی و بازارهای مالی است.
- شماره ۲۲۸ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۶
نظر شما