بازارگردان‌ها در برزخ بورس

در حال‌ حاضر 21 صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردانی در بازارسرمایه فعال هستند. این صندوق های بازارگردانی 59 نماد را برعهده دارند. از گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری 11 نماد، مواد و محصولات دارویی 10 نماد، سرمایه‌گذاری‌ها  8 نماد و بیمه 5 نماد مورد بازارگردانی قرار می‌گیرند. صندوق های سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردانی آرمان اعتلاء کشاورزی با 11 نماد و صندوق سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردان گروه توسعه بهشهر با 10 نماد بیشترین تعداد نماد را بازارگردانی می‌کنند.

در برخي از صنايع، حضور بازارگردانان قابل ملاحظه است و در بسياري از صنايع کمتر از يک شرکت بازارگرداني مي‌شود. در صنعت فلزات اساسي با حضور 17 شرکت و سهم 2 درصدي از ارزش بازار، صنعت خودرو و ساخت قطعات با 27 شرکت و در اختيار داشتن 7 درصد از ارزش بازار و صنعت شرکت‌هاي چند رشته صنعتي با 4 شرکت و سهم 7 درصدي از ارزش بازار، يک شرکت از آنها مورد بازارگرداني قرار گرفته است. همچنين صنايعي مانند مخابرات با سهم 2 درصدي از ارزش بازار، فرآورده‌هاي نفتي با 6 درصد، حمل و نقل و انبارداري با 3 درصد، بازارگردان ندارند.از این رو نظر کارشناسان بازار سرمایه را در خصوص مزایا و معایب صندوق‌های بازارگردانی جویا شدیم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید.

نقش آفرینی صندوق های بازارگردانی‌ در ایجاد نوسان قیمت سهام

سید فرهنگ حسینی / معاون سرمایه گذاری هلدینگ مالی صندوق بازنشستگی کشوری

 طبق دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس اوراق بهادار تهران، بازارگردانی با سه هدف تنظیم عرضه و تقاضا، محدود کردن دامنه نوسان و افزایش نقدشوندگی سهام صورت می‌گیرد و طبق تعاریف متعارف، بازارگردان شخصی است که از طریق خرید و فروش اقدام به افزایش نقدشوندگی دارایی‌ها می‌کند.

فعالیت بازارگردانی همزمان با رکود بازار مورد توجه مسئولان و فعالان بازار قرار می‌گیرد. با این‌حال، با توجه به تجربه بازارگردانی در دوره‌های رکود در دهه 1380، نقش بازارگردان تنها بر خرید سهام متمرکز است و به عنوان خریدار سهام در بازار عمل می‌کنند. این موضوع در دوره رکود اخیر بازار نیز مشهود است و صندوق‌های بازارگردانی در عمل تعادلی بین عرضه و تقاضا ایجاد نکرده و براساس سیاست موسسان، دارندگان واحدهای ممتاز و مدیران که همگی سهامداران عمده شرکت مورد بازارگردانی یا خود شرکت مورد بازارگردانی هستند، سعی در حمایت صرف سهام دارند.

 از سوی‌ دیگر، صندوق بازارگردان با توجه به ساختار مالکیتی و مدیریتی عنوان دارنده اطلاعات نهانی به شمار می‌رود و از این جهت ضروری است تا استراتژی‌ها‌، رویکردها و برنامه‌های خود را به صورت شفاف اعلام کنند و باید زیرساختی فراهم شود تا مشابه بازارهای توسعه‌یافته، معاملات بازارگردان به صورت آنی بعد از انجام معامله و در طول ساعت بازار منتشر شود، تا سرمایه‌گذاران با اطلاعات کامل بتوانند تصمیم‌گیری کنند. در بسیاری از بازارها، اطلاعات معاملات بازارگردان‌ها باید بین 90 ثانیه تا 15 دقیقه بعد از انجام، به صورت عمومی منتشر شود.

با وجود مواردی که در خصوص دلایل نقش بازارگردان به عنوان خریدار در بازار ایران عنوان شد، اما طبق قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر، مالیات فروش سهام توسط بازارگردان حذف شده و براساس دستورالعمل‌های بورس، کارمزد سهم ارکان در خرید و فروش سهام توسط بازارگردان 80 درصد تخفیف دارد.

 در نتیجه بازارگردان مزیت کاهش هزینه‌های معاملاتی دارد و به صورت موثرتری می‌تواند در نزدیک کردن سفارشات و فروش عمل‌کند.

با وجود این ، انجام بازارگردانی، مبتنی بر روند سهم مورد بازارگردانی از جمله نحوه قرار‌گیری سفارش‌های خرید و فروش‌، روندکلی بازار و همچنین میزان مالکیت بازارگردان از سهام است و این موارد، عملا توسط معامله‌گر قابل مدیریت نیست و باید بازارگردانی براساس الگوریتم‌های معاملاتی پیاده‌سازی و اجرایی شود تا سرعت و دقت مناسب داشته و از دخالت‌های فرد در قیمت جلوگیری کند. چالش نگران‌کننده بسیاری از فعالان بازار این است که صندوق‌های بازارگردانی نقش‌آفرینی بالایی در ایجاد نوسان در قیمت سهام مورد بازارگردانی دارند، به نحوی که با تحرکات خود سبب ایجاد روندهای هیجانی بر روی سهام گشته‌اند و عملا از عملکرد بازارگردانی فاصله گرفته‌اند.

 لزوم شناخت و توسعه صندوق ها

کوروش امانی – مدیر مالی شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی

صندوق های سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردانی سهام که تجربه ای موفق در جهان بوده یکی از ارکان بازار سرمایه کاراست.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردان با دریافت مجوز تاسیس و فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار، از مصادیق صندوق‌های سرمایه‌گذاری موضوع بند 2 ماده (1) قانون بازار اوراق بهادار و بند ه ماده 1 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید محسوب و طبق ماده 2 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید نزد مرجع ثبت شرکت‌ها به ثبت می‌رسند ، در حال حاضر حدود 21 صندوق در حوزه بازارگردانی سهام در حال فعالیت هستند.هدف از تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردان جمع‌آوری سرمایه سرمایه‌گذاران و خرید و فروش اوراق بهادار در چارچوب تعهدات بازارگردانی آن اوراق مطابق امیدنامه و کسب منافع از این محل است.

همچنین در صورتی که صرفه و صلاح صندوق ایجاب کند صندوق در قبال دریافت کارمزد در تعهد پذیره‌نویسی یا تعهد خرید اوراق بهادار موضوع بازارگردانی مشارکت کرده که در این صورت وجوه جمع‌آوری شده و سایر دارایی‌های صندوق پشتوانه این تعهد خواهد بود.بطور کلی مزایا و معایب این صندوق‌ها به شرح ذیل است:

مزایا

افزایش نقدشوندگی-تنظیم عرضه و تقاضای بازار-تعیین حد و مرز دامنه نوسان قیمت سهام و حق تقدم سهام-کاهش  فقدان تقارن اطلاعاتی و بهبود کارایی بازار سرمایه-معافیت درآمدهای حاصل از صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری-کاهش هزینه سرمایه‌گذاری-معافیت از پرداخت مالیات مقطوع نیم درصد نقل و انتقال ( الحاقی ماده 33 قانون رفع موانع تولید نهایی1394) - تخفیف ناشی از کارمزد بورس‌، سپرده‌گذاری، مدیریت فناوری ‌و حق نظارت سازمان- امکان صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری پس از ساعت کاری بورس- اعلام روزانه خالص ارزش دارائی‌ها ( NAV )-کاهش ریسک سرمایه‌گذاری - مدیریت سبد اوراق بهادار-دارا بودن ایستگاه‌های اختصاصی صندو‌ق‌ها.

معایب

منابع محدود در دسترس- شناوری پایین صندوق- الزام به فعالیت‌های اقتصادی در چارچوب مجوزهای صادره- فاصله زیاد بین تعهدات و شرایط بازارگردانی با واقعیت‌های جاری بازار- نامساعد بودن امید نامه‌ها با ساختار عملیات بازارگردانی و مقررات حاکم بر این صندوق‌ها- فقدان وجود منابع آموزشی حرفه‌ای کافی و فقر دانش در این زمینه- وابستگی صندوق‌های بازارگردانی به شرکت‌های بزرگ صرفاً جهت بازارگردانی سهام‌های زیرمجموعه-  فقدان اجرایی کردن ایستگاه‌های اختصاصی صندوق‌ها.

پیشنهاد در پایان به سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس و اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران  به عنوان ارکان اصلی بازار سرمایه پیشنهاد می‌شود ضمن بالا بردن سقف تعهدات و تغییر شرایط بازارگردانی صندوق‌ها در شناخت و توسعه صندوق‌ها و بازارگردانی حداکثر تلاش خود را داشته باشند و نسبت به تجدید نظر و اصلاح ساختارهای فعلی اقدام کنند. 

80 درصد دارایی صندوق ها درگیر بازار گردانی بانک ها

  رسول رحیم نیا / رئیس اداره صندوق تامین سرمایه بانک ملت             

 بازار شفاف و کارآمد برای تامین نقدینگی‌های خود و عمق بخشیدن به بازار نیاز به رکن بازارگردان دارد. با توجه به ساختار صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ویژگی‌های نظارتی و شفافیت این صندوق‌ها، از این ساختار می‌توان برای تقویت نقش بازارگردانی در بازار استفاده کرد.

در حال حاضر نزدیک به 19 صندوق بازارگردانی، وظیفه‌ بازارگردانی 35 شرکت پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس را بر عهده دارند که چهار شرکت از این 35 شرکت دارای دو بازارگردان بوده‌اند.

بیش از 80 درصد ارزش دارایی‌های این صندوق‌ها صرف بازارگردانی سهام شرکت‌های بانکی شده است که عمده آن به بازارگردانی سهام بانک صادرات، ملت و تجارت اختصاص یافته است. ارزش دارایی صندوق‌های بازارگردانی قبل از بازشدن نماد سهام بانکی نزدیک به 6،215 میلیارد ریال بوده‌ که با بازشدن نماد بانک‌های ملت و تجارت با کاهش ارزش 14درصدی به 5،347 میلیارد ریال رسیده است.

 باز شدن سهام بانک صادرات در هفته‌های آتی می‌تواند بر کاهش ارزش دارایی‌های صندوق‌ها نقش بسزایی ایفا کند. بررسی‌ آماری نشان می‌دهد حدود 50 درصد موارد، انحراف معیار قیمت شرکت‌ به صنعت در دوره‌ قبل از بازارگردانی کمتر از دوره‌ بازارگردانی بوده است. بنابراین نمی‌توان گفت شرکت‌های ناشر دارای بازارگردان نوسانات کمتری نسبت به صنعت خود در دوره‌ بازارگردانی تجربه کرده‌اند.

بازارگردانی به معنی حمایت قیمتی از سهام نیست بلکه تقویت قابلیت نقدشوندگی سهام مبتنی بر ارزش ذاتی آنهاست، به این مفهوم که اگر قیمت سهمی بی‌دلیل و بدون پشتوانه منطقی، درحال افزایش است صندوق با عرضه آن سهم مانع افزایش قیمت شود و برعکس، اگر سهمی بی‌دلیل زیر قیمت ارزش ذاتی در حال معامله است با تقویت جانب تقاضا بتواند سهم را در محدوده ارزش ذاتی کنترل کند. تا علاوه بر ایجاد نقدشوندگی در بازار از بروز نوسانات کاذب در بازار جلوگیری کند.

با عملیات بازارگردانی توسط صندوق‌های بازارگردانی بورس لزوماً مثبت نمی‌‌شود، چرا که مثبت شدن بازار به متغیرهای بنیادی شرکت‌ها، سودآوری شرکت‌ها و شرایط واقعی اقتصاد برمی‌گردد و این مجموعه عوامل، قیمت‌ها را در بازار سرمایه تعیین می‌کند. بنابراین عملکرد صندوق بازارگردانی را نیز باید در راستای این کارکرد، مدنظر قرار داد. حجم و ارزش معاملات و کارایی بازار سرمایه در سالیان اخیر آنقدر افزایش پیدا کرده که این‌گونه حمایت‌ها، نمی‌تواند در بلندمدت، منجر به تغییر کاذب در بازار شود. به علاوه هر سهم ارزش ذاتی مشخص خود را دارد و نیروی عرضه و تقاضا در بازار تعیین‌کننده قیمت سهام هستند، بنابراین نوع ورود صندوق به بازار نباید با این هدف باشد که هر روز، شاخص را بالا و پایین ببرد و تغییر کاذب در قیمت سهام ایجاد کند.

بررسي‌ها نشان مي‌دهد عمده منابع مالي صندوق‌های بازارگردانی را سهامدار عمده سهام موضوع بازارگردانی تقبل كرده‌اند که این موضوع سبب شده تا صندوق از اهداف خود در جهت میل قیمت سهام به سمت قیمت ذاتی دور سازد. صندوق‌ها در زمان رشد شاخص و افزایش قیمت سهام اقدام به خرید سهام موضوع بازارگردانی کرده‌اند که پس از افت شاخص و کاهش قیمت سهام، دارای سهامی بالاتر از ارزش روز سهم در سبد دارایی‌های خود شده‌اند. این امر سبب می‌شود تا منابع صرف شده و سهام تحصيل شده تا رسيدن به شرايط رونق بازار و برابري قيمت با نرخ خريد در سبد دارایی صندوق باقي بماند و صندوق نتواند اقدام به فعالیت بازارگردانی کند.

از این‌رو پیشنهاد می‌شود با توجه به محدودیت منابع مالی در اختیار صندوق‌ها منابع مالی صندوق به یکباره وارد بازار نشود، بلکه این منابع بصورت مستمر تقویت شده و در یک افق زمانی بلندمدت و متناسب با شرایط بازار، وارد بورس شود زیرا صرفا برقراری ثبات کوتاه‌‌مدت در بازار مدنظر نیست و بازار سرمایه باید در بازه زمانی بلندمدت، باثبات باشد. تقویت صندوق، به معنی مشارکت فعالانه سهامداران حقوقی بزرگ و عمده است، با تشکیل صندوق‌های بازارگردانی به توسعه بازار سرمایه و جلب اطمینان بیشتر مردم برای ورود به بازار کمک می‌شود، چرا که فعالیت این صندوق منجر به جلوگیری از بروز بحران‌های ناشی از خروج سرمایه به خاطر نوسانات شدید در بازار شده و با تقویت ثبات در بازار سرمایه، افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران خرد به بازار سرمایه و کاهش ریسک سیستماتیک بازار را به‌دنبال خواهـد داشت.میزان موفقیت این صندوق‌ها را نباید در بین آمار و ارقام‌های خرید و فروش صندوق جستجو کرد، بهترین ملاک برای ارزیابی این صندوق این است که در بازار شاهد نقدشوندگی سهام و ثبات نسبی سهام دارای بازارگردان باشیـم. 

فلسفه وجودی صندوق های بازارگردانی

سعید شعبانی / حسابداررسمی

      یکی از دغدغه‌ اصلی فعالان بازار بورس نقدشوندگی دارایی‌های قابل معامله بازار سهام است؛ به این تعبیر که سهامداران همواره با این دغدغه مواجهند که آیا می توانند سهام خود را فارق از حجم آن بدون تاثیر قابل توجه بر قیمت و با سهولت مناسب به فروش رسانند یا خیر؟ نقدشوندگی از جمله فاکتورهای موثر در ارزیابی ریسک سرمایه‌گذاران از یک دارایی است. در نتیجه افزایش نقدشوندگی می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر ریسک ادراک شده آنها از یک دارایی داشته باشد و به تبع آن این موضوع موجب کاهش بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران و افزایش ارزش دارایی‌ها خواهد شد.

یکی از راهکارهای افزایش نقدشوندگی استفاده از سازوکار بازارگردانی است. بازارگردان به عنوان یک شخص حقیقی و یا حقوقی موظف است براساس پیش‌شرط‌ های از پیش تعیین شده به عنوان خریدار و یا فروشنده در نماد یک سهم فعالیت داشته باشد تا علاوه بر تحدید فاصله بین مظنه های خرید و فروش، موجب روان شدن معاملات شود. تاسیس صندوق بازارگردان نیز از جمله راهکارهای اجرای فرآیند بازارگردانی است که براساس مقررات و دستورالعمل‌ های وضع شده می تواند در بازار سهام ایران نیز استفاده شود. سهامداران عمده و شرکت‌ها می توانند از طریق تاسیس این نوع صندوق ها با همکاری سایر نهادهای مالی زمینه افزایش نقدشوندگی را در سهام خود فراهم آورند.

هدف از تشكيل صندوق‌های بازارگردانی، جمع‌آوری وجوه از سرمايه‌گذاران و اختصاص آنها به خريد انواع اوراق بهادار به منظور انجام تعهدات بازارگرداني اوراق بهادار مشخص مطابق اميدنامه، بهره‌گیری‌ از صرفه‌جويي‌های ناشي از مقياس و تأمين منافع سرمايه‌گذاران است. هدف اصلی صندوق‌های بازارگردانی افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش شکاف عرضه و تقاضای سهام است که صندوق بازارگردانی به درستی به این مهم عمل کرده و گزارش‌های آماری بورس نیز موید این ادعاست .کاهش فاصله مظنه خرید و فروش و ارتقای رتبه ارزش معاملات از جمله پیامدهای فعالیت بازارگردانی توسط صندوق بازارگردان است.

 موضوع فعاليت صندوق‌های بازارگرداني اوراق بهادار طبق اميدنامه و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار پذيرفته‌‌شده در بورس تهران/ فرابورس ايران، اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده‌ها و گواهي‌هاي سپرده بانكي در راستاي انجام فعاليت بازارگرداني است. هر صندوق بازارگردانی داراي امیدنامه‌اي است که در آن کلیه مشخصات صندوق، اعم از اهداف و مأموریت‌ها، استراتژي‌ها، هزینه‌هاي مدیریتی و سایر مـوارد ذکر می‌شود.

صندوق‌هاي بازارگردانی براي سرمایه‌گذارانی که به دنبال تخصیص دارایی‌ها هستند و سیاست انتخـاب اوراق بهادار را دنبال نمی‌کنند، آرمانی و جذاب است. این ابزار براي سرمایه‌گـذاري کوتـاه‌مـدت و بلندمـدت قابلیـت و مطلوبیت بالایی دارد. علاوه بر این، صندوق‌هاي بازارگردانی می‌توانند در سبد متنوعی، اعـم از اوراق بهـادار و حتـی مستغلات سرمایه‌گذاري کنند.

صندوق‌هاي بازارگردانی، برحسب ترکیب سبد سرمایه‌گذاري خود، به سه گروه

تقسیم می‌شوند: 

1. صندوق بازارگردانی سهام

2. صندوق بازارگردانی اوراق با درآمد ثابت

3. صندوق بازارگردانی مختلط

ویژگی‌ها و مزایای صندوق‌های بازارگردانی:

1.گسترش عملیات حرفه ای بازارگردانی در بازار سرمایه به عنوان فعالیت تخصصی و سودآور؛

2. استفاده از مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای موضوع بازارگردانی از جمله معافیت مالیاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری؛

3. بازارگردانی همزمان چند سهم به جای یک سهم از طریق این موضوع صندوق سرمایه‌گذاری؛

4. شفافیت عملکردی عملیات بازارگردانی در صندوق سرمایه‌گذاری در مقایسه با سایر روش‌های بازارگردانی غیرمستقیم سهام هم از نظر سود و زیان و هم از نظر گزارش‌دهی؛

5. امکان مدیریت صندوق‌های بازارگردان توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری و مادر(هلدینگ)؛

6. امکان دسترسی مستقیم صندوق به عنوان بازارگردانی به سیستم معاملات جهت انجام معامله سهام بدون حضور کارگزار و فقدان پرداخت کارمزد کارگزار؛

7. امکان انتقال سهام به کد صندوق در خارج ساعات معاملات به قیمت روز به عنوان بخشی از آورده مؤسسان و محاسبه سهام موجود در سبد صندوق در محاسبات مربوط به سهام شناور آن سهام از اهم ویژگی‌ها و تسهیلات در نظر گرفته شده برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردانی است.

8. معافیت صندوق‌های بازارگردانی از پرداخت 0.5 درصد مالیات فروش سهام و اعمال تخفیف‌های کارمزد ۸۰ درصدی به علت کاهش هزینه‌های معاملاتی صندوق‌ها، این امکان برای بازارگردان‌ها فراهم می‌شود که با کاهش دامنه مظنه نیز همچنان از فعالیت بازارگردانی سود کسب کنند و به تبع آن با فعالیت بیشتر در معاملات سهام به افزایش حجم و ارزش معاملاتی روزانه و افزایش نقد شوندگی سهام مذکور نیز کمک شایان توجهی‌ کنند.

9. مدیریت حرفه اي سبد صندوق و ترکیب متنوع سبد، ریسک سرمایه‌گذاري را براي عموم به میـزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

10. صندوق‌های بازارگردان همچون سهام از شفافیت معاملاتی مناسبی برخوردار هستند.

11. امکان (شبکه‌ای) NET شدن وجوه واحدهاي خریداري و فروخته شده با سایر ابزارها در بورس و فرابـورس در اتاق پایاپاي وجود دارد.

12. صندوق‌هاي بازارگردان، در جهت رفع پارادوکس نقدینگی فراوان در بازار پول و تأمین مالی ضـعیف بنگاه‌ها گام برمی‌دارند.

در صورت وجود مکانیزم بازارگردانی مناسب، وجود این پارامترهای تسهیل کننده می‌تواند فعالیت بازارگردانی را فارق از روند بازارسرمایه به کسب و کاری سودآور

بدل کند. همچنین کم‌ هزینه بودن، کارایی معاملاتی و انعطاف‌پذیري بالاي صندوق‌های بازارگردانی موجب می‌شود که سرمایه‌گذاران مختلف فردي و نهادي، از آن استقبال کنند.

بنابراین بازار شفاف، کارا و کارآمد برای تامین نقدینگی‌های خود و عمق بخشیدن به بازار نیاز به بازارگردان دارد. صندوق بازارگردان از صف‌های خرید و فروش بی‌مورد و معامله نشده سهم جلوگیری و به روان شدن معاملات، افزایش نقدشوندگی و جلوگیری از دستکاری قیمت سهام به دست برخی سودجویان بازار کمک شایانی می‌کند.بنابراین هدف بازارگردان این است که همواره سهام را متعادل نگه داشته و صف خرید و فروش را از بین برده و قیمت سهام رابه ارزش ذاتی سوق دهد که این ارزش ذاتی بر مبنای تنظیم عایدات آتی سهام شرکت به دست می‌آید که این مهم، در بلندمدت کمک شایانی برای دوری از نوسانات تند و تیز و شدیدی که هر از گاهی شاهد آن هستیم خواهد بود.

الزام ارائه گزارش‌های عملکردی و رتبه‌بندی

علی قاسم نژاد / عضو هیات مدیره سبد گردان نوین نگر آسیا

 بازارسرمایه دست اندرکار متعادل سازی عوامل عرضه و تقاضاست اما گاه مواردی از جمله موارد مربوط به حوزه مالی- رفتاری این وظیفه اصلی را مختل کرده و منجر به ناهنجاری هایی در روند معاملاتی سهم، سهام یا گاهی خود بازار

 می شود. ازاین رو وجود نهاد تخصصی مالی به عنوان حامی، جهت هنجار کردن موارد غیرمعمول لازم و ضروری می ‌کند که همانا صندوق های اختصاصی بازارگردانی به نوبه خود قسمتی از این وظیفه را به عهده گرفته اند.  مسئولان بازارسرمایه جهت بومی سازی صندوق ‌اختصاصی بازارگردانی اقدامات لازم را صورت داده و به ایجاد چارچوب لازم به منظور توسعه این ابزار در سال 1393 اقدام کردند. در متن زیر به مروری تیتروار بر اهداف ایجاد این صندوق ها و مزایا و معایب آن و پیشنهاداتی جهت بهتر شدن عملکرد این نهادها پرداخته خواهد شد. 

مزایا

• به حداقل رساندن کارمزد و هزینه های معاملات چنین صندوق هایی در مقایسه با سایر صندوق های بازار

• دریافت پاداشی برای بازارگردان بطور معمول در قبال عمل‌کردن تعهدات تصریح شده مطابق قرارداد (موردی که در حال حاضر ما در بازارسرمایه ایران برای چنین نهادهایی نداریم)

• اعانه ناشر در قالب کمک مالی به بازارگردان (موردی که در حال حاضر ما در بازارسرمایه ایران برای چنین نهادهایی نداریم)

• کاهش محدودیت‌های اعطای اعتبار و تسهیلات به صندوق

• در اختیار قراردادن ایستگاه معاملاتی

• روان سازی بازار

• افزایش نقدشوندگی

معایب

• جرایم تنبیهی در قبال فقدان انجام تعهدات که جای خالی آن بسیار احساس می شود.

نواقص

• به‌کارگیری روش‌های سیستماتیک در بازارگردانی ها (البته این نقصی است که کلاً به معاملات فعلی سهام هم وارد است و ریسک خطای نیروی انسانی را آشکار می سازد)

• نبود سازوکار نظارتی الزام آور بر چنین صندوق هایی (مورد اشاره شده در بند معایب)

پیشنهادات

• طبقه بندی سهام بر اساس عامل نقدشوندگی و به روزرسانی امیدنامه صندوق های اختصاصی بازارگردانی با توجه به طبقه بندی جدید.

• ایجاد رتبه بندی صندوق های اختصاصی بازارگردانی بر اساس مشخصات کیفی که علاوه بر عاملی تشویقی برای صندوق عاملی تبلیغاتی برای نهادهای رتبه بندی محسوب می شود.

• الزام ارائه گزارش های عملکردی و رتبه بندی.

• عمق بخشی به فعالیت چنین صندوق هایی با بازارگردانی در سایر ابزارهای مالی ازجمله قراردادهای اختیار معامله و قراردادهای آتی مربوط به سهام و حتی شاخص سهام.