اقدس قلی زاده - نخستین باردرسال86 مدیران وقت تصمیم گرفتند دربورس ایران جایی هم برای شرکت‌های خارجی بازشود مثل همه تصمیمات، نشست‌های برگزارشده و موافقان و مخالفان زیادی به ارائه نظرات درخصوص این موضوع داغ پرداختند. طی سالهای گذشته جست و گریخته حکایت حضورخارجی‌ها مطرح و دوباره به حاشیه رفت. داستان ناکامی‌ایرانی‌ها درورود به بورس‌های معتبرهم که جای خودرا دارد.بعد از گذشت سال‌ها رئیس تازه نفس سازمان بورس دراولین نشست خبری خود بازفصل تازه‌ای را که به نظر می‌آید جدی تر باشد گشوده و خبرازآن داد که تفاهم نامه‌ای با بورس آلمان برای پذیرش شرکت‌های این کشوردرتابلوی بورس ایران و برعکس امضاء شده است.
فرش قرمزی که باید دید کدام کشور روی آن بیشتر پای خواهد گذاشت. ایرانی‌های که می‌روند یا آلمانی های که می‌آیند...
پذیرشی سرشار از اما و اگر
داریوش روزبهانه که ریاست هیات مدیره کارگزاری بانک خاورمیانه را برعهده دارد با اشاره به اینکه فاصله بازارسرمایه ایران با آلمان ازحیث ساختاری و زیربنایی فاصله زیادی است در این خصوص گفت: در پذیرش شرکت‌ها تنها بحث سرمایه و حجم تولیدات مهم نیست بلکه زیرساخت‌های حقوقی و قانونی هم نقش قابل توجهی دارد. یکی ازمشکلات فقدان وحدت رویه در تهیه صورتهای مالی است. درکشورما تهیه صورتهای مالی مطابق با استاندارهای بین‌المللی هنوزفراگیر نشده است. وی دربرشماری مشکلات پذیرش شرکت‌های ایرانی در بورس‌های آلمان اظهارداشت : ضعف واحدهای تسویه و سپرده‌گذاری ، اختلال درجابه جایی پول، به کارنبردن استانداردهای IFRS در تهیه صورتهای مالی و عدم عضویت در نهادهای معتبر مالی از جمله مهمترین چالش‌های پذیرش است. رئیس هیات مدیره کارگزاری بانک خاورمیانه در تاکید برعنصرزمان درتبدیل واحدهای پولی گفت: وقتی سهامداری از بورس آلمان سهمی‌در ایران می‌خرد درلحظه باید واحد پولی یورو به ریال تبدیل شود و یا برعکس . ازسوی دیگر درمراودات مالی بانک امینی که به نیابت از سهامدار اوراق صندوق بخرد ،سهام خریدو فروش کند ، جابه جای پول را برعهده بگیرد و سود سهام را به حساب واریز کند، نداریم. روزبهانه با اشاره به اینکه این چنین تفاهم نامه‌های اما و اگرهای زیادی دارند افق ترسیم شده را با توجه به کاستی‌های اشاره شده افق طولانی مدت ترسیم کرده و این اقدام را درحد یک ایده خواند. صاحب نظربازار سرمایه در گامی‌فراتر سیاست‌های اتخاذ شده درسطح ملی را در این امر دخیل دانسته و گفت: رئیس سازمان بورس در چارچوب تالارشیشه‌ای بنای این تفاهم را گذاشته است درحالی که موضوع فراتراز این‌هاست . باید دید سیاست کشور کدام سو می‌رود و اقتصاد کدام سو. نهادهای تصمیم گیر تاثیرگذارکجای ماجرا هستند. به طورمثال مدتهاست که درخصوص بحث پولشویی با تمام سادگی موضوع ، نظرات مخالف وموافق بسیار مانع از اتخاذ یک تصمیم واحد شده است.
روزبهانه درتحلیلی کلی روند پذیرش شرکت‌ها را مثلثی با اضلاع بورس به اضافه نهادهای دیگرعنوان کرده و تشریح کرد: استارت پذیرش ازسیستم بانکی است همان کانالی که دراختیاررئیس سازمان بورس نیست . او درزمین خودش بازی می‌کند درحالی که عناصر و آیتم‌های این اقدام تنها بورس نیست بلکه بانک مرکزی ،نهادهای حقوقی و قانون‌گذار مانند مجلس وشورای پول واعتبارهم بسیار تاثیرگذارند.
پذیرش یک مهمانی ساده نیست
هوشنگ خستویی رئیس شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران به عنوان یکی از صاحب نظران بازارسرمایه نیزدرتحلیل تفاهم نامه پذیرش شرکت‌های آلمانی در ایران و به عکس گفت : کشور آلمان مقررات سختگیرانه‌ای در بازار پول و سرمایه دارد از جمله اینکه گزارش‌های مالی باید براساس استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی مرسوم به IFRS تهیه شده باشد. از سوی دیگر شرکت‌ها درصورتهای مالی الزام دارند رکن شفافیت را همانگونه که شرکت‌های آلمانی به کارمی‌گیرند رعایت کنند. به عنوان مثال دقیقا باید مشخص باشد که دریافتی هیات مدیره چقدراست ، حقوق کارکنان چه رقمی‌است ،ازچه سیستمی‌پرداخت‌ها انجام می‌شود و مهتر اینکه درصد سهام دولت چه عددی است و وابستگی‌های دولتی شرکت کدامند. این کارشناس بازار سرمایه که سوابق حسابرسی چند بانک آلمانی را درکارنامه کاری خود دارد برحسب تجربه، استقلال حسابرس مستقل را یکی دیگر از آیتم‌های حضور شرکت‌ها برشمرده و گفت : بسیار مهم است که صورتهای مالی شرکت به تایید چه کسی رسیده است. حسابرس تحت تطمیع و یا فشارآمار صورتهای مالی را ارائه نداده و وابسته به هیچ نهادی نباشد. درواقع باید دارای شخصیت مستقل به معنای واقعی باشد . وی داشتن سوابق کاردربازار سرمایه آلمان ،شرکت درآزمون‌های حرفه‌ای این کشور ،رتبه تحصیلی و دانشگاه اخذ مدرک را از موارد مهم دیگربرای حسابرسان رسمی‌شرکت‌ها برشمرد. خستویی با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاری در کشورهای دیگر و پذیرش سرمایه دورهمی‌و مهمانی نیست که بدون داشتن شرایط لازم برگزارشود افزود: قطعا شرکت‌ها باید درجریان شرایط درج دربازار سرمایه آلمان قرار بگیرند.من تا به امروزبه عنوان یک فعال بازارسرمایه اطلاع رسانی را ازجانب نهادهای مسوول مشاهده نکرده ام. رئیس شورای‌عالی انجمن حسابداران خبره با ابراز تاسف از اینکه به دلیل فاصله نهادهای مالی و سرمایه ایران ازدنیا زیرساخت‌های پذیرش شرکت‌های خارجی فراهم نیست درتاکیدی دوباره اختلال تبادلات پولی و مجهز نبودن شرکت‌ها به سیستم گزارشگری بین‌المللی «IFRS» را مهترین موانع عنوان کرد.
مسیر یک طرفه
محسن خدابخش معاون عملیات شرکت سپرده‌گذاری مرکزی دیگر پاسخگوی هفته نامه بورس در خصوص شرایط پذیرش شرکت‌ها گفت: پذیرش شرکت‌ها درکشورمقصد و مبدا همان قبول سپرده‌گذاری است بنابراین ابتدا باید نحوه ورود و تعامل مشخص شود. آیا قراراست شرکت پذیرش شود یا ازطریق خرید یونیت صندوق مراودات صورت گیرد. تمایزقائل شدن بین این دو مهم است چراکه هریک زیرساخت‌های خود را دارد.معاون عملیات سمات به طوراخص درحوزه سپرده‌گذاری حل مساله چند نرخی بودن نرخ ارز ، مشکلات تبادل پول و زمان تسویه وجوه را سه موردمهمی‌برشمرده و تاکید کرد: بدون آماده سازی زیرساخت‌ها نمی‌توان آلمانی‌ها را با آن قوائد خاص خودشان دربورس ایران سهیم کرد.وی درپاسخ به اینکه آیا تا پایان سال، زمان وعده شده از سوی رئیس سازمان بورس این مهم تحقق می‌یابد گفت: برای پذیرش شرکت‌های ایرانی لازم است که استانداردهای جهانی ازجمله تهیه صورتهای مالی منطبق با استانداردهای بین‌المللی ،حل و فصل مشکلات بانکی و قوانین خاص مربوط به سرمایه‌گذاران خارجی درایران کامل شود.
یک نقطه روشن
روح الله حسینی مقدم معاون ناشران و اعضای شرکت بورس برخلاف دیگرهم قطاران بازارسرمایه دراین رفت و آمدها بیش از اینکه به داشته‌ها و نداشته‌های تعاملات بپردازد دستاوردهای این رویداد را موردتاکید قرارداده و گفت: دروهله اول با توجه به پتانسیل‌های بازار سرمایه آلمان این امکان برای سرمایه‌گذاران و شرکت‌های ایرانی فراهم است که به منابع مالی ارزان قیمت بلند مدت دست پیداکنند. دیگر اینکه با حرکت به سمت بورس‌های بزرگ دنیا شهرت و اعتبارشرکت‌ها افزایش می‌یابد.
همچنین آشنایی با ادبیات اقتصادی دنیا مانند ادغام ،تملک وغیره آنها را دراداره مجموعه خودبیشترکمک خواهد کرد. وی وجود 2700 صندوق فعال و یک هزار صندوق غیرفعال با نام صندوق‌های قابل معامله شاخص در آلمان را فرصت مغتنمی‌برای سرمایه‌گذاران ایرانی خواند تا سبد سهام خودرا درآنجا عرضه کنند. حسینی مقدم در پاسخ به منتقدان که زمان پذیرش را بیش از برآورد شاپورمحمدی تخمین می‌زنند، گفت: تفاهم‌ها درحد سازمان‌ها صورت گرفته اما روند پذیرش مربوط به خود شرکت‌هاست ما دراین میان تنها کمک رسان شرکت‌ها هستیم. درواقع عملکرد شرکت‌ها تعیین کننده زمان خواهدبود. معاون ناشران واعضای شرکت بورس اختلاف فاحش روش تهیه صورتهای مالی شرکت‌های ایرانی با دیگر کشورها را رد کرده و افزود: مقایسه دستورالعمل‌های ایران با سایرکشورها درافشای اطلاعات نشان می‌دهد تفاوت چندانی وجودندارد فقط بحث «IFRS» مطرح است که کارگاه‌های خوبی برگزارو اقدامات قابل توجهی هم انجام شده است. وی روی دیگر سکه پذیرش یعنی شرایط حضورشرکت‌های آلمانی رامساعد دانسته واعلام کرد: شرکت‌های آلمانی باید همان قواعد پذیرش شرکت‌های ایرانی را رعایت کنند به اضافه بندهای که درکل برای سرمایه‌گذاران خارجی تدوین شده است.به گفته حسینی مقدم آلمان دارای 9 بورس مهم است که تنها شرایط سرمایه‌گذاری شرکت‌های ایرانی در بورس مونیخ تدوین شده و بررسی پرونده حضوردربورس کره به همراه استانبول درجریان است.
12 شرط بورس مونیخ برای پذیرش شرکت های ایرانی
- براساس دستورالعمل بورس اوراق بهادار و راهنمای اتحادیه اروپا است.
- پذیرش ، وظایف و مسئولیت‌های شرکت‌های پذیرفته شده و انجام معاملات براساس دستورالعمل‌های بورس اوراق بهادار است.
- گذشت حداقل سه سال از تاسیس شرکت لازم است.
- تعهد عرضه حداقل 10.00 سهم برای کشف قیمت لازم است.
- حداقل دارا بودن 25 % سهام شناور لازم است.
- انتشار گزارش 6 ماهه (2ماه بعد از زمان آن) و صورتهای مالی سالانه (4 ماه بعد از زمان آن) لازم است.
- انتشار بلافاصله اطلاعات و اخبار با اهمیت شرکت لازم است.
- پذیرش خودکار تمام سهام در EXTRA صورت میگیرد.
- دارا بودن مجوز ویژه جهت فعالیت کارگزاران در تالار معاملات لازم است.
- گزارش دهی معاملات مدیران ( معاملات با اشخاص وابسته) لازم است.
- سهامدارانی که 3 %، 5 %، 10 % و درصدهای بالاتر از سهام شرکت را در اختیار دارند، به محض رسیدن درصد مالکیت آنها به آستانه‌های فوق، ملزم به اعلام این رویداد هستند.
- خریداران بلوک های بالای 30 % ملزم به افشای اطلاعات هستند.
نظر شما