۰ تا ۱۰۰ سهامی عام: تعریف + تفاوت با سهامی خاص

از طرفی برخی شرکت‌ها نیز هستند که سهامی خاص هستند و سهام این‌گونه شرکت‌ها تنها توسط افراد خاصی خرید و فروش می‌شود. از همین سعی شده است تا تعریف درستی از سهامی عام و خاص را برای شما ارائه دهیم.

شرکت سهامی عام چیست؟

همان‌طور که از نام شرکت‌ سهامی عام مشخص است، بدین معنی است که بیشتر سهام شرکت، توسط مردم خرید و فروش می‌شود. نکته قابل توجه در این زمینه، این است که تنها بستری که برای خرید و فروش شرکت سهامی عام وجود دارد، بازار بورس است. به همین دلیل اگر شرکتی قصد این را داشته باشد که سهامی عام شود و از آن کسب منفعت کند، باید مراحل اداری ثبت و پذیره‌ نویسی و عرضه اولیه شدن را در سازمان بورس طی کند.

همچنین، شرکتی که قصد سهامی عام شدن را داشته باشد، باید حتماً بیش از نیمی از سهام خود را در اختیار عموم قرار دهد. یعنی این عدد حتماً باید بالای ۵۰ درصد باشد و اگر یک درصد نیز از این عدد بالاتر باشد، این امکان برای شرکت‌ها وجود خواهد داشت. علاوه بر این، شرکت سهامی عام، وظیفه دارد تا افشای اطلاعات کامل مالی را به‌صورت گزارش‌های ماهانه، فصلی و سالانه روی سایت کدال، بارگذاری کند. در واقع، این شفاف‌سازی مالی، به شرکت کمک می‌کند تا سهامداران با دید بازتری نسبت به خرید و فروش سهام شرکت، اقدام کنند.

مزایای شرکت سهامی عام

شرکت‌های سهامی عام دارای مزایای زیادی به نسبت سایر شرکت‌های سهامی خاص هستند و دانستن آن‌ها ضروری است. به‌طور کلی، وقتی شرکت سهام خود را به عموم عرضه می‌کند، در واقع کمک بزرگی به خلق نقدینگی در شرکت کرده است. حالا این نقدینگی موجب خواهد شد که شرکت بتواند صورت‌های مالی خود را سر و سامان دهد و کمک به توسعه خود کند. همین توسعه در شرکت، به مرور زمان موجب خواهد شد تا سودآوری شرکت افزایش پیدا کند و سهامداران نیز از افزایش قیمت سهام، نفع ببرند. همچنین مزایای دیگری نیز شرکت‌های سهامی عام دارند که به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• سهولت در خرید سهام شرکت

همان‌طور که می‌دانید، خرید سهام شرکت‌های سهامی عام مثل آب خوردن است و تنها با دریافت کد بورسی، به راحتی هرچه تمام‌تر، می‌توانید با یک کلیک در خانه یا محل کار، سهام مورد نظر خود را خریداری کنید. توجه کنید که خرید شرکت‌های سهامی خاص به این راحتی‌ها نیست و مشارکت عمومی بالا را نیز در پی نخواهد داشت.

• قیمت پایین سهام شرکت‌های سهامی عام

تا قبل از سال ۹۸، در بازار بورس، حداقل مبلغی که قادر بودید تا سهامی عام شرکت‌ها را خریداری کنید درحدود ۱۰۰ هزار تومان با احتساب مالیات بود. اما از اواخر سال ۹۸، این قانون تغییر پیدا کرد و حالا با حداقل مبلغ ۵۰۰ هزار تومان با احتساب مالیات، شما به راحتی می‌توانید سهامدار شرکت‌ها شوید. این مبلغ پایین، موجب خواهد شد تا مشارکت طبقه پایین و متوسط جامعه را نیز در پی داشته باشد و در پذیره‌نویسی شرکت، سهام شرکت ماه‌ها یا حتی سال‌ها بدون خریدار باقی نماند.

• اعتماد عموم مردم

مزیت مهم دیگری که شرکت سهامی عام دارد، این است که با توجه به نظارت دقیق سازمان بورس و الزام به رعایت قوانین تجارت، اعتماد مردم نیز به خرید سهام شرکت‌ها بیشتر شده است. با توجه به اینکه، صورت‌های مالی شرکت‌های سهامی عام یک بار توسط حسابدار داخلی شرکت و یک بار نیز توسط حسابرس سازمان بورس، حسابرسی می‌ شود، سهامداران با اطلاع کامل از این صورت‌ های مالی، اقدام به خرید سهام خود می‌کنند.

• سهولت در انتقال و فروش سهام

پس از خرید سهام شرکت‌های سهامی عام در بازار بورس یا فرابورس، شما به راحتی قادر خواهید بود تا سهام شرکت را به فروش برسانید. معمولاً در سال‌های اخیر، توجه به عرضه اولیه شرکت‌های سهامی عام بسیار بالا بوده است و اکثر سهم‌ها پس از عرضه، در حدود ۳۰-۵۰ درصد در همان ابتدای کار رشد می‌کنند. به همین دلیل نیز امکان فروش سهام به راحتی هر چه تمام‌تر وجود دارد.

• گسترش وسیع

مزیت مهم دیگری که شرکت‌های سهامی عام دارند، این است که محدودیتی در تعداد سهامداران ندارند و به همین دلیل، در زمان انتشار اوراق بدهی یا افزایش سرمایه شرکت، خیال شرکت و سهامداران از به استقبال مردن راحت است و موجب گسترش شرکت خواهد شد.

معایب شرکت سهامی عام

علاوه بر مزایای زیادی که شرکت‌های سهامی عام دارند، با معایبی نیز همراه هستند که آن‌ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد. در گام اول که سهام شرکت‌ها عرضه اولیه ( IPO ) خواهند شد، هزینه‌های زیادی از جمله هزینه بازاریابی، هزینه‌های حسابداری و قانونی را در پی خواهد داشت. البته لازم به ذکر است در سال‌های گذشته به دلیل استقبال مردم، هزینه بازاریابی کاهش محسوسی پیدا کرده است و موجب شده است تا شرکت‌ها استقبال بیشتری از عرضه اولیه شدن داشته باشند.

همچنین اگر قصد آشنایی بیشتر با مقوله عرضه اولیه را دارید، می‌توانید در همین سایت، کلمه عرضه اولیه را جستجو نمایید.

• عدم پنهان‌کاری

به دلیل شفافیت بالای سازمان بورس، تمامی تصمیم‌های هیئت مدیره در ارتباط با شرکت، صورت‌های سود و زیان و موارد دیگر، موجب می‌شود تا سیاست رازداری برای حل مشکلات در شرکت وجود نداشته باشد. همین شفافیت، از طرف دیگر ممکن است موجب شود تا اگر شرکت زیان‌ده است، موجب شود تا سهام به فروش عموم نرسد و حقوقی شرکت موظف شود تا خود خرید سهام عرضه اولیه شده را انجام دهد.

• زمان‌بر بودن تصمیم‌گیری

شرکت موظف است تا برای هر تصمیم جدید خود مجمع تشکیل دهد و تاریخ آن را در سایت کدال بارگذاری کند. همچنین سهامداران نیز باید در مجمع حضور داشته باشند. همین امر موجب شده است تا تصمیم‌گیری در سازوکار شرکت کمی زمان‌بر شود.

• محدودیت‌های دولتی زیاد

همانطور که می‌دانید تمامی فعالیت‌های شرکت سهامی عام باید زیر نظر قانون تجارت باشد. به همین دلیل ماه‌ها ممکن است طول بکشد تا به‌طور مثال شرکت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی را ثبت کند. به همین دلیل امکان آسیب به شرکت در کوتاه مدت وجود دارد.

تفاوت شرکت سهامی عام با سهامی خاص

تفاوت‌های زیادی بین شرکت سهامی عام با نوع خاص وجود دارد. توجه کنید که هر دو نوع شرکت جزو شرکت‌ های سرمایه‌ ای محسوب می‌شوند. این بدین معنی است که سرمایه ثبت شده اولیه آن‌ ها از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین طبق ماده ۲۱ تجارت، شرکت‌های سهامی خاص، حق انتشار سهام خود در بانک یا معامله آن در بازار بورس را ندارد. این قانون به این دلیل وضع شده است تا تشویقی شد که شرکت‌ ها سعی کنند تا از حالت سهامی خاص خارج شوند و به سمت سهامی عام شدن گام بردارند.

نکته بسیار مهم دیگری که در این مورد وجود دارد، این است که اگر شما سهام شرکت سهامی خاص را خریداری کرده باشید، برای فروش آن باید سهام شرکت به نوع عام تبدیل شود. همچنین در نوع سهامی عام، برای فروش سهام نیاز به اجازه هیئت مدیره را ندارید اما در سهامی خاص، باید اجازه صورت گیرد. علاوه بر این سایر تفاوت‌ ها را به‌صورت جدول برای شما شرح داده‌ایم.

و در آخر...

در واقع، اکثر شرکت‌هایی که در بورس تهران قابلیت معامله دارند و توسط سازمان بورس، مجوز گرفته‌اند، جزو سهامی عام به حساب می‌آیند. شرکتی که قصد سهامی عام شدن را داشته باشد، باید حتماً بیش از نیمی از سهام خود را در اختیار عموم قرار دهد. علاوه بر این، شرکت سهامی عام، وظیفه دارد تا افشای اطلاعات کامل مالی را به‌ صورت گزارش‌ های ماهانه، فصلی و سالانه روی سایت کدال بارگذاری کند. در واقع، این شفاف‌ سازی مالی، به شرکت کمک می‌کند تا سهامداران با دید بازتری نسبت به خرید و فروش سهام شرکت، اقدام کنند. سهولت در انتقال و فروش سهام نیز جزو مهم‌ترین مزایای شرکت سهامی عام به شمار می‌رود.