با فرض قیمت ۱۰۰ هزار تومان دلار در تالاردوم تا پایان سال، تقریبا ۳۰ هزار تومان به ازای هر دلار سود شناسایی می‌شود و در این صورت، بانک‌های دارای خالص دارایی ارزی مثبت، با سود قابل‌توجهی مواجه خواهند شد.

به گزارش صدای بورس، در اقتصادهای با ساختار تورمی و شوک‌پذیر همچون ایران، نوسانات نرخ ارز یکی از متغیرهای کلیدی اثرگذار بر صورت‌های مالی مؤسسات به ویژه بانک‌ها و شرکت‌های دارای دارایی ارزی است؛ بر اساس استاندارد حسابداری ایران، کلیه دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی در تاریخ ترازنامه به نرخ روز تسعیر می‌شوند و تفاوت ناشی از تغییر نرخ، به عنوان سود یا زیان تسعیر در صورت سود و زیان دوره شناسایی می‌شود.

با فرض قیمت ۱۰۰ هزار تومان دلار در تالاردوم تا پایان سال، تقریبا ۳۰ هزار تومان به ازای هر دلار سود شناسایی می‌شود و در این صورت، بانک‌های دارای خالص دارایی ارزی مثبت، با سود قابل‌توجهی مواجه خواهند شد که مستقیماً حقوق صاحبان سهام و ارزش دفتری هر سهم «NAV» را افزایش می‌دهد.که در این بین سه نماد وپارس ،وبملت و وبصادر به ترتیب بالاترین نسبت سود تسعیر به قیمت را خواهند داشت.

بر اساس مبانی حسابداری تسعیر ارز، کلیه دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی در تاریخ ترازنامه به نرخ قطعی ارز در پایان دوره تبدیل می‌شوند و تفاوت ناشی از تسعیر دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی که از تغییرات نرخ ارز بین تاریخ معامله و تاریخ ترازنامه یا تاریخ تسویه به‌وجود می‌آید، به عنوان سود یا زیان تسعیر در صورت سود و زیان دوره شناسایی می‌شود از طرفی برای دارایی‌های ثابت مشهود و نامشهود با ماهیت ارزی، تفاوت تسعیر مستقیماً به سرمایه منتقل می‌شود.

این امر بر نسبت‌های مالی کلیدی نیز تاثیر گذار خواهد بود به طوری که سود تسعیر مستقیماً از طریق افزایش حقوق صاحبان سهام، NAV هر سهم را بهبود می‌بخشد و در ارزش‌گذاری بانک‌ها،نسبت P/NAV ممکن است به دلیل افزایش NAV تعدیل شود و افزایش ارزش ریالی دارایی‌های وزنی شده ریسک به‌ویژه دارایی‌های ارزی و همزمان افزایش سرمایه از طریق سود انباشته بر نسبت کفایت سرمایه تأثیر دوگانه می‌گذارد.

پس از بررسی سود تسعیر در بین بانک‌های کشور، بانک پارسیان با نسبت سود تسعیر به قیمت سهام معادل ۸۲ درصد، در صدر جدول قرار دارد به طوری که خالص ارزش دارایی‌های ارزی این بانک معادل ۱۴۰۲ میلیون دلار بوده و سود تسعیر این دارایی‌های با فرض رشد ۳۰ هزار تومانی تا پایان سال معادل ۴۴ هزار و ۷۰۵ میلیارد تومان محاسبه شده است از این رو سود تسعیر به ازای هر سهم این بانک معادل ۱۴۳۴ ریال بوده و باتوجه به قیمت ۱۷۴۵ ریالی هر برگ سهام این بانک، نسبت ۸۲ درصدی برای سود تسعیر به قیمت برآورد شده است.

پس از بانک پارسیان، بانک‌های ملت، صادرات، گردشگری، پاسارگاد و اقتصاد نوین به ترتیب با ۶۸، ۳۱، ۲۵، ۲۵، و ۲۵ درصد در رتبه‌های دوم تا ششم لیست بانک‌هایی با بالاترین نسبت سود تسعیر به قیمت سهام قرار گرفته است و در انتهای این جدول بانک سینا با نسبت ۲ درصدی و بانک دی تنها با نسبت ۱ درصدی حضور دارند.

اما در کنار تاثیر قابل توجه سود تسعیر به قیمت در نسبت‌های مالی بانک‌ها، اثراتی قابل توجه اما غیر مستقیم وجود دارد به طوری که کاهش نسبت قیمت به ارزش دفتری «P/B» که ممکن است جذابیت ارزندگی ایجاد کند همچنین بانک‌هایی که دسترسی به منابع ارزی ارزان‌قیمت مانند سپرده‌های ارزی دارند و می‌توانند به نرخ بالاتر وام دهند و سود عملیاتی کسب کنند.

در نهایت افزایش نرخ ارز در اقتصاد ایران به دلیل ساختار ترازنامه ارزی بانک‌ها، اثر مستقیم و قابل‌محاسبه‌ای بر سود حسابداری آن‌ها دارد با این حال، اثر بلندمدت بر ارزش ذاتی بانک‌ها منوط به توانایی تبدیل سود تسعیر به جریان نقدی آزاد، سیاست‌های تقسیم سود و کنترل ریسک‌های طرف مقابل ناشی از شوک ارزی است و تحلیل‌گران باید فراتر از عدد سود تسعیر، به کیفیت دارایی‌های ارزی و سیاست‌های مدیریت ریسک ارز بانک توجه نمایند.