کرمان موتور به‌دنبال توسعه فناوری‌های بومی/از تاکسی پرنده تا گیربکس هیبرید

به گزارش صدای بورس سومین رویداد فرصت‌های نوآوری و فناوری کرمان موتور با حضور جمعی از مدیران صنعتی و دانشگاهی برگزار شد، ابوالفضل خلخالی، معاون توسعه محصول کرمان موتور، در این نشست با اشاره به پیچیدگی ساختار چرخ و سیستم ترمز در وسایل نقلیه به نسبت تاکسی های پرنده گفت: مکانیزم چرخ در وسایل نقلیه ساختار پیچیده‌ای دارد و وجود بخش‌هایی چون سیستم ترمز این پیچیدگی را بیشتر می‌کند.

وی افزود: اما در پرنده‌های عمودبرخاست بسیاری از این اجزا حذف می‌شود و طراحی ساده‌تر می‌شود. در مدل‌های هوایی اگر بخواهیم روی زمین حرکت کنیم، موتور باید توان کافی ایجاد کند، اما برای پرواز، مسئله کاملاً متفاوت است. پرنده‌ها معمولاً به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ دسته‌ای با بال ثابت و دسته‌ای مبتنی بر جریان هوا. در پرنده‌های عمودبرخاست لازم است تراست به دو جهت عمودی و افقی وارد شود تا پرنده ابتدا عموداً از زمین جدا شده و سپس وارد مسیر پرواز گردد.

خلخالی ادامه داد: در دسته نخست از چندین روتور یا همان ملخ استفاده می‌شود. این ملخ‌ها پرنده را بلند می‌کنند و پس از برخاست، با تغییر زاویه خود امکان حرکت افقی را فراهم می‌سازند. امروز شرکت‌های زیادی وارد این حوزه شده‌اند؛ از جمله شرکت چینی ایهنگ که محصولش را وارد بازار کرده است. اخذ گواهی‌نامه برای این محصولات بسیار سخت و زمان‌بر است و معمولاً بیش از دو تا سه سال طول می‌کشد؛ با این حال، نمونه‌های واقعی آن در امارات در حال تست هستند و تاکسی‌های پرنده به‌صورت محدود به کار گرفته شده‌اند.

وی افزود: شرکت‌های متعددی از جمله آرچر، گک، هیوندای، جیلی و اکسپلین نیز طراحی کانسپت‌های پرنده شهری را آغاز کرده‌اند و امسال حتی برندی اماراتی با طراحی اروپایی و تولید در امارات وارد عرصه شده است. بازار جهانی این فناوری در سال ۲۰۲۴ حدود دو میلیارد دلار بوده و پیش‌بینی می‌شود با رشد تکنولوژی به پنج تا سی میلیارد دلار برسد. ما نیز تصمیم گرفتیم وارد این حوزه شویم تا سهمی از بازار آینده داشته باشیم.

معاون توسعه محصول کرمان موتور درباره برنامه کرمان موتور گفت: در گام نخست، قصد داریم پرنده‌ای با قابلیت جابه‌جایی ۱۰۰ کیلوگرم بار طراحی کنیم که توسعه، ساخت نمونه اولیه، تست پروازی و دریافت گواهی‌نامه‌های لازم حدود شش سال زمان می‌برد. پس از آن، از این پرنده برای حمل بیمار یا مجروح استفاده خواهد شد تا جابه‌جایی یک فرد با ایمنی کامل انجام شود. این مرحله بین سال‌های چهارم تا هشتم برنامه‌ریزی شده است و در مراحل بعدی به ساخت تاکسی پرنده دونفره و سپس مدل چهار نفره خواهیم رسید که توان حمل ۳۰۰ کیلوگرم بار را خواهد داشت.

خلخالی در پایان اظهار کرد: سومین دوره رویداد کیتونکس در حال برگزاری است و نتایج دو دوره گذشته موفقیت‌آمیز بوده؛ همین موفقیت باعث شد دوره سوم ادامه پیدا کند. از آقای کوشان به عنوان راهبر این پروژه قدردانی می‌کنم و از علاقه‌مندان دعوت می‌کنم در این مسیر آینده‌نگر همراه ما باشند.

منطقی، دبیر ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و مشاور وزارت صمت، گفت: پژوهشکده‌ای دانشگاهی از سال ۱۳۸۲ با آزمایشگاه‌های تخصصی و تجهیزات چند میلیون یورویی آغاز به کار کرده است.

وی ادامه داد: مشکل اصلی در گذشته نبود ارتباط مؤثر با صنعت بود، اما در سال‌های اخیر همکاری با دانشگاه خاتم و مراکز استانداردسازی شروع شد و باعث شد پروژه‌ها از مرحله تحقیقاتی به سمت توسعه و تست حرکت کنند. امروز تمرکز ما بر ایجاد آزمایشگاه‌های استاندارد و ارائه خدمات دقیق مورد نیاز صنعت است تا در آینده نقش جدی‌تری در تکامل فناوری هوایی ایفا کنیم.

بهرامی، مدیرعامل شرکت طراحی و مهندسی قطعات کرمان موتور، گفت: نتیجه واقعی تحقیق و توسعه در اجرا مشخص می‌شود. صنعت خودرو در قرن اخیر از خودروهای الکتریکی تا خودران و متصل تحولات بزرگی را تجربه کرده است و دیوار میان تحقیق و زنجیره تأمین باید برداشته شود. چالش‌های R&D شامل زمان، قوانین سختگیرانه و سرعت تغییر تکنولوژی است؛ در حالی‌که زنجیره تأمین شامل انتخاب روش‌های تأمین، لجستیک، برنامه تولید، کیفیت و پیش‌بینی نیازهاست.

وی افزود: زنجیره تأمین سه سطح دارد؛ سطح یک شامل ماژول‌ها و قطعات اصلی، سطح دو شامل اجزا و سطح سه مربوط به مواد و نیمه‌سازهاست. اگر R&D و SCM همگرا نباشند، تولید با افزایش هزینه، خطا و زمان مواجه می‌شود. در صورت همگرایی، محصول سریع‌تر وارد بازار می‌شود، هزینه کاهش می‌یابد و کیفیت افزایش پیدا می‌کند.

بهرامی تصریح کرد: ابزارهای کلیدی برای این همگرایی شامل مشارکت زودهنگام، طراحی قابل تولید، مهندسی همزمان و استفاده از ابزارهای دیجیتال است. کار کراس فانکشنال میان مهندس، کارشناس بازرگانی و تولیدکننده حرفه‌ای تضمین می‌کند محصول طراحی‌شده به‌درستی به مرحله تولید برسد.

کیارش فرتاش، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، گفت: راهکارهای فناورانه می‌توانند چالش‌های آب، انرژی و خودرو را حل کنند و این نیازمند تمرکز بر فناوری است. چند سال پیش با مشاورت خبرگان، اولویت‌های فناوری ایران تا افق ۱۴۲۰ را در پنج حوزه ریلی، هوایی، زمینی، هوشمندسازی و زیست‌محیطی تعیین کردیم.

فرتاش خاطرنشان کرد: از میان ۶۱ فناوری بررسی‌شده، در حوزه حمل‌ونقل زمینی ۱۵ فناوری با بیشترین امتیاز شناسایی شدند. یافته‌ها نشان دادند چالش‌های صنعت خودرو در ۲۰ سال آینده مشابه امروز خواهند بود و فناوری‌هایی نظیر استحکام بدنه، سیستم‌های کنترل پایداری و فرمان برقی همچنان حیاتی‌اند.

مهدی گنجی، معاون پژوهشی پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک ایران (IMP)، گفت: توسعه یک سنسور جدید از تحقیق تا تولید انبوه معمولاً دو تا سه سال زمان می‌برد و باید استانداردهای سختگیرانه صنعت خودرو را پاس کند. بازار جهانی سنسورهای خودرو از حدود یک میلیارد دلار در ۲۰۲۵ به ۱۷.۱ میلیارد دلار در ۲۰۳۵ خواهد رسید.

معاون پژوهشی پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک ایران (IMP) در ادامه اظهار کرد: سهم بازار داخلی تا ۲۰۳۱ حدود ۳۶ میلیون دلار برآورد شده و پتانسیل ۱۴۰ میلیون دلار را دارد. تیم‌های دانشگاهی توان طراحی دارند، اما حلقه مفقوده فرایند ساخت و تولید صنعتی است. پردیس الکترونیک ایران فعال است تا فرایند کامل تولید سنسور در داخل ایجاد شود و وابستگی به منابع خارجی کاهش یابد.