جریان نقدینگی باز می‌گردد؟

بازار سهام در ماه‌های اخیر تحت تأثیر نگرانی‌های امنیتی قرار داشت و این ریسک به یکی از عوامل اصلی تضعیف اعتماد سرمایه‌گذاران و کاهش نقدینگی تبدیل شد. با این حال، شواهد جدید نشان می‌دهد که احتمال وقوع درگیری نظامی به شکل قابل توجهی کاهش یافته است و این تغییر می‌تواند مسیر بازار را دگرگون کند. تحلیل رفتار فعالان بازار و روند جریان سرمایه نشان می‌دهد که کاهش ریسک جنگ، به عنوان یک محرک روانی، می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را بازسازی کرده و زمینه رونق را فراهم کند.
نخستین اثر کاهش ریسک، افزایش تمایل سرمایه‌گذاران به ورود نقدینگی به بازار است. زمانی که ریسک‌های امنیتی بالا هستند، بسیاری از فعالان بازار از خرید سهام خودداری می‌کنند یا سرمایه خود را به دارایی‌های امن‌تر منتقل می‌کنند. کاهش احتمال جنگ، به نوعی اطمینان روانی ایجاد می‌کند و سرمایه‌گذاران حاضر می‌شوند بخشی از نقدینگی خود را مجدداً به سهام اختصاص دهند. این فرآیند، به تدریج باعث افزایش حجم معاملات و بهبود نقدشوندگی در بازار می‌شود.
دومین اثر کاهش ریسک، تعدیل انتظارات از بازدهی و قیمت‌گذاری دارایی‌هاست. در شرایط بحرانی، فعالان بازار ریسک‌های جانبی را در ارزش سهام لحاظ می‌کنند و این امر منجر به کاهش ارزش دارایی‌ها و افزایش نوسان می‌شود. با کاهش تهدید نظامی، قیمت سهام بیشتر بازتاب‌دهنده عملکرد اقتصادی و بنیادی شرکت‌ها می‌شود و نوسان غیرمنطقی کاهش می‌یابد. این وضعیت، فرصت تحلیل دقیق‌تر و تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌های اقتصادی را فراهم می‌کند و از بی‌ثباتی‌های ناشی از نگرانی‌های امنیتی می‌کاهد.
سوم، اثر روانی کاهش ریسک جنگ باعث شکل‌گیری فضای مثبت برای برنامه‌ریزی میان‌مدت سرمایه‌گذاران می‌شود. در شرایط با ثبات، فعالان بازار می‌توانند استراتژی‌های بلندمدت تدوین کنند، سبد سرمایه‌گذاری متنوع بسازند و به جای واکنش‌های کوتاه‌مدت به اخبار، تصمیمات مبتنی بر تحلیل بنیادی اتخاذ کنند. این رفتار، خود محرکی برای رشد پایدار بازار خواهد بود و توانایی بازار در جذب نقدینگی جدید و سرمایه‌گذاری بلندمدت را افزایش می‌دهد.
تجربه گذشته نشان می‌دهد که کاهش محسوس ریسک‌های سیاسی و امنیتی، تأثیر قابل توجهی بر رشد بازار داشته است. زمانی که نگرانی‌های نظامی فروکش می‌کنند، جریان سرمایه بازمی‌گردد، اعتماد سرمایه‌گذاران افزایش می‌یابد و بازار توانایی بیشتری برای تجربه دوره‌های رونق و بازدهی بالا پیدا می‌کند. این تجربه، نشانه‌ای روشن از نقش کاهش ریسک جنگ در بازسازی بازار و بازگرداندن حرکت صعودی است.
در مجموع، شواهد حاکی از آن است که کاهش ریسک جنگ، علاوه بر اثر مستقیم بر رفتار سرمایه‌گذاران، بر انتظارات اقتصادی و روان بازار نیز تأثیر مثبت دارد. این وضعیت می‌تواند به عنوان کاتالیزوری برای ورود نقدینگی، بهبود شاخص‌ها و تثبیت جریان معاملات عمل کند و چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار را روشن‌تر نماید. به شرط آنکه شرایط اقتصادی و سیاست‌های داخلی همسو با ایجاد اعتماد سرمایه‌گذاران باقی بماند، بازار می‌تواند مسیر صعودی خود را با ثبات بیشتری دنبال کند.

• مصطفی نصراصفهانی - تحلیلگر بازار سرمایه

• شماره ۶۱۶ هفته نامه اطلاعات بورس