به گزارش صدای بورس، اجرای حجم مبنای پویا در نمادهای بازارپایه را میتوان یکی از تحولاتساختاری مؤثر بازار سرمایه دانست. اقدامی که با هدف بهبود شفافیت قیمتی، افزایش نقدشوندگی و کاهش تحریفات ناشی از محدودیتهای معاملاتی به اجرا درآمده است.
پیشتر، حجم مبنای ثابت موجب کندی در انعکاس واقعیتهای عرضه و تقاضا بود و قیمت پایانی در بسیاری از نمادها با تأخیر نسبت به نوسانات بازار واکنش نشان میداد.
در مدل جدید، حجم مبنا متناسب با میزان نقدشوندگی و تعداد سهام شناور هر نماد تعیین میشود و حتی در برخی موارد ممکن است تا با حداقل یک سهم کاهش پیداکند. این تغییر، تأثیر مستقیم معاملات بر قیمت پایانی را افزایش داده و باعث پیوند دقیقتر میان قیمت پایانی و آخرین معامله میشود. هرچند در کوتاهمدت احتمال افزایش دامنه نوسانات وجود دارد، اما در میانمدت، این اصلاح به بهبود عمق بازار، تسریع جریان نقدینگی و کاهش فاصله میان قیمت پایانی و واقعی سبب خواهد شد. در نتیجه، ساختار جدید با ایجاد بستری کاراتر برای کشف قیمت، میتواند به بازگشت توجه سرمایهگذاران به نمادهای بنیادی و کمتر دیدهشده بازار پایه بینجامد و تحرک معاملاتی این گروه از سهام را در هفتههای آینده افزایش دهد.
توجه سرمایهگذاران به بازارپایه
به صورت کلی، بازار سرمایه ایران پس از عبور از دورهای پرالتهاب، این روزها در نقطهای حساس از مسیر بازگشت قرار گرفته است. پس از پایان جنگ ۱۲ روزه و ریزشهای متوالی شاخص کل تا سطح ۲ میلیون و ۳۹۰ هزار واحد، فضای عمومی معاملات با نگرانی و احتیاط همراه شد. اما از اواسط شهریور ماه ۱۴۰۴، بازار وارد فاز صعودی تازهای شد. این روند مثبت که از محدوده ۲ میلیون و ۳۹۰ هزار واحد آغاز شد، تا سطح ۳ میلیون و ۴۰ واحد در تاریخ ۲۱ مهرماه ادامه پیدا کرد و شاخص توانست بار دیگر کانال ۳ میلیونی را بازپس گیرد. با این حال، در دو روز معاملاتی اخیر، فشار فروش در برخی نمادهای بزرگ و شاخصساز افزایش پیدا کرد و باعث شد شاخص کل کمی عقبنشینی کرده و در محدوده ۲ میلیون و ۹۷۴ هزار واحد تثبیت شود. در کنار این نوسانات، نگاهها بیش از پیش به سمت بازار پایه جلب شده است. بازاری که همواره بهعنوان فضای شناسایی فرصتهای پرریسک اما پربازده شناخته میشود. بر اساس دادههای رسمی، شاخص کل فرابورس از نهم شهریور تا لحظه تنظیم این گزارش، رشدی بیش از ۱۵ درصد را ثبت کرده است. (نمودار زیر) همین موضوع انگیزهای شد تا گزارشی تحلیلی از وضعیت نمادهای بازار پایه تهیه شود. در این گزارش، گفتوگویی با مدیران سبدگردانها و مدیران سرمایهگذاری شرکتها انجام شده تا دیدگاهشان درباره نمادهایی با بیشترین پتانسیل رشد تا پایان سال بررسی شود.
گروه شیمیایی پیشتاز بازار پایه
نتیجه این بررسیها نشان میدهد تعدادی از نمادهای بازار پایه، بهویژه در گروههای شیمیایی، دارویی و فناوری، بهکرات از سوی فعالان حرفهای بازار تکرار شدهاند. کارشناسان معتقدند روند فعلی در صورت ثبات متغیرهای کلان اقتصادی و حفظ نرخهای جهانی کالاها، میتواند به سودآوری پایدار در بخشی از این نمادها منجر شود.
در مجموع، بازار سرمایه ایران پس از پشت سر گذاشتن دورهای از ریزش و تردید، اکنون در مرحلهای از بازتعادل و انتخاب دوباره قرار دارد. مرحلهای که کیفیت تصمیمسازیهای مدیریتی و هوشمندی سرمایهگذاران میتواند مسیر ماههای آینده این بازار را تعیین کند.
در این فهرست ۲۲ نماد بورسی بررسی شده که از میان آنها تکرار نمادها و تمرکز گروهی قابلتوجه است. نماد شکبیر (پتروشیمی امیرکبیر) و پس از آن واحیا (مجتمع صنایع و معادن احیاء سپاهان) هر دو با ۳ تکرار بیشترین تکرار را داشتهاند. نمادهای خودکفا، جوین، وارس، فافق نیز هرکدام ۲ بار در فهرست آمدهاند. سایر نمادها از جمله دهدشت، کصدف، فافزا، تپکو، بمیلا، مرقام، شمواد تنها یکبار تکرار شدهاند. از نظر گروهبندی، گروه شیمیایی با حضور چهار شرکت با نمادهای شکبیر، دهدشت، شمواد و بخشی از صنایع مشابه بیشترین سهم را با ۴ مورد دارد. پس از آن گروه واسطهگریهای مالی و پولی با نمادهای واحیا و وارس در جایگاه دوم قرار دارد و گروه غذایی به جز قند و شکر با خودکفا و جوین در رتبه سوم قرار میگیرد.
در ادامه، گروههای فلزات اساسی، ماشینآلات، فنی و مهندسی و رایانه هرکدام یک مورد را به خود اختصاص دادهاند. از نظر آماری، ۴ نماد بیش از یکبار تکرار شدهاند که در مجموع حدود ۴۰ درصد از کل فراوانی نمادها را تشکیل میدهند؛ نشانهای که تمرکز نسبی در صنایع شیمیایی و مالی بورس را نشان میدهد.
-
مهدی امیری و علیرضا نجفی - خبرنگار
-
شماره ۶۱۰ هفته نامه اطلاعات بورس