بررسی آمارهای ماهانه نشان می‌دهد که با وجود مالکیت مشترک دو خودروساز سنگین‌ساز بهمن‌دیزل و ایران‌خودرو دیزل توسط گروه سرمایه‌گذاری کروز، فاصله عملکردی زیادی در بخش تولید و فروش بین این دو شرکت دیده می‌شود.

به گزارش صدای‌بورس، در چهار ماهه منتهی به تیر ۱۴۰۴، بررسی عملکرد دو شرکت بهمن‌دیزل و ایران‌خودرو دیزل که هر دو از زیرمجموعه‌های گروه کروز هستند حاکی از اختلاف معنادار در وضعیت تولید و فروش آن‌ها است.

بهمن‌دیزل در ماه منتهی به تیر ۱۴۰۴، ۷۸۴ دستگاه خودروی تجاری تولید کرده اما تنها موفق به فروش ۵۱۸ دستگاه شده است. اختلاف ۲۶۶ دستگاهی میان تولید و فروش نشان می‌دهد بخش قابل‌توجهی از محصولات این شرکت به بازار عرضه نشده و در انبار باقی مانده است. نسبت فروش به تولید حدود ۶۶ درصد بوده که بیانگر آن است که سرعت فروش این شرکت از ظرفیت تولید آن عقب مانده و نقدینگی مورد انتظار نیز به همان میزان تحت‌تأثیر قرار گرفته است.

در مقابل، ایران‌خودرو دیزل در همین بازه با تولید ۵۸۰ دستگاه و فروش ۸۱۳ دستگاه، توانسته ۲۳۳ دستگاه بیش از تولید خود را به بازار عرضه کند. این اختلاف مثبت عمدتاً از طریق استفاده از موجودی انبار تأمین شده و نسبت فروش به تولید را به حدود ۱۴۰ درصد رسانده است. چنین عملکردی نشان می‌دهد مدیریت عرضه این شرکت توانسته به موقع به تقاضای بازار پاسخ دهد و جریان نقدینگی را تسریع کند.

با آنکه هر دو شرکت به کروز تعلق دارند، تفاوت در استراتژی، مدیریت موجودی و برنامه‌ریزی فروش باعث شده نتیجه نهایی کاملاً متفاوت باشد. ایران‌خودرو دیزل با سرعت عمل در عرضه محصول و مدیریت بهتر موجودی، کارنامه موفق‌تری ثبت کرده؛ در حالی که بهمن‌دیزل با حجم بالای محصولات فروخته‌نشده روبه‌روست که در صورت تداوم، می‌تواند هزینه ذخیره‌سازی و فشار مالی بیشتری ایجاد کند.

مدیریت مشترک عملکرد متناقض

اما از زاویه کلان تر، بررسی آمارهای ماهانه نشان می‌دهد که با وجود مالکیت مشترک دو خودروساز سنگین‌ساز بهمن‌دیزل و ایران‌خودرو دیزل توسط گروه سرمایه‌گذاری کروز، فاصله عملکردی زیادی در بخش تولید و فروش بین این دو شرکت دیده می‌شود.

در اغلب ماه‌های سال ۱۴۰۳ و بخشی از ۱۴۰۴، بهمن‌دیزل، هم در تولید و هم در فروش، حجم عملیاتی بسیار بالاتری از خاور داشته است. برای نمونه در ماه اسفند ۱۴۰۳ تولید بهمن‌دیزل حدود ۹۳۷ دستگاه بود، در حالی که تولید خاور در همان ماه ۱٬۴۴۶ دستگاه بوده ولی بخش عمده این رشد خاور محدود به همان مقطع بوده و در ماه‌هایی مانند فروردین ۱۴۰۴ به ۵۱ دستگاه رسیده، در حالی که خدیزل همان زمان ۲۴۸ دستگاه تولید کرده است.

اما در بخش فروش شکاف معنادار است. حتی در ماه‌هایی که فروش خاور افت شدیدی داشته، مثل فروردین ۱۴۰۴ با فقط ۳ دستگاه فروش، فروش خدیزل به ۷۸۴ دستگاه رسیده است. این اختلاف‌ها در بیشتر مقاطع پابرجاست، به‌طوری که روند کلی نشان می‌دهد بهمن‌دیزل ثبات و حجم فروش بسیار بالاتری داشته و خاور در برابر آن پراکندگی و افت‌های شدید را تجربه کرده است.

به بیان دیگر، پس از ورود کروز، اگرچه هر دو برند زیر چتر یک سرمایه‌گذار قرار گرفته‌اند، اما تمرکز بهره‌وری، برنامه تولید و بازارگیری به‌وضوح بیشتر به سمت بهمن‌دیزل متمایل بوده و خاور نتوانسته تناسبی با هم‌گروهی قدرتمندش پیدا کند.

میزان تولید و فروش خکاوه

در ادامه، سایپا دیزل در چهار ماهه منتهی به تیر ۱۴۰۴ مجموعاً ۲۱۶ دستگاه تولید و ۲۹۷ دستگاه فروش ثبت کرده است. مقایسه این ارقام نشان می‌دهد که فروش شرکت ۸۱ دستگاه بیش از میزان تولید دوره بوده و این اختلاف احتمالاً از محل موجودی انبار تأمین شده است. نسبت فروش به تولید در این بازه حدود ۱۳۷ درصد بوده که نشان‌دهنده تقاضای بالاتر از ظرفیت تولید جاری است.