در دو هفتهای که گذشت، خروج ۱۳ همتی پول حقیقی از بازار در یک روز ثبت شد هر چند این روند در هفته پیش اندکی تعدیل شد اما با کاهش قابل توجه ارزش معاملات خرد در دو روز پایانی هفته جاری که نشان دهنده رکود عمیق و عدم اقبال سرمایه گذاران به بازار سرمایه است همراه بود. اصلیترین عامل ریزش هفتههای اخیر بازار را میتوان در پیامدهای روانی و اقتصادی جنگ ۱۲ روزه اخیر ایران و اسرائیل جستجو کرد.
با وجود پایان درگیریها، فضای ابهام نسبت به ثبات سیاسی در منطقه، ریسکهای ژئوپلیتیکی و نگرانی از تحریمهای جدید و بازگشت تحریمهای سازمان ملل با اعمال مکانیسم ماشه و احتمال گسترش مجدد دامنه تنشها در روزها و هفته های آتی منجر به افزایش بیاعتمادی در بین سهامداران شده است.
پس از آتشبس، بازگشایی بورس در ۷ تیر با ریزش ۹۹ درصد نمادها و تشکیل صف فروش ۳۵ هزار میلیارد تومانی همراه بود. این شوک روانی، اعتماد سرمایهگذاران را تضعیف کرد و منجر به خروج گسترده نقدینگی شد. بی عملی و بی برنامه بودن متولیان بازار پس از بازگشایی و ارائه دیر هنگام و ضعیف بسته های حمایتی بی تردید نقش اساسی در تشدید این شرایط داشته است.
هرچند با اعلام برنامه های حمایتی سازمان بورس و وزارت اقتصاد و بانک مرکزی برای مقابله با این بحران امیدواری ها نسبت به تغییر شرایط بازار اندکی افزایش یافت اما به نظر میرسد حتی تزریق ۶۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی از سوی بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی و جلساتی که با حقوقیهای بزرگ برای هماهنگی و حمایت از بازار برگزار شد نیز نتوانست اعتماد لازم را به بازار بازگرداند.
شرایط بازار در هفته پیش نشان داد این اقدامات کافی نبوده و نیاز به شفافیت بسیار زیاد در سیاستهای کلان اقتصادی و کاهش ریسکهای سیاسی در کنار تقویت ابزارهای مالی، اصلاح ساختار صندوقهای اهرمی، و بازسازی صنایع آسیبدیده از جنگ احساس میشود و میتواند موقتا منجر به ایجاد ثبات در وضعیت بازار شود با این حال، تا رفع کامل ابهامات سیاسی و اقتصادی، بازگشت پایدار اعتماد به بازار دشوار خواهد بود.
-
حمید حسنپور - تحلیلگر سبدگردان هدف
- شماره ۵۹۶ هفته نامه اطلاعات بورس