احیای نقدشوندگی با ایجاد بازار جبرانی

پویان مظفری کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با صدای بورس درباره وضعیت نقدشوندگی بازار سرمایه در شرایط جنگی اظهار کرد:در این روزها آنچه برای بازار سرمایه حیاتی‌تر از قیمت‌گذاری دارایی‌ها به نظر می‌رسد، مسئله نقدشوندگی است. دغدغه اصلی فعالان بازار، نه کاهش یا افزایش قیمت دارایی‌ها، بلکه دسترسی به منابع مالی‌ای است که در حساب‌های بورسی بلوکه شده‌اند.

وی تصریح کرد: در فضای فعلی، بسیاری از سرمایه‌گذاران برای تأمین هزینه‌های روزمره خود به بخشی از سرمایه‌ در بازار سرمایه نیاز دارند. بنابراین وزارت اقتصاد می‌تواند با طراحی یک برنامه عملیاتی، امکان نقد کردن بخشی از این دارایی‌ها را فراهم کند.

کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: بهتر است بازار سرمایه به چند بخش با سازوکارهای متفاوت تقسیم شود. صندوق‌های درآمد ثابت، صندوق‌های طلا و باقی صندوق‌ها باید هر کدام مکانیزم نقدشوندگی خاص خود را داشته باشند تا بتوانند در مواقع بحرانی کارکرد مؤثری ایفا کنند.

مظفری عنوان کرد: اعمال سقف فروش برای هر کد معاملاتی اقدامی منطقی در این راستاست. برای نمونه، در نمادهای بورسی حداکثر فروش یک میلیارد تومان، در صندوق‌های درآمد ثابت ۵۰۰ میلیون و در صندوق‌های طلا تا دو میلیارد تومان می‌تواند تعریف شود.

وی یادآور شد: تعیین سقف برای فروش در صندوق‌ها نه‌تنها از فشار ناگهانی فروش جلوگیری می‌کند، بلکه شرایط را برای کسانی که واقعاً نیاز به نقدینگی دارند مهیاتر می‌سازد. چنین سیاستی باعث کنترل هیجانات و حفظ تعادل صندوق‌ها خواهد شد.

کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: در کنار این محدودیت‌ها، باید فضایی مکمل برای تأمین نقدینگی فراهم شود؛ از جمله ایجاد بازاری به نام «بازار جبرانی» که شرایط فروش مدیریت‌شده‌ی سهام را فراهم کند، بی‌آنکه کل بازار دچار اختلال شود.

مظفری توضیح داد: بازار جبرانی می‌تواند در چند مرحله دامنه نوسان را کاهش دهد یا حذف کند تا فروشندگان در شرایط مشخص اقدام به عرضه سهام کنند. این مدل مشابه آن چیزی است که اکنون در معاملات آتی یا بورس کالا شاهد آن هستیم.

وی اشاره کرد: این سازوکار امکان می‌دهد افراد بدون ایجاد موج فروش در کل بازار، دارایی خود را نقد کنند. همزمان با تأمین نیازهای فوری افراد، از ایجاد نوسانات شدید و بحران روانی در بازار جلوگیری خواهد شد.

کارشناس بازار سرمایه در پایان اظهار کرد: ترکیب بازگشایی محدود صندوق‌ها با راه‌اندازی بازار جبرانی، می‌تواند حداقلی از نقدشوندگی را به بازار بازگرداند. اگرچه انتظار بازار عادی را در شرایط جنگی نمی‌توان داشت، اما این اقدامات گام‌هایی جدی برای حفظ تعادل هستند.