کدام صندوق برنده رقابت بخشی‌ها شد؟  

به گزارش صدای بورس، ۲۴ صندوق بخشی در بازار سرمایه ایران وجود دارد که طبق میانگین ۲۰ روزه، در حال حاضر هر روز ۷ میلیارد تومان از آنها خارج می‌شود که این مورد نشان‌دهنده افزایش علاقه‌مندی افراد به سرمایه‌گذاری مستقیم در شرایط پس از مذاکره است اما باید این موضوع مهم را در نظر گرفت که آیا واقعاً سرمایه‌گذاری مستقیم در هر صنعت بر خرید صندوق آن برتری دارد یا خیر؟

طبق بررسی‌های انجام‌شده ، میانگین بازدهی صندوق‌های بخشی در عمده موارد یا با شاخص‌های صنایع برابری می‌کنند یا با فاصله زیادی از آنها بازدهی بسیار متفاوتی را نصیب خریداران خود می‌کنند.
البته در بعضی موارد اما به‌صورت بسیار نادر، صندوق‌های بخشی نیز وجود دارند که نتوانسته‌اند عملکردی همسو با صنعتی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند داشته باشند. در هر صورت، بازدهی بالاتر از شاخص صنایع صندوق‌های بخشی امری دور از ذهن نیست، چراکه بخش بسیار بزرگی از سرمایه این صندوق‌ها در نمادهای بنیادی هر صنعت سرمایه‌گذاری می‌شود. به این صورت که ۲۱ صندوق از این ۲۴ صندوق، بیش از ۳۰ درصد پرتفوی سرمایه‌گذاری خود را به تنها ۵ سهم اختصاص داده‌اند. نکته مهم‌تر اینکه ۷ صندوق بخشی بیش از ۵۰ درصد پرتفوی خود را به ۵ سهم تخصیص داده‌اند!

سیمانی‌ها برنده سال

همان‌طور که در گزارش‌های پیشین نیز آمده است، صنعت سیمان سال گذشته با اختلاف بسیار زیادی از سایر صنایع مدال، طلای بازدهی را بر گردن خود انداخت. در همین راستا و به‌تبع همین موضوع، بیشترین بازدهی در میان صندوق‌های بخشی نیز در حوزه عملکرد یک‌ساله به یک صندوق سیمانی با نام «سمان» که متعلق به سبدگردان ثروت پویاست، رسیده که توانسته با بازدهی قابل‌توجه ۱۳۸ درصدی خود در این رقابت پیروز شود. نکته جالب در این مورد اینکه بازدهی این صندوق با میزان رشد شاخص صنعت سیمان برابری می‌کند. رتبه دوم بازدهی در این بازه زمانی به «دارایکم» می‌رسد؛ البته بازدهی ۱۰۳ درصدی این صندوق با «سمان» فاصله بسیاری دارد. نکته قابل‌توجه دیگر ارزش دارایی این دو صندوق است؛ «سمان» با تمام عملکرد بسیار خوبی که در یک سال گذشته داشته است اما تنها موفق شده است که بخش بسیار کمی از نقدینگی موجود در بازار را به سمت خود بکشد و مجموع ارزش دارایی آن نیز کمتر از ۱.۷ هزار میلیارد تومان است اما در مقابل دارایکم که رتبه دوم را به دست آورده، ارزش دارایی‌اش بیش از ۲۵ هزار میلیارد تومان است که همین مورد نشان‌دهنده علاقه کم فعالان به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است.

سیمانی کوچک، سبقت گرفت...

صندوق سیمانی دیگری که قدمت آن کمتر از یک سال است، توانسته در بازه زمانی ۶ ماهه نیز از رقبای خود جلو بیفتد و حتی از «سمان» نیز بازدهی جذاب‌تری را ارائه دهد؛ «سیمانیا» با بازدهی ۸۸ درصدی در این زمان حتی از شاخص صنعت و میانگین بازدهی سیمانی‌ها نیز به میزان ۵ درصد جلو افتاده است. البته «سمان» نیز هم‌راستا با خود صنعت و با بازدهی ۸۰ درصدی رتبه دوم این بخش را نصیب خود کرد.

بزرگ‌ترین بخشی، اول شد

در حوزه عملکرد سه‌ماهه، «دارایکم» توانست جاماندگی خود در ادوار گذشته را جبران کند و بازدهی بسیار مطلوب ۳۸ درصدی را به ثبت برساند اما همین صندوق دوباره در بخش عملکرد یک‌ماهه رشد خود را متزلزل کرد و ۷ درصد زیان را نصیب خریدارانش کرد. البته سیمانی‌ها باز هم در این میان به رقابت خود ادامه دادند و صندوق «سیمانیا» با فاصله صدم درصد در بازدهی سه‌ماهه نشان داد که هنوز هم سیمانی‌ها برای سرمایه‌گذاری گزینه بهتری هستند. ضمن اینکه «سمان» نیز با بازدهی ۳۴ درصدی در جایگاه سوم به مسیر خود ادامه داد.

باز هم سیمانی‌ها

بسیاری از کارشناسان اظهارنظر کرده بودند که سیمانی‌ها به اندازه کافی رشد کرده‌اند و با وجود ناترازی، رشد آنها ادامه‌دار نخواهد بود اما نرخ‌گذاری‌ها، مذاکرات و... دست به دست هم دادند که در بخش عملکرد یک‌ماهه اخیر باز هم یک صندوق سیمانی برنده رقابت بخشی‌ها شود؛ «سیمانیا» در این بازه زمانی توانست رشد ۱۷ درصدی را به ثبت برساند؛ این اتفاق در شرایطی افتاده است که از مجموع ۲۴ صندوق بخشی در بازار، ۱۰ نماد با زیان روبه‌رو بوده‌اند! در جایگاه بعدی نیز «سمان» با بازدهی ۱۵ درصدی قرار گرفت. همچنین صندوق «بیمه‌باز» که بسیاری فکر می‌کردند بنابر صنعتی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کند، رشد مطلوبی را نیز بتواند کسب کند، حتی از بازدهی یک درصدی هم غافل ماند.
مهم‌ترین نکته در گزارش پیش‌رو اینکه سرمایه‌گذاری در خود صنعت سودآورتر است یا در صندوق بخشی آن؟ برای بررسی این موضوع، بازه زمانی ۳ ماهه معادل ۶۰ روز کاری در بازار در نظر گرفته شده است؛ از ۹ صنعتی که صندوق‌های بخشی در آن فعال هستند، ۶ صندوق توانسته‌اند از صنعت خود جلوتر باشند. نکته قابل‌توجه در این آمار اینکه صندوق‌های بخشی دارویی و فرآورده‌های نفتی به ترتیب ۲ و ۲.۵ برابر صنعت خود بازدهی داشته‌اند که می‌توان این را به عملکرد بسیار پایین بعضی از نمادهای دارویی دانست که صندوق‌های سرمایه‌گذاری و تیم مدیریتی هرکدام، رغبتی به خرید آنها نشان نداده‌اند.

ناکامی خودرویی‌ها

البته باید هر سرمایه‌گذاری را از دو سوی مثبت و منفی آن بررسی کرد؛ صندوق‌های بخشی دیگری در همین بازه زمانی بودند که کمتر از صنعت خود بازدهی داشته‌اند و حتی مانند صندوق‌های غذایی، نصف بازدهی صنعت را کسب کردند. همچنین با وجود اخباری که در این بازه زمانی از سمت خودرویی‌ها آمده بود اما صندوق‌های خودرویی تنها توانستند به بازدهی ۱۷.۵ درصدی دست پیدا کنند که نسبت به رشد ۲۰ درصدی کل این صنعت، بازدهی مطلوبی به شمار نمی‌رود. همچنین بزرگ‌ترین صندوق‌های بخشی موجود در بازار نیز ۲ صندوق دارایکم و پالایش هستند که با ارزش خالص ۲۶ و ۱۶ همتی، ۶۷ درصد AUM کل این بازار را در پرتفوی خود ذخیره کرده‌اند. همچنین بزرگ‌ترین صندوق‌های بخشی در رتبه‌های بعدی، صندوق‌های «آذرین»، «سمان» و «رسانا» با ۱.۸، ۱.۶۵ و ۱.۶۴ همت دارایی هستند. نکته بسیار مهمی که در پایان باید به آن توجه کرد اینکه صندوق‌های بخشی حتی از شاخص کل نیز عملکرد بسیار مطلوب‌تری داشته‌اند، به این صورت که میانگین بازدهی همه صندوق‌های بخشی موجود در بازار بالغ بر ۲ برابر بازدهی شاخص کل است که همین مورد نشان می‌دهد با وجود کم‌اقبالی که نسبت به این صندوق‌ها وجود دارد، هنوز هم این ابزار سرمایه‌گذاری می‌توانند گزینه‌ای بسیار مطلوب برای سرمایه‌گذاری باشند.

• آرمان هنرکار - خبـرنـگار

• شماره ۵۹۲ هفته نامه اطلاعات بورس