به گزارش صدای بورس، رضا عیوضلو، معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، در پنل تخصصی موانع سرمایهگذاری در ایران و بازار سرمایه، که در نمایشگاه مشهد اینوکس - فاینکس برگزار شد، بر لزوم پایداری در فضای کسبوکار کشور، بر نقش اساسی گزارشگری مبتنی بر ESG (محیط زیست، مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی) برای سنجش توان تابآوری شرکتها در برابر ناترازیهای موجود تأکید کرد.
وی گفت: دیگر نمیتوان به تداوم مدلهای سنتی کسبوکار امیدوار بود و شرکتهایی که فاقد راهبردی مشخص برای سازگاری با چالشهای زیستمحیطی و ساختاری هستند، آیندهای در بازار سرمایه نخواهند داشت.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار به تشریح چالشهای موجود بر سر راه پایداری کسبوکارها در ایران پرداخت و از منظر سرمایهگذاری پایدار، ضرورت گزارشگری شفاف و اصول ESG را برای فعالان بازار سرمایه تبیین کرد.
عیوضلو با اشاره به شرایط ساختاری اقتصاد ایران گفت: اگر بخواهیم پایداری کسبوکار را تعریف کنیم، باید ابتدا بپذیریم که با محیطی روبهرو هستیم که دیگر نمیتوان آن را ناپایدار نامید. بلکه ناپایداری به یک ساختار بدل شده است. ما در کشوری فعالیت میکنیم که شرکتها نزدیک به نیمی از سال را به دلیل کمبود انرژی، مواد اولیه، نوسانات نرخ ارز و اختلالات زیرساختی یا تعطیلاند یا با حداقل ظرفیت فعال هستند. این ناترازیها دیگر یک استثنا یا شوک کوتاهمدت نیستند، بلکه بخشی از قواعد بازی در فضای اقتصادی کشور شدهاند.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، ادامه داد: در چنین شرایطی، مفهوم پایداری کسبوکار اهمیت مضاعف پیدا میکند. چون دیگر رشد و بقا تنها تابعی از توان تولید یا فروش نیست، بلکه تابعی از توان سازگاری شرکت با واقعیتهای محیطی است. این توان سازگاری همان چیزی است که در ادبیات مالی جدید، با عنوان "تابآوری" شناخته میشود.
عیوضلو سپس به تغییر ساختار تقاضای سرمایهگذاران در بازارهای جهانی اشاره کرد و افزود: سرمایهگذاران در سراسر دنیا به این جمعبندی رسیدهاند که بازده بلندمدت تنها در گرو انتخاب شرکتهایی حاصل میشود که توان انطباق با چالشهای زیستمحیطی، اجتماعی و ساختاری را دارند. به همین دلیل، مدلهای ارزیابی سرمایهگذاری نیز دستخوش تغییر شدهاند و مفاهیمی همچون ESG بهعنوان معیارهای ارزیابی جدید مطرح شدهاند.
وی از ساختار صنعت در بورس تهران و بورسهای بینالمللی نظیر نزدک، NYSE و بازارهای اروپایی، توضیح داد: در بورس تهران عمده شرکتهای بزرگ، فعال در حوزه صنایع فلزی، معدنی و پتروشیمی هستند؛ صنایعی که اتکای بالایی به منابع طبیعی، انرژی و یارانه دارند. در مقابل، در بازارهای جهانی، صنایع غالب شامل فناوری، خدمات، سلامت و نوآوری هستند؛ صنایعی که عمدتاً بر مبنای ارزشآفرینی دانشمحور فعالیت میکنند. این تفاوت ساختار، تنها حاصل سیاستگذاریهای متفاوت نیست، بلکه نتیجه طبیعی تقاضای سرمایهگذاران برای کسبوکارهای تابآورتر و پایدارتر است.
عیوضلو افزود: شرکتهایی که نمیتوانند خود را با محیط سازگار کنند، در معرض افول قرار میگیرند. این مسأله بهویژه در شرایطی که رقابت برای جذب سرمایه شدیدتر شده، اهمیت بیشتری مییابد. در دنیای امروز، سرمایهگذار نهتنها به سودآوری سالانه، بلکه به مدل حکمرانی، نحوه تعامل با محیط زیست، سیاستهای منابع انسانی و اثر اجتماعی شرکت توجه دارد.
وی گفت: پایداری به معنای توان شرکت در مواجهه با نوسانات بیرونی است. اگر یک شرکت تنها در شرایط ایدهآل میتواند رشد کند، این بهمعنای ضعف در تابآوری است. در حالیکه ما نیاز داریم شرکتهایی را توسعه دهیم که در شرایط سخت نیز بتوانند دوام بیاورند.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، گفت: اگر میخواهیم بازار سرمایهای پویا، شفاف و جذاب برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی داشته باشیم، باید مفهوم پایداری را جدی بگیریم. شرکتهایی که خود را با واقعیتهای محیطی تطبیق ندهند، از دور رقابت خارج خواهند شد. در مقابل، آنهایی که به گزارشگری شفاف، انطباق با استانداردهای جهانی و نوآوری توجه کنند، در مسیر رشد پایدار باقی خواهند ماند.