به گزارش صدای بورس؛ این بار هم پای دولت درمیان است؛ دولتی که با تصمیمات ناگهانی و یک شبه خود خنجر تیز و برندهاش را در گلوی سهامداران و سرمایهگذاران بورسی فرو کرده است.
بعد از تجربه تلخ سال ۹۹ و اتفاقاتی که برای سهامداران رخ داد، تغییر نرخ خوراک پتروشیمیها اشتباه دیگری بود که ضربه سنگینی به بازار سرمایه در شش ماهه اول سال زد. بازاری که بعد از گذشت مدتها از التهابات و شوکهای ناگهانی کمی آرام گرفته بود و کج دار و مریز پیش میرفت اما بعد از تصمیم یک شبه دولت در اردیبهشت ماه بار دیگر متلاطم شد و بازهم درتله سیاستگذاری نادرست دولت افتاد وترس و دلهره را به جان سهامدارانش انداخت؛ ترسی که باعث شد بار دیگر داراییهای خود را از این بازار خارج کنند تا راهی برای محافظت از آن در برابر شوکها و تصمیمات شتابزده وعجولانه دولتی پیدا کنند. تصمیماتی که باعث شده در شش ماه ابتدای امسال حجم قابل توجهی از نقدینگی از این بازار پرهیاهو رخت بربنند. آنطور که آمارها نشان میدهد؛ در شش ماهه ابتدای امسال به جز فروردین، در دیگرماههای سال شاهد خروج نقدینگی از بازار بودیم که بیشترین خروج درتیرماه با رقمی حدود ۸ هزار میلیارد تومان وکمترین خروج در شهریور ماه با رقمی بیش از ۲ هزار میلیارد تومان صورت گرفت. در فروردین ماه اما شاهد ورود نقدینگی به بازار بودیم به طوریکه در این ماه حدود ۸ هزار و ۷۹۶ میلیارد تومان نقدینگی راهی بازار سرمایه شد. اما با توجه به آمارهای مطرح شده و وضعیت بازار در شش ماهه ابتدای امسال، باید دید در نیمه دوم سال چه سرنوشتی در انتظار بازار سرمایه است. آیا سهامداران بازهم حاضر میشوند داراییهای خود را به بازار سرمایه بسپارند یا تصمیمات دولت بازهم بازار وسهامدارانش را غافلگیر خواهد کرد؟
فروردین پررونق
شاخص کل بورس فروردین ماه امسال را با رشد آغاز کرد. رشدی که باعث شد بیش از ۸ هزار میلیارد تومان نقدینگی راهی بازار شود.
براساس آمارهای موجود، به جز روزهای ۱۴، ۱۵ و ۲۱ فروردین که شاهد خروج نقدینگی از بازار بودیم، در باقی روزهای این ماه به ویژه در ۲۶ فروردین ماه نقدینگی بیشتری وارد این بازار شده است.
اردیبهشت کم جان
در اردیبهشت ماه برخلاف فروردین شاهد خروج نقدینگی از بازار بودیم. آمارها گویای این واقعیت است که در این ماه بیش از ۴ هزار میلیارد تومان نقدینگی از این بازار خارج شده است. براین اساس، بیشترین خروج نقدینگی در روزهای ۱۸ تا ۲۳ اردیبهشت ماه و ۲۵ و ۳۰ اردیبهشت اتفاق افتاده است.
خروج قابل توجه در خرداد
در خرداد ماه اما برخلاف دو ماه فروردین و اردیبهشت نقدینگی قابل توجهی از بازار خارج شد. آنطور که آمارها نشان میدهد دراین ماه، حدود ۷ هزار و ۹۹۵ میلیارد تومان نقدینگی از این بازار خارج شده است که بیشترین خروج نقدینگی به روزهای ۶، ۷، ۱۷، ۲۰، ۲۸، ۲۹ و ۳۱ خرداد تعلق داشت.
تیر؛ رکورددارخروج نقدینگی
تیرماه اما رکورددار خروج نقدینگی از بازار سرمایه بوده است. براساس آمارهای منتشره، دراین ماه حدود ۸ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج شده است که بیشترین آن مربوط به روزهای ۳ تا ۱۰، ۱۳ تا ۲۶ و ۲۸ و ۳۱ تیرماه بوده است.
خروج مرداد کمتر از تیر
در مرداد ماه خروج نقدینگی از تیرماه کمتر بوده است. آنطور که آمارها نشان میدهد دراین ماه بیش از ۷ هزار میلیارد تومان نقدینگی از این بازار خارج شده است که بیشترین خروج در روزهای ۱ و ۳، ۷ تا ۹ و ۱۵ تا ۳۱ مرداد رقم خورده است.
خروج کم شهریوری
برآیند آمارها در شش ماهه امسال نشان میدهد کمترین میزان خروج نقدینگی اما متعلق به ماه شهریور بوده است. به طوریکه دراین ماه تنها بیش از ۲ هزار میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج شده است که بیشترین آن متعلق به روزهای ۷، ۸، ۱۸، ۱۹، ۲۱، ۲۲ و ۲۷ تا ۲۹ شهریور ماه بوده است.
سرگردانی نقدینگی
با توجه به آمارهای منتشره در شش ماه ابتدایی وخروج نقدینگی از بازار سرمایه سوال قابل طرح این است که نقدینگی راهی کدام یک از بازارهای مالی شده است؟ با توجه به رکود حاکم بر بازار مسکن و خودرو وابهامات موجود در بازار ارز، به نظرمیرسد بخش قابل توجهی از نقدینگی راهی صندوقهای سرمایهگذاری و بخشی وارد سیستم بانکی شده باشد. البته ناگفته نماند که بخش دیگری از نقدینگی بین بازارهای مالی سرگردان شده است. در واقع به دلیل سیاستهای دستوری و تصمیمات یک شبه دولت و ابهاماتی که در سایر بازارها وجود دارد، نقدینگی سرگردان شکل گرفته است که تا زمانی که بازار جذابی پیدا نکند همچنان سرگردان خواهد ماند.
تصمیماتی که به بازار آسیب زد
حمید فاروقی، عضو موظف هیات مدیره شرکت سبدگردان ویستا تصمیمات ناگهانی دولت در مورد تغییر نرخ خوراک پتروشیمیها را مهمترین عامل در خروج نقدینگی از بازار سرمایه در ۶ ماهه ابتدای امسال ذکر کرد و گفت: هرچند عوامل متعددی در خروج نقدینگی از بازار سرمایه در ۶ ماه ابتدای سال نقش داشته است، اما تصمیم دولت و وزارتخانه مربوطه درباره تغییر نرخ خوراک پتروشیمیها و قیمتگذاری صنایعی چون خودرو مهمترین عاملی بود که شرکتهای بورسی را هدف قرار داد.
او با تاکید براینکه تصمیمات ضد و نقیض و بدون پشتوانه کارشناسی، به بازار آسیب میزند، و باعث نااطیمنانی سرمایهگذاران میشود، اضافه کرد: ریزش ناگهانی بازار در اردیبهشت امسال نشان داد که تصمیمات دولت درباره تغییر نرخ خوراک و مطلع نبودن فعالان بازارو سرمایهگذاران میتواند خروج نقدینگی از بازار را به دنبال داشته باشد.
فاروقی همچنین بیان کرد: بحث اعتماد در بازار حرف اول را میزند و اطلاعرسانی و شفافیت در کنار عوامل دیگر میتواند اعتماد را تقویت و یا به آن آسیب بزند. او، تغییرات نرخ دلار را عامل دیگری در خروج نقدینگی از بازار ذکر کرد و توضیح داد: افزایش نرخ دلار و توقف آن در مقطعی و کاهش و ثبات آن در مقطع دیگر باعث التهاب و انتظارات تورمی قابل توجهی در بازار شد. عضو هیات موظف شرکت سبدگردان ویستا با تاکید براینکه رشد قیمت شرکتها اسمی و نه در نتیجه توسعه وتولید است، توضیح داد: درآمد شرکتها هماکنون باتغییرات نرخ دلار و تورم افزایش یافته است که ناشی از رشد اسمی و نه رشد واقعی است. اما در مجموع کاهش نرخ دلار و ثبات در محدوده ۴۰ تا ۵۰ هزارتومان عامل دیگری است که انتظارات رشد از بازار سرمایه را از بین برده است. البته تغییرات نرخ دلار نیمایی نیز به بازار آسیب جدی زده است.
او با بیاناینکه درآمد شرکتها دراین مقطع با دلار تطبیق داده شده اما هزینه شرکتها با توجه به مواد اولیه وهزینهها با تورم و دلار تطبیق داده نشده است، گفت: این موضوع باعث شده هزینهها رشد کند اما حاشیه سود صنایع کاهش یابد. فاروقی، پیشبینی خود را از ۶ ماهه دوم سال اینگونه بیان کرد: اگر سیاستگذار به همین منوال با بازار رفتار کند و چنین تصمیمات ناگهانی و بدون کارشناسی بگیرد، نمیتوان برای بازار در ۶ ماهه دوم سال رشد بالایی را متصور بود. علاوه براین، اگر نرخ دلار نیز درهمین محدوده باقی بماند به نظر میرسد در نیمه دوم سال بازار با رشدی حدود ۲۰ درصد همراه باشد. او این را هم متذکر شد: اعتماد سرمایهگذاران به دلیل نااطمینانی ایجاد شده در شش ماهه اول سال براحتی بازنمیگردد و بهبود بازارنیاز به زمان دارد. بنابراین؛ اگر سیاستگذار دخالتی در بازار نداشته باشد ومتغیرهای رشد چون نرخ دلار محقق شود، بازهم شاهد رشد محدود بازار درشش ماهه دوم سال خواهیم بود.
- ارمغان جوادنیا - روزنامهنگار
- شماره ۵۱۲ هفته نامه اطلاعات بورس
- منبع دادههای خام: livetse.ir