جریان تاریخ همچون رودی در جریان است اما گاه کسی پیدا میشود که به قوت دانش یا اراده، مسیر این رود و تمدن بشری را تغییر میدهد. جان مینارد کینز یکی از این افراد است.
جان مینارد کینز یا «لرد کینز» در ۵ ژوئن ۱۸۸۳ در کمبریج انگلستان به دنیا آمد و در ۲۱ آوریل ۱۹۴۶ درگذشت. پدر او، جان نویل کینز، اقتصاددان و مدرس دانشگاه کمبریج بود. مادرش نیز به عنوان یک اصلاحطلب اجتماعی فعالیت میکرد. به عنوان تاثیرگذارترین اقتصاددان از سال ۱۹۰۰ تاکنون، او فرزند یک اقتصاددان موفق بود و از دوران جوانی در حلقههای روشنفکری حضور داشت. ایدههای این اقتصاددان انگلیسی، تئوریهای اقتصاد کلان و سیاستهای اقتصادی دولتها را به طور کامل دگرگون کرد. تا سن ۸ سالگی، به دلیل ضعف بنیه، مادرش تعلیم او را به عهده داشت اما پس از آن به مدرسه رفت و در دروس مختلف به ویژه ریاضیات، سرآمد دیگران شد. در ۱۸۹۷، کینز موفق به دریافت بورسیه از کالج «اتون» شد.
در ۱۹۰۱ جایزه «تاملاین» برای ریاضیات به او اهدا شد. در ۱۹۰۲ پس از دریافت بورسیه به کالج «کینگز» در کمبریج رفت. با وجود تمایل کینز به ادامه تحصیل در رشته فلسفه، آلفرد مارشال (از تاثیرگذارترین اقتصاددانان عصر خود و نویسنده کتاب «اصول اقتصاد» در سال ۱۸۹۰ میلادی) از او خواست تا اقتصاددان شود. کینز همین راه را انتخاب کرد و بعدها به عضویت حلقههای روشنفکری در دانشگاه کمبریج درآمد. به عنوان یکی از بزرگترین اقتصاددانان قرن بیستم، ایدههای او مبنای شکلگیری یک مکتب فکری شده است که به نام «اقتصاد کینزی» شناخته میشود.
کینز در اکتبر ۱۹۰۶ وارد خدمات کشوری شد و به عنوان کارمند در دفتر هند مشغول به کار شد. اوایل از کار خود راضی بود اما به تدریج دلزده شد و در ۱۹۰۸ از شغلش استعفا داد تا به کمبریج برگردد و روی «تئوری احتمالات» (شاختهای از علم ریاضیات) کار کند. در ۱۹۰۹ به عضویت هیأت مدیره کالج کینگز درآمد. تا این سال، کینز نخستین مقاله اقتصادی تخصصی خود را در نشریه The Economic Journal به چاپ رسانده بود. موضوع این مقاله، تاثیر افت اقتصادی جهان بر هند بود. در ۱۹۱۱ سردبیر این نشریه شد. بعدها کینز کلوپ اقتصاد سیاسی را راهاندازی کرد. این گروه به صورت هفتگی نشستهایی را برگزار میکردند و درباره مسائل اقتصادی و سیاسی به گفتوگو میپرداختند. تا سال ۱۹۱۳ نخستین کتاب خود را تحت عنوان «پول و مالیه هند» منتشر کرد.
در خلال جنگ جهانی اول، دولت بریتانیا دست یاری به سوی کینز دراز کرد. در آن زمان، بانکداران برای تعلیق پرداختهای نقدی تحت فشار بودند اما مشاوره و کمک کینز موجب شد تا وزیر خزانهداری بریتانیا به این نتیجه برسد که تعلیق پرداختهای نقدی، ایده بدی است. در دهه ۱۹۲۰، کینز به بررسی تئوریک ارتباط میان بیکاری، پول و قیمتها پرداخت و در این رابطه، کتاب «رساله درباره پول» را به سال ۱۹۳۰ در دو جلد منتشر کرد. جان کلام در این کتاب این بود: اگر حجم پولی که پسانداز شده از حجم پولی که سرمایهگذاری شده بیشتر شود (معمولا با بالا رفتن نرخهای بهره بانکی این اتفاق میافتد)، آنگاه بیکاری افزایش پیدا میکند. اما شاهکار کینز که نشاندهنده نبوغ و توانایی او در درک مسائل اقتصادی است، کتاب «تئوری عمومی اشتغال، بهره و پول» است.
- علی دانیال - روزنامه نگار
نظر شما