انتشار اوراق اختیار فروش تبعی از جمله راهکارهای مطلوب سازمان بورس و اوراق بهادار در حمایت سهامداران عمده از بازار محسوب میشود. در هر صورت سهامداران عمده در بازار سرمایه کشور که عمدتا مربوط به نهادهای عمومی هستند، با توجه به انتفاعی که از افزایش قیمتها در سال گذشته داشته و سهام قابل توجهی در بازار عرضه کردهاند، در حال حاضر که بی تعادلی در عرضه و تقاضا شکل گرفته است، موظف هستند که از سهامداران خرد حمایت کنند، هرچند مسئولیت سهامداران خرد در قبول ریسک خرید سهام را هم نباید از نظر دور داشت.
اگر بخواهیم به میزان موفقیت در امر انتشار اوراق تبعی بپردازیم و تجربههای قبلی انتشار این اوراق را مورد بررسی قرار دهیم، با وجود تسهیل در مقررات، فرآیندها و تسریع در بررسی پروندهها، همچنان تامین تضامین و وثایق از مهمترین مشکلات در توسعه و گسترش استفاده از این اوراق به حساب میآیند. در برخی مواقع نیز شاهد سختگیریهای زیاد در تعیین این تضامین هستیم که امید است تسهیل بیشتری در این خصوص در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران صورت پذیرد. از طرف دیگر با توجه به تمهیداتی که سازمان بورس در نصابهای صندوقهای سرمایهگذاری پیشبینی کرده، جذابیت این اوراق برای خرید در صندوقها از نظر تامین بازدهی و رعایت نصابها، بیشتر از گذشته است.
اوراق اختیار فروش تبعی روشی مبتنی بر سهام در اختیار ناشر برای هدف تامین مالی قرار میدهد و اینگونه نیست که این ابزار تنها به شرایط بحرانی یا مثلا ریزشی بازار اختصاص داشته باشد. البته صدور اختیار فروش با هدف به اصطلاح بیمه سهام، بیشتر برای ایجاد اطمینان خاطر سهامداران خرد نسبت به حمایت از سهم انجام میشود و در مواقع ریزش بازار کاربرد بیشتری پیدا میکند. در هر صورت انتشار این اوراق به انضمام اختیار خرید با هدف تامین منابع مالی، کارآیی به مراتب بیشتری برای دسترسی به منابع مالی در جهت کنترل و مدیریت وضعیت عرضه سهام خواهد داشت. کنترل شرایط هیجانی در مواقع ریزش بازار یا افزایشهای غیرطبیعی باید با همراهی سهامداران عمده، هلدینگهای بزرگ و کانونهای سرمایهگذاران نهادی و حقیقی همراه شود. با توجه به مسئلهای که به تازگی مطرح شده و پیشنهاد الزام تمامی شرکتها به انتشار اوراق تبعی را عنوان کرده است، باید گفت الزام در چنین مواردی موجب بروز مقاومت خواهد شد. البته تشویق شرکتها، به خصوص شرکتهایی که سهام آنها جهتدهنده به بازار هستند و وزن بالایی در شاخص بورس دارند، به استفاده از ابزارهای مشتقه، موجب فراهم آمدن و توسعه بیشتر ابزارهای مالی پوشش ریسک میشود. امری که با وجود مهیا بودن بسترها، کمتر مورد توجه فعالان بازار و ناشران قرار گرفته است. تشویق و هدایت نهادهای مالی، مشاوران سرمایهگذاری، مدیران پرتفوی و غیره به تمرکز بیشتر در این ابزارها در کنار همراهی سازمان بورس در چالش زدایی استفاده از آن، در شرایط نرمال بازار، موجب خواهد شد که اجبار و فشار برای انتشار ابزار مشتقه در شرایط بحرانی لزوم چندانی نداشته باشد.
- حسین سعیدی - معاون تامین مالی تامین سرمایه امین
- منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۰۲
نظر شما