۲۱ فروردین ۱۴۰۰ - ۱۵:۲۲

مأموریت غیرممکن/ سرانجام بورس به کجا ختم می‌شود؟

رویکرد بازار سهام در بزنگاه‌های ملی همواره قابل تامل بوده است
مأموریت غیرممکن/ سرانجام بورس به کجا ختم می‌شود؟

اگرچه بازار سهام در سال ۱۳۹۹ اتفاقات عجیبی را پشت سر گذاشت و در ابتدای سال ۱۴۰۰ هم روزهای خوبی را تجربه نکرد ، اما روند بورس در سال ۱۴۰۰ با اتفاقات و متغیرهای سیاسی زیادی از جمله انتخابات و مذاکره ایران و آمریکا عجین شده است. در شرایط فعلی بورس نیازمند آسودگی از دخالت و سیاست‌گذاری و تزریق رونق است.

به گزارش صدای بورس، آمارهای موجود از وضعیت شاخص بورس در انتخابات سال‌های گذشته یعنی از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۶ نشان می‌دهد سهامداران به‌طور میانگین یک‌ماه قبل از انتخابات ۵درصد بازده به‌دست آورده اند، البته در برخی دوره‌ها حتی مقدار بازده سرمایه‌گذاران به مرز ۷.۵درصد هم رسیده است. در سال ۱۳۸۰زمانی که محمد خاتمی برای دومین دوره به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد بازار سهام واکنش مثبتی نشان داد و رشد شاخص تا مرز ۱۳هزارو ۸۵۰واحد در مردادماه سال ۱۳۸۳رسید درحالی‌که قبل از آن شاخص بورس در محدوده ۳۲۰۰واحد قرار داشت. ۴سال بعد وقتی بازار سهام با یک نامزد ناشناخته در رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری، یعنی محمود احمدی‌نژاد روبه‌رو شد، ابتدا به حضور وی واکنش منفی نشان داد و بعد از آن بار دیگر در مسیر رشد قرار گرفت. 
البته در زمان انتخابات نهم ریاست‌جمهوری هم، شاخص بورس هر چند بسیار اندک، بازهم رشد کرد. در دوره دهم انتخابات ریاست‌جمهوری هم که در سال ۱۳۸۸برگزار شد بازار یک‌ماه قبل با رشد زیادی مواجه شد و این رشد بعد از آن هم ادامه یافت. دوره یازدهم ریاست‌جمهوری که با پیروزی حسن روحانی به پایان رسید پیش از انتخابات افزایش قیمت ارز موجب رشد بورس در ماه‌های اولیه سال ۹۲ شد.
 این مسائل در حالی مطرح است که سال ۹۶ هم بورس قبل از انتخابات رونقی را تجربه نکرد و در رکود نسبی به سربرد.حال باید دید تا انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰،کارشناسان چه تدابیری را برای امکان رونق بازار سهام پیش بینی می کنند. 

الزام راه‌اندازی صندوق‌های پوششی
 علی خوش‌طینت، مدیرعامل مشاورسرمایه‌گذاری تأمین سرمایه نوین گفت: راه رونق‌بخشی به بازار سرمایه از نهادهای مالی می‌گذرد، در شرایطی که فعالان اقتصادی اقبال کمتری نسبت به بازار سرمایه نشان می‌دهند فعالان حرفه‌ای بازار هستند که می‌توانند به آن کمک کنند و این فعالان که همان نهادهای مالی هستند درصورتی که از سازمان بورس امتیازاتی بگیرند می توانند منابع سرگردان را به‌سمت بازار سرمایه هدایت کنند. وی ادامه داد: امتیازاتی مانند گرفتن مجوز برای تأسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهام، تعمیق بازارهای مشتقه و غیره که به‌نظر می‌رسد نهادهای مالی می‌توانند در آنها فعالیت کنند ، از موارد مد نظر است. البته اگر سازمان برای این نهادها که شامل شرکت‌های سبدگردان، مشاور سرمایه‌گذاری‌ها، تأمین سرمایه‌ها و غیره است امتیازاتی قائل شود به‌واسطه این امتیازات منابع بیشتری به بازار تزریق می‌کنند که می‌تواند منجر به رونق بورس شود. 
خوش‌طینت اخذ تمهیدات فراسازمانی را از عوامل دیگر رونق بورس بیان کرد و افزود: این تمهیدات در سطح سازمان نیست و شاید ارکانی مانند وزارت اقتصاد و بانک مرکزی است که باید برای آنها تسهیلاتی را فراهم کنند. مثلا همچنان تأسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک علیرغم صحبت‌ها و قول‌هایی که داده شد توسط بانک مرکزی برای نهادهای مالی زیرمجموعه بانک‌ها حل نشده است و اگر این موضوع جامه عمل و محدودیت‌ها توسط بانک مرکزی برداشته شود، نهادهای مالی می‌توانند با تأسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری منابع بیشتری را به سمت بازار سرمایه هدایت کنند.همچنین اگر نهادهای نظارتی مانند بانک مرکزی و سازمان بورس شرایط را برای ایجاد تأسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری، افزایش سقف صندوق‌های سرمایه‌گذاری و تزریق منابع جدید به بازار سرمایه فراهم کنند می‌تواند در کوتاه مدت اثر مثبت داشته باشد.
مدیرعامل مشاورسرمایه‌گذاری تأمین سرمایه نوین تأسیس صندوق‌های پوششی را ،عامل دیگری برای رونق بورس دانست و گفت: اگر در این مدت زمان کوتاه سازمان بورس بتواند صندوق‌های پوششی را راه‌اندازی کند شاید کمک شایانی برای ایجاد رونق بازار سرمایه باشد اما موردی که وجود دارد این است که تهدیدهای اصلی بازار متغیرهای کلان اقتصادی ازجمله نرخ تسعیر ارز، ریسک‌های سیاسی و بحث مذاکرات بوده که این موارد در اختیار سازمان نیست و سازمان نمی‌تواند در این راستا اقدامی انجام دهد. 

حرف و عمل یکی شود 
حمید علیخانی، مدیرعامل کارگزاری راهبرد با اشاره به اینکه اعتماد نسبت به بازار سرمایه از بین رفته و در شرایط فعلی ضرورت دارد که این اعتماد ترمیم شود، گفت: مسائل فعلی بازار بسیار پیچیده است و با مسکن‌هایی که هم‌اکنون تزریق می‌کنند برطرف نمی شود زیرا ۶تا۸ ماه بوده که این وضعیت حاکم است. البته برای بازگشت اعتماد تمامی موارد را به کار گرفتند مانند زیاد کردن اعتبار کارگزاران، نامتقارن کردن دامنه نوسان و غیره که نتیجه‌ای نداشت و در نهایت سرمایه سها مداران از دست رفت.علیخانی با بیان اینکه در شرایط فعلی باید راهکارهای دیگری برای ترمیم اعتماد به کار گیرند، افزود: لازم است حرف و عمل یکی شود یعنی هنگامی که به مردم عادی می‌گویند که نفروشند پس جلوی فروش حقوقی‌ها را هم بگیرند. تا اندکی بازار بهبود پیدا ‌کند. اگرچه حقوقی‌ها برای انجام تعهدات خود همواره به پول و سرمایه نیاز دارند، اما باید ملزم شوند در شرایط به صف فروش نروند . 
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: بورس بخش مهمی از تأمین مالی بودجه کشور را انجام می‌دهد و با طرح‌های آبکی و فرمالیته نمی‌شود بازار را جمع کرد.
 اگر بازار سرمایه به‌عنوان جایی برای تأمین مالی است باید به آن توجه کرد و نباید با بی‌تدبیری به آن رسیدگی شود.مدیرعامل کارگزاری راهبرد با تاکید بر اینکه تا انتخابات فقط باید اعتماد از دست رفته بازار برگردد ، تصریح کرد: هرکاری که باید را در این مدت انجام داده‌اند و هم‌اکنون تنها کاری که می‌توان برای بازگشت اعتماد کرد این است که به گفته‌هایشان جامه عمل بپوشانند و به عنوان نمونه ابلاغیه بزنند که حقوقی‌ها حق فروش ندارند.

پایان وضع قوانین خلق الساعه
 محسن کرکه آبادی، مدیر تحلیل و سرمایه‌گذاری کارگزاری نواندیشان گفت: از ابتدای سال ۱۴۰۰ همچنان شاهد کاهش دوباره قیمت‌ها در بازار سرمایه هستیم که دلایل متنوعی دارد، یکی از مهمترین دلایل افت مجدد بازار سرمایه، چراغ سبز ایالات متحده آمریکا برای رفع تحریم‌ها در ذیل برجام بود که نشان دهنده از سرگیری مذاکرات و توافقات احتمالی در آینده‌ای نزدیک است. بر این اساس سهامداران ریزش در بازار ارز را پیش‌بینی می‌کنند و این عامل سبب شده تا ترس تکرار نشدن سود اکثر شرکت‌ها برای سال مالی ،۱۴۰۰ فشار در قسمت عرضه را شدت دهد. 
وی ادامه داد: از طرفی نیز تصنعی شدن بازار سرمایه با وضع قوانین جدیدی مانند دامنه نوسان نامتقارن باعث طولانی‌تر شدن مدت اصلاح و در پی آن تشدید هیجانات منفی کاذب و سلب اعتماد سهامداران در اثر کاهش شدید نقدشوندگی بازار سرمایه شده است.
مدیر تحلیل کارگزاری نواندیشان تاکید کرد: تنها راه برای کمک به بازار سرمایه وضع نکردن قوانین خلق الساعه است که بدون تأمل انجام می‌شود و باعث می‌شود که اعتماد سرمایه‌گذاران از بین برود .همواره بعد از مدتی قوانین مذکور به حالت سابق باز می‌گردد که فایده چندانی نداشته و نقدینگی بازار سرمایه به سمت و سوی دیگری مانند بازار ارز و مابقی بازارهای موازی رفته است. همچنین در این روند آموزش‌های لازم به افراد غیر متخصص برای سوق دادن آنها در سرمایه‌گذاری به‌صورت غیر مستقیم نیز باعث می‌شود که ورود پول مجدد با دانش به بازار سرمایه انجام شودتا بخشی از هیجانات منفی کاذبی که در چند وقت گذشته شاهد آن بودیم ، کاهش یابد.

ایجاد اطمینان و حمایت حداقلی
میثم ابوالقاسمی، مدیر اوراق بهادار کارگزاری سهم آشنا معتقد است: باتوجه به اینکه زمان زیادی تا برگزاری انتخابات باقی نمانده و از سویی روند بازار در چند ماه اخیر وضعیت مطلوبی نداشته ، سرمایه‌گذاران تمایلی به ورود منابع مالی به بازار سرمایه ندارند که در نهایت شرایط دشواری برای بازگشت رونق تا زمان انتخابات تصور می‌شود. البته با اتخاذ تصمیمات به‌جا و کارشناسی شده می‌توان شرایط فعلی بازار سرمایه را اصلاح کرد و زمینه را برای تغییر روند بازار و بازگشت اعتماد سلب شده فراهم آورد.
وی ادامه داد: اصلاح دامنه نوسان، انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، اخذ مالیات از بازارهای موازی غیر مولد، عدم دستکاری بازار و بسیاری از اقدامات دیگر می‌تواند در رونق بازار سرمایه تاثیرگذار باشد، ابوالقاسمی گفت: باتوجه به گزارشات فصلی و ماهانه شرکت‌ها و عملکرد فراتر از انتظار سرمایه‌گذاران در بیشتر شرکت‌ها و همچنین اصلاح قیمتی که در چند ماه اخیر رخ داده است، بسیاری از شرکت‌ها از دیدگاه سرمایه‌گذاران ارزنده هستند. البته در این شرایط ایجاد اطمینان و حمایت حداقلی می‌تواند سرمایه‌های خارج شده از بازار را بازگرداند و در نهایت مکانیسم عرضه و تقاضا خود باعث تغییر روند بازار و بازگشت رونق می‌شود. 

ملیکا حمزه ئی
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۹۴

کد خبر 431261

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 0 =