چرا بورس به ظاهر سودده زیان به ارمغان آورد؟

اگرچه بورس به لحاظ آماری در سال ۹۹ رشد۱۰۰ درصدی حاصل کرده است اما بسیاری از سهامداران به شدت ضرر کردند. چرا بورس به ظاهر سودده زیان به ارمغان آورد؟

به گزارش صدای بورس بورس در سال ۹۹ با استقبال زیادی همراه شد. دلیل استقبال و سرازیر شدن سرمایه به بورس چه بود؟

حسین شیبانی، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با تجارت‌نیوز گفت: اتفاقات سال ۹۹ به این سرعت تکرار نمی‌شود. در سال ۹۹ آمارها با واقعیت فرق زیادی داشت مثلا تورم در سال ۹۹ حدود ۴۰ درصد عنوان شد اما مردم گرانی را در برخی اقلام مصرفی بالای ۱۰۰ درصد احساس کردند یا بر اساس آمارهای کاغذی بورس با وجود ریزش‌های بعد از مرداد ماه حدود ۱۰۰ درصد رشد کرده است اما مردم حدود ۴۰ درصد در این بازار ضرر کردند. به همین دلیل به نظرم کسی نمی‌تواند بر اساس آمار سال ۹۹ را تجزیه و تحلیل کند. شاید امسال از لحاظ آماری سال بدی نبوده باشد اما سفره مردم در سال ۹۹ به طرز چشم‌گیری کوچک شده است. مثلا وقتی می‌خواهیم تاثیر قیمت ارز را در زندگی مردم بررسی کنیم می‌بینیم که درآمد خانوار به حدی بود که جهش قیمت دلار از هزار تومان به ۴ هزار تومان را در مخارج جوابگو باشد اما درآمدها جهش قیمت ارز به بالای ۲۵ هزار تومان را جوابگو نبود و همین موضوع باعث شد تا سفره مردم کوچک‌تر شود. اگر قبلا مردم به فکر بهتر کردن و تامین وسایل رفاه بیشتر بودند در سال ۹۹ گذران زندگی و روزمرگی را اولویت قرار دادند. بر اساس هرم مازلو (روانشناس) اساسی‌ترین دغدغه مردم در سال ۹۹ برطرف کردن نیازهای اولیه بود و وقتی الویت مردم نیازهای اولیه شود و به چشم بهم‌زدنی همه درآمد و پس‌انداز خود را از دست دادند به دنبال راهی می‌گشتند که درآمد از دست رفته را خیلی سریع زنده کنند.

این کارشناس در ادامه گفت: در این شرایط بازار بورس سیگنال مثبت به مردم داد و مردم به دنبال جبران تورم و ئرآمدی که کفاف زندگی معمولی را نمی‌داد به سمت بورس هجوم آوردند. مردم از درآمد شغل اصلی خود نمی‌توانستند زندگی خود را بهبود ببخشند و به همین دلیل برای حرکت روبه جلو مجبور شدند به سمت نوع دیگری از درآمد زایی بروند که در همین شرایط بورس چراغ سبز نشان داد و سرمایه به سمت این بازار سرازیر شد اما قرار نبود بازار سهام که در آن دوره سودهای نجومی می‌داد همیشه سهامداران را با سود نجومی خوشحال کند.

این کارشناس در رابطه رشد بورس در دهه ۹۰ گفت: بازار سهام به دلیل جهش قیمت ارز در سال‌های ۹۱ و۹۲ رشد خوبی داشت و بعد از آن به خوابی خرگوشی فرورفت در سال ۹۹ نیز رشد قیمت ارز، تبلیغات و تشویق برای سرمایه‌گذاری در بورس، انباشت سرمایه در این بازار و عوامل متعدد دیگر باعث رشد نجومی بازار سرمایه شدند و به نظر می‌رسد فعلا قرار نیست اینچنین رشدی دوباره تجربه شود. پس به نظرم هر اتفاقی که در سال ۹۹ افتاد را فراموش کنیم و دوباره انتظار اینچنین رشدی نداشته باشیم.

شیبانی در رابطه با اعتماد از دست رفته سهامداران گفت: به نظرم اعتمادی که بازار سهام وجود داشت از سمت دولت نبود یعنی دولت هیچ اعتمادی بدست نیاورد. دولتی که دولت‌های قبل را به لحاظ افزایش قیمت لحظه‌ای مسخره می‌کرد در حال از دست دادن تمام دستاوردهای دوره اول خود در دوره دوم بود و گرانی لحظه‌ای را هم نتوانست کنترل کند. به نظرم به این دلایل دولت اصلا در جایگاهی نبود که بتواند اعتماد جلب کند. وقتی رشد اقتصادی کشور چند سال پیاپی منفی می‌شود یعنی دولت درآمد کمتری دارد و در نتیجه سفره مردم نیز کوچک‌تر خواهد شد. پس به نظرم مسئله کوچک شده سفره مردم دید اقتصادی آن‌ها را تغییر داد. وقتی مردم در یکسال با تورم ۴۰ درصدی مواجه شدند مجبور بودند درآمد خود را ۸۰ درصد افزایش دهند تال بتوانند با ۴۰ درصدی پس‌انداز می‌کنند کالاهایی از قبیل خودرو و کالاهای مصرفی خود را به مرور زمان تامین کنند اما در همین حین بورس مردم را با سودهای کلان اغوا کرد و وقتی مردم به این بازار وارد شدند دولت هم تا تنور داغ بود از فرصت استفاده کرد.

این کارشناس در رابطه با دخالت دولت در بورس سال ۹۹ گفت: دولت از فرصت استفاده کرد و علاوه بر تبلیغات همیشه دم از حمایت زد و به نظرم تفکر دولت این بود که بازارهایی مانند سکه، ارز و طلا رشد زیادی کردند اما بورس پتانسیل رشد دارد و با رش بورس علاوه بر کسری بودجه می‌توانست این رشد را نیز حرکتی مثبت به نفع خود تعریف کند. حتی از لحاظ آماری بورس با وجود ریزش‌های زیاد بالای ۱۰۰ درصد سود ساخته است اما بسیاری از سهامداران زیان کردند.

این کارشناس در رابطه با این موضوع که چرا با وجود اینکه بورس از لحاظ آماری سود زیادی ساخته است، بسیاری از سهامداران زیان زیادی کردند گفت: بازارهای مالی همیشه با پدیده بازماندگان همراه است، یعنی بازاری شروع به رشد می‌‎کند و تا خبر این رشد به مردم می‌رشد و مردم به دنبال دریافت کد بورسی و سامانه سجام بروند حدود یک ماه طول می‌کشد همچنین علاوه بر این تا اعتماد به رشد بازار سهام بین مردم جا افتاد طول کشید و خیلی‌ها در زمان اوج وارد بورس شدند و به شدت ضرر کردند که بخش زیادی از سرمایه‌گذاران از عقب‌ماندگان بودند.

این کارشناس در رابطه با نظارت دولت بر بورس گفت: در بازاری که همه چیز به سرعت بستگی دارد دولت بارها عرضه اولیه‌ها را لغو می‌کند و برای بورس شرایط و محدودیت ایجاد می‌کند و سرمایه‌گذاران که به دنبال بازاری آزاد بودند دوباره از بورس ناامید می‌شوند. به قولی دولت در بازار سهام خرابکاری کرد و در صورتی که همه فکر می‌کردند بورس بازاری است که پیچیدگی‌های دولتی را همراه ندارد. این دخالت دولت دوباره پالس منفی به بورس مخابره کرد. در نهایت این موضوع آشکار شد که نظارت دولتی همانطور که در هیچ یک از ارکان اقتصاد خوب عمل نکرده در بورس نیز جوابگو نخواهد بود.

این کارشناس در رابطه با دامنه نوسان در بورس گفت: متولی امر در بازار سهام قدرت چندانی ندارد و به نظرم متولی امر باید در جاهایی جسارت داشته باشد. دامنه نوسان در بازار سهام مشکل دارد و همان دامنه نوسان مثبت و منفی ۵ را هم کاهش دادند اما دردی دوا نشد. بسیاری از کارشناسان عقیده دارند دامنه نوسان باید آزاد باشد. حالا من یک سئوال دارم سهمی که ۸۰ درصد ریخته است با آزاد شدن دامنه نوسان ریزش بیشتری پیدا می‌کند؟ در دامنه نوسان بسته نمادها برای اصلاح به فرصت زیادی نیاز دارند و در طول مدت زمان زیادی اصلاح می‌کنند اما در دامنه نوسان آزاد اگر سهم سه روز ریزش کرد از روز چهارم شروع به بازگشت می‌کند. در جریان ریزش‌های مرداد ماه نیز اگر دامنه نوسان باز بود شاید چند هفته ریزش سنگین را تجربه می‌کردیم اما زودتر به تعادل می‌رسیدیم.

منبع: تجارت نیوز

کد خبر 430563

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 1 =