به گزارش صدای بورس،همچنین طبق ماده ۷ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، ارائه صورتهای مالی و گزارشهای ادواری در مورد عملکردش به شورای عالی بورس از وظایف هیأت مدیره این سازمان محسوب میشود.علاوه بر این طبق ماده ۲ قانون دسترسی آزاد به اطلاعات، هر شخص ایرانی حق دسترسی به اطلاعات عمومی را دارد، مگر آن که قانون منع کرده باشد. بر اساس ماده ۵این قانون نیز مؤسسات عمومی از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار مکلفند اطلاعات موضوع این قانون را در حداقل زمان ممکن و بدون تبعیض در دسترس مردم قرار دهند.
سازمان زیر بار نمی رود
با این اوصاف باید گفت انتشار اطلاعات و ارائه گزارشهای ادواری از فعالیتها جزو وظایف سازمان بورس واوراق بهادار محسوب میشود، اما موضوع قابل تامل این که تاکنون دیده نشده سازمان بورس زیر بار انتشار این اطلاعات و ارائه صورتهای مالی خود برود و نه تنها به قانون بازار که به قانون دسترسی آزاد به اطلاعات عمل نمیکند.
وعدههای پوشالی
هر بار مدیر جدیدی بر سر کار میآید بر لزوم انتشار صورتهای مالی سازمان تاکید میکند و وعده انتشار عمومی این اطلاعات را میدهد اما پس از گذشت چند ماه این وعده و وعید به فراموشی سپرده میشود و موضوع ارتقای شفافیت و انتشار صورتهای مالی سازمان بورس به محاق میرود تا زمان روی کار آمدن مدیر بعدی!
مصوبهای رها شده
شاپور محمدی رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار در مدت ریاست خود همواره بر تقویت اطلاعرسانی و افشای اطلاعات تاکید داشت و این موارد را جزو مهمترین خواستههای بازار قلمداد میکرد.محمدی افشای اطلاعات تولید و فروش شرکتها به صورت ماهانه را یکی از الزامات بازار میدانست و در این مهم نیز کارنامه بسیار موفقی دارد اما با این حال گام موثری در جهت شفافیت اطلاعاتی سازمان بورس برنداشت.در این زمان شورایعالی بورس مصوبهای مبنی بر انتشار صورتهای مالی سازمان
تصویب کرد.
بی توجهی به خواسته مجلس
در زمان ریاست شاپور محمدی، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی طی نامهای خواستار انتشار صورتهای مالی این سازمان شد. در این نامه تاکید شد که سازمان بورس و اوراق بهادار باید با توجه به قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی، اطلاعات مربوط به صورتهای مالی حسابرسی شده سازمان و شرکتهای تابعه، شرکت بورس، شرکت فرابورس، شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس و نیز شرکت بورس کالای ایران را افشا و منتشر کند اما این خواسته مجلس در زمان شاپور محمدی به نتیجهای نرسید.
مطالبه بر زمین مانده
با روی کار آمدن حسن قالیباف اصل پس از شاپور محمدی او نیز با انتشار صورتهای مالی اعلام موافقت کرد و ایرادی در افشای صورتهای مالی سازمان بورس ندید اما در عمر کوتاه و پر تنش ریاست قالیباف نیز این مطالبه بر زمین ماند و این موافقت تنها در حد حرف باقی ماند و در حال حاضر نوبت به محمدعلی دهقان دهنوی رئیس جدید سازمان بورس رسیده است.
افشا در صورت صلاحدید
یکی از سوالات مطرح شده از سوی افراد در سامانه انتشار اطلاعات آزاد، درخواست صورتهای مالی حسابرسی شده سازمان بورس و اوراق بهادار از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶ است که در این سامانه در پاسخ به این درخواست آورده شده است: صورتهای مالی سازمان بورس مصوب شورای عالی بورس بوده و به تایید رئیس شورای عالی بورس که همان وزیر امور اقتصادی و دارایی است میرسد.همچنین با صلاحدید شورای عالی بورس و شخص وزیر امور اقتصادی که رئیس شورای عالی است امکان افشای صورتهای مالی وجود دارد.
در انتظار بهار ۱۴۰۰
با توجه به اظهارات رئیس جدید سازمان بورس و معاونان وی، انتشار صورتهای مالی سازمان در دستور کار قرار گرفته است و تا اردیبهشت ۱۴۰۰ این اطلاعات افشا خواهد شد. به نظر مصوبه شورایعالی بورس پس از آمد و رفت دو سکاندار سازمان بالاخره رنگ و بوی اجرایی شدن خواهد گرفت.
سکوت متولیان شفافیت
نکته قابل تامل این است که برخلاف تماسهای مکرر با محمدعلی دهقان دهنوی رئیس سازمان بورس در خصوص شفافسازی موضوع افشای صورتهای مالی، ایشان پاسخگو نبودند و به نظر تمایلی برای شفافسازی ادعای سازمان مبنی بر شفافیت اطلاعات مالی نداشتند. اما پاسخگو نبودن مسئولان تنها به سازمان بورس ختم نمیشود بلکه تماسهای مکرر ما با اعضای شورایعالی بورس از جمله آقایان:شاهین چراغی، سعید اسلامی، حسین سلاحورزی، ماشالله عظیمی، روحالله حسینی مقدم و غیره نیز ناکام ماند. این مسئله نشان میدهد متولیان شفافیت حتی از پاسخگویی در برابر رسانهها نیز سرباز میزنند حال چه انتظاری میرود که خود را در برابر مطالبه شهروندان عادی مسئول دانسته و در راستای ارتقای شفافیت اقدام کرده و انتشار صورتهای مالی سازمان را به مرحله اجرایی شدن برسانند؟
سازمان تکلیفی برای انتشار اطلاعات ندارد
جعفرجمالی، معاون حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت وگویی به برخی مسائل پیرامون عدم انتشار صورتهای مالی سازمان بورس پرداخت.
***
آیا سازمان بورس اطلاعات و صورتهای مالی خود را نباید افشا کند؟
به نظر می رسد که سازمان بورس براساس قانون، اقلامی را که باید قانونا افشا میکرده، همواره افشا کردهاست. سازمان بورس یک نهاد نظارتی است که اعمال وظایف نظارتی آن وفق قوانین و مقررات حاکم بر بازار سرمایه، به بررسی سلامت کارکرد شرکتها و سایر اشخاص تحت نظارت سازمان بورس منجر میشود بنابراین سازمان بورس، یک بنگاه اقتصادی و درآمدی محسوب نمیشود و همانند سایر نهادهای نظارتی بازار مالی، یعنی بانک مرکزی و بیمه مرکزی، در رأس جایگاه ناظر بازار قرار دارد و به هیچ وجه قابل مقایسه با سایر شرکتها و حتی شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران که شرکتهای سهامی عام بوده و همانند سایر شرکتها دارای سهامدار و ذینفع هستند، نیست لذا سازمان بورس و اوراق بهادار بنا به تصریح ماده 2 قانون بازار، به عنوان یک نهاد نظارتی قلمداد گردیده و از این رو هر چند تکلیفی برای انتشار اطلاعات مربوط به صورتهای مالی خود ندارد. اما برای حمایت از در شفافیت این کار را خواهد کرد.
سازمان چه اقلامی را منتشر کرده است؟
به طور مثال آن چه که بایستی طبق قانون دسترسی آزاد به اطلاعات در سایت سازمان درج شود را آورده است.
چرا اطلاعاتی که در اختیار سازمان است، به مردم داده نمی شود؟ و مردم و افراد حقیقی به این اطلاعات دسترسی ندارند؟
نوع و ماهیت این اطلاعات متفاوت و متنوع است. به طور مثال در ماده 12 قانون بازار اوراق بهادار، تکلیف مدیران سازمان به حفظ اسرار شغلی تصریح شده است. حفظ محرمانگی اطلاعات، یکی از مهمترین تکالیف ما است بنابراین اطلاعات را مطابق قانونی که بر ما حاکم است به اشخاص ذیصلاح قانونی در چارچوب قوانین و مقررات تنها پس از طی ترتیبات مقرر در ماده 16 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید و با اجازه دادستان کل کشور میتوانیم ارائه کنیم. به طور کلی اطلاعات به بخشهای قابل انتشار و غیرقابل انتشار تقسیم میشود مثلا اسرار تجاری یا اطلاعاتی که به رقابت شرکتها صدمه وارد میکند و سایر اطلاعاتی که مراجع ذیصلاح افشای آن را با منع قانونی همراه میدانند جزء اطلاعاتی است که نباید افشا شود، لکن صورتهای مالی، اطلاعات فروش و هر نوع اطلاعاتی که بر قیمت سهام شرکتها تاثیرگذار باشد وفق ماده 45 قانون بازار اوراق بهادار جزء اطلاعاتی است که باید افشا شود و اگر شرکتها این اطلاعات را افشا نکنند علاوه بر اینکه تخلف انضباطی می باشد، حسب مورد میتواند جرم نیز محسوب گردد. در برخی موارد، افراد درخواست دسترسی به اطلاعاتی دارند که جزو اطلاعاتی است که انتشار آن منع قانونی دارد.
با این حساب سازمان چگونه قانون دسترسی آزاد به اطلاعات را اجرا میکند؟
اطلاعاتی که افشای آن ها تکلیف ناشران و یا سازمان است منتشر میشود و اطلاعاتی که افشای آن ها یا در اختیار قراردادن آن ها به افراد خاص رقابت منصفانه را برهم میزند یا جزء اسرار تجاری و سازمانی است، قابل افشا نخواهد بود.
صورتهای مالی سازمان چه زمانی انتشار پیدا می کند؟ تا پایان امسال منتشر خواهد شد؟
پایان سال شمسی پایان سال مالی سازمان است است. به همین دلیل تا پایان اردیبهشت ماه صورتهای مالی آماده تصویب و پس از تصویب مجمع آماده انتشار خواهد شد.
گلشن بابادی
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۹۱
نظر شما