به گزارش صدای بورس در حقیقت روش آزادسازی قیمت‌ها روشی برای رهایی از نظام اقتصادی است که معمولا بهره‌وری و کارایی شاخص‌های اقتصادی در آن دیده نمی‌شود و اقتصاد دچار دسته‌ای از انحصارها از جمله انحصار در خرید، تولید و در کل انحصار چندجانبه شده است. این روش در چنین مواردی به کار بسته می‌شود.
آزادسازی قیمت‌ها علاوه بر اینکه با افزایش ظرفیت‌های اقتصادی، افزایش کارایی عوامل تولید را رقم می‌زند می‌تواند عامل کنترل‌کننده‌ای برای تورم نیز محسوب شود چرا که به تعادل قیمت و تعادل میزان عرضه و تقاضا در بازار کمک می‌کند. اگر هر بی‌ثباتی در بازارها اتفاق بیفتد، به واسطه سازوکار خود بازار که براساس تعیین یا قیمت‌گذاری بازار برای هر بخش و هر محصولی شکل می‌گیرد، کارساز است. طبیعتا این مهم می‌تواند ثبات نسبی و پایدار را مجددا به بازار برگرداند. اگر بخواهیم به کاربرد آزادسازی در خصوص برخی محصولات در کشور اشاره کنیم، باید بگوییم صنعتی مانند خودرو و سیمان نمونه‌هایی از بازارهایی است که آزادسازی می‌تواند در این صنایع کارساز باشد. به طور مثال وقتی در بخش خودرو آزادسازی قیمتی اتفاق می‌افتد، با رانت بسیار زیادی که در این بازار وجود دارد، مقابله می‌شود و یک یا دو شرکت عرضه‌کننده، انحصار فروش به وجود نمی‌آورند. البته مسئله انحصار در فروش به خودی به خود باعث می‌شود انحصار در خرید نیز در بازار خودرو حکم‌فرما شود و محصول با قیمت واقعی به دست مصرف‌کننده نرسد.
آزادسازی قیمت‌ها در بخش خودرو باعث می‌شود که قدرت رقابت خودرو با رقبای بین‌المللی نیز افزایش پیدا کند و بازار خودرو داخل بتواند از سرریزهای ناشی از این رقابت‌پذیری بین‌المللی بهره‌مند شود. از سوی دیگر آزادسازی قیمت‌ها در صنعت مهمی مانند صنعت سیمان نیز می‌تواند به عنوان یک کالای استراتژیک مطرح شود که با توجه به تنوعی که در تولیدکنندگان وجود دارد به راحتی این زمینه را برای این صنعت به وجود می‌آورد که بتواند نقش فعالی را در بورس کالا ایفا کند. در واقع در این مسیر با توجه به واقعی شدن قیمت‌ها طبیعتا مصرف‌کننده بدون هیچگونه واسطه یا با استفاده از مسیر کوتاه‌تر توزیع می‌تواند سیمان مورد نیاز خود را تقاضا کند. از طرف دیگر به طور کلی آزادسازی قیمت‌ها می‌تواند تولیدکنندگان را نیز از سیطره انحصار بسیار شدیدی که در بسیاری از صنایع ما به ویژه صنعت خوردوسازی وجود دارد، خارج کند.
کمیل طیبی، اقتصاددان
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۹۰
نظر شما