به گزارش صدای بورس،کارشناسان در خصوص مزایا و معایب انتشار این نوع گزارشات از سوی شرکتها اظهارنظرهای مختلفی دارند. البته چنین تضادی را در مقطعی که انتشار EPSها از سوی مقامات ناظر متوقف شد نیز شاهد بودیم. برخی انتشار این گزارشها را به دلیل معایبی که به همراه دارد، غیرمنطقی میدانند و انتشار مجدد آنها را یک بازگشت به عقب ناکام تلقی میکنند. این گروه عقیده دارند، گزارشهای مذکور اطلاعات موهوم و غیرواقعی را به بازار میدهد و جز گمراهی سهامدار ثمره دیگری در بر ندارد.
از سوی دیگر برخی نیز خواستار انتشار این گزارشات به دلیل ایجاد شفافیت بیشتر و تعادلبخشی به بازار هستند و معتقدند تعداد سهامداران که با بازار سرمایه ناآشنا هستند در مقطع فعلی بسیار زیاد بوده و انتشار این گزارشات به درک ارزش سهام از سوی این دسته از سهامداران و آگاهی از وضعیت شرکتهامنجر میشود.
چالش ناکارآمد بودن جایگاه تحلیل
همایون دارابی، مدیرعامل سبدگردان داریوش در خصوص علل حذف گزارشات EPS شرکتها در سال۹۶ گفت: اگر بخواهیم به مهمترین علل توقف انتشار گزارشات مذکور بپردازیم اینکه شرکتها در مورد وضعیت سودآوری خود پیشبینی ارائه میکردند که با توجه به در نظر گرفتن متغیرهای بسیار زیاد در اقتصاد و به علاوه غیر قابل پیشبینی بودن این متغیرها، پیشبینیهای صورت گرفته انحراف بسیار زیادی با سود محقق شده پیدا میکرد.به همین دلیل پس از مدتی برای رفع این مشکل بنا شد پیشبینیهای صورتگرفته به تایید حسابرس نیز برسد. اما با این وجود نیز مشکل حل نشد چرا که حسابرس هم نمیتوانست آینده شرکت را همراه با متغیرهای متعدد و ریسکهای موجود به طور قطعی و دقیق پیشبینی کند به همین دلیل این راهکار هم نتوانست معضل موجود را حل کند.
دارابی بااشاره به دیگر معایب این گزارشها افزود: برای جلوگیری از ایجاد اطلاعات نهانی در بازار در زمان انتشار این گزارشها و اعلام سود، نماد شرکت متوقف میشد . البته در این میان بین سازمان بورس و شرکت کشمکشی در مورد اعداد موجود در گزارش شکل میگرفت و اگر سازمان بورس گزارش را نمیپذیرفت باعث میشد پروسه توقف نماد بسیار طولانی شود.
مدیرعامل سبدگردان داریوش بیان داشت: از طرف دیگر زمانی که این گزارشها به سازمان بورس میرسید، سازمان گزارشات را در سربرگ خود و با فرمت استانداردی که وجود داشت منتشر میساخت و این تصور برای سهامدار به وجود میآمد که سازمان بورس این گزارشات را مورد تایید خود قرار داده است، درصورتی که نهاد ناظر هم مانند حسابرس و شرکت امکان اینکه بتواند سود را پیشبینی کند، نداشت. دارابی با اشاره به تجربههای مشابه در سطح دنیا تصریح کرد: در تمام دنیا نیز به واسطه تجربه به دست آمده در طی سالها به این نتیجه رسیدهاند که چنین اطلاعات ناپایدار و غیر قابل اعتمادی را منتشر نکنند و این اجازه داده شود که شرکتها به شکل ماهانه هزینهها و درآمدهای خود را اعلام کرده و نهادهای کارشناسی نیز این اطلاعات را آنالیز کنند.
این کارشناس بازار معتقد است: علت بازگشت مجدد این گزارشها به ناکارآمد بودن جایگاه تحلیل در بازار سرمایه بازمیگردد چرا که نهادهای تحلیلی ما عملا کارایی مناسبی از خود نشان ندادهاند و تعداد مراکز مشاور سرمایهگذاری در بازار ما بسیار محدود است، از طرفی تعداد مجوزهای صادره نیز کم است.
مدیرعامل سبدگردان داریوش بیان کرد: اقتصاد نهادهای مشاورهای به شکل ثابت و مشخصی تعریف نشده است و در حال حاضر چارهای جز رفع خلاء اطلاعاتی در بازار نیست چرا که برخی معتقدند فروشهای گستردهای که در حال حاضر در بازار شاهد هستیم ناشی از نبود اطلاعات در خصوص ارزش سهام است و اعتقاد دارند با انتشار EPS مردم درک درستی از ارزش سهام پیدا میکنند ولی باید گفت به دلایل ذکر شده این کار ممکن نیست کارساز شود. دارابی تاکید کرد: انتشار مجدد EPS یک بازگشت به عقب است.سازمان بورس میتواند برای فروش تحلیل بازاری ایجاد کند و نظر تحلیلگران تخصصی را در شرکتهای مختلف مدنظر قرار دهد و از اطلاعات و تحلیل این افراد برای بررسی وضعیت شرکت کمک بگیرد.
تردید در برگشت تعادل و اعتماد سهامداران
اعظم هنردوست، رئیس اداره بازار سرمایه هلدینگ خلیج فارس هم در گفتوگویی بررسی زوایای مختلف بازگشت EPSها را مدنظر قرار داد.
علل توقف گزارشات EPS در سال ۹۶ چه بود؟
شرکتها گزارشات EPS خود را واقعبینانه اعلام نمیکردند. در واقع برای دو دسته از ناشران ایراد جدی وارد بود؛ یکی شرکتهای بزرگ که سودهایشان را محتاطانه اعلام میکردند و دیگری شرکتهای کوچک که سودهای غیرواقعی برای خود متصور میشدند. شرکتهای بزرگ سعی داشتند با پیشبینی محتاطانه سود اطمینان داشته باشند که با تعدیل منفی مواجه نشوند که این موضوع به خودی خود، نوعی اعلام اطلاعات غلط به بازار بود هر چند با هدف رعایت کردن جانب احتیاط انجام میشد.
چرا وضعیت شرکتهای کوچک با EPSهایشان تطابق نداشت؟
برخی شرکتهای کوچک به دنبال دستکاری قیمت از سوی مدیرانشان و به دلیل بالا بردن قیمت سهم بیشتر از حالت واقعی سود پیشبینی میکردند.
در خصوص بازگشت EPSها چه نظری دارید؟
اینکه در حال حاضر اعلام شده شرکتها باید گزارشات بودجه منتشر کنند دو دلیل عمده دارد؛ ابتدا اینکه با بر داشته شدن گزارشات EPS هدف این بود که چون افراد حاضر در بازار تحلیلگران و فعالان بازار هستند، خودشان سود شرکتها را پیشبینی کنند ولی در حال حاضر بازار با جمعیت عظیمی از سهامداران مواجه است که هیچ اطلاعاتی در مورد بازار ندارند.موضوع دیگر این است که برداشت میشود سود شرکتها به واسطه افزایش نرخ دلار و افزایش قابل توجه قیمت کامودیتیها به مقدار قابل توجهی رسیده است، به همین دلیل اصرار میشود این گزارشها زودتر از موعدی که باید سود شرکتها را اعلام کنند، منتشر شود تا به بازار این پیغام را دهد که شرکتها سودسازی خوبی دارند و از وضعیت مناسبی برخوردارند.هدف این بوده است که اخبار مثبت را روانه بازار کنند و P/E که براساس بودجه است بر روی تابلو بیاید.
با این حساب آیا در بازگشت دوباره این گزارشها مشکلات قبلی هنوز پابرجاست؟
اگر قبلا انتشار این گزارشات با اهدافی متوقف شده اما شاهد هستیم که معضلهای قبلی همچنان نیز پابرجاست و شرکتها هنوز هم قادر نیستند اعلام دقیقی از سودشان داشته باشند.
انتشار این گزارشات میتواند به تعادل بازار و بازگشت اعتماد کمک کند؟
علاوه بر طولانی شدن ریزشهای بازار، سهامداران به حدی متضرر شدهاند که احتمالا باید گفت در شرایط فعلی برگشت تعادل و اعتماد سهامداران به این بازار امکان کمی دارد.
القای جذاب بودن سهمها و بازار
حمیدرضا طریقی، مدیرعامل کارگزاری توانا با اشاره به اینکه بازار رشد شدیدی را در اوایل سال تجربه کرد و EPSها اعداد نامعقولی را به وجود آورده بود،گفت: با توجه به افت بازار و به علاوه رشد قیمتهای جهانی، میزان و قیمت فروش شرکتها افزایش داشته است ولی شاهد کاهش قابل توجه P/E سهمهای مختلف هستیم.
بر این اساس، با توجه به پایین آمدن P/E سهمها سازمان بورس قصد دارد که از این طریق به سهامدار نشان دهد که برخی سهمها جذاب هستند و به سرمایهگذار اشتیاق سرمایهگذاری داده شود تا از رفتن پول در بازارهای دیگر یا مثلا سپرده شدن در بانک جلوگیری شود.
طریقی در پاسخ به این پرسش که چرا بازگشت این گزارشات ماهها قبل در دستور کار قرار نگرفت، افزود: ۶ماه پیش شرکتها چندین برابر شرایط فعلی قیمت داشتند. این کار یکی از اقدامات جذاب کردن بازار است تا منابع به سمت بازار جذب شود. طریقی اظهار داشت: ابزارهای بسیاری برای بازگشت اعتماد و تشویق سهامداران لازم است هرچند بازگشت مجدد گزارشات EPSها، افزایش حساب تضمینی و اقدامات این چنینی مناسب بود و برای کمک به رشد و تعادل بازار لازم است. اما نکته قابل توجه اینکه اقدامات مذکور کافی نیست و باید علاوه بر این اقدامات کاهش ریسکهای سیاسی (نظیر اختلافات مجلس و دولت، رد کلیات بودجه و...) و بازگشت نقدینگیهایی که به هر دلیلی از بورس خارج شده نیز در دستور کار قرار گیرد.
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۸۹
نظر شما