به گزارش صدای بورس، بعد از شروع ریزش بازار در ۲۰ مرداد ماه ۹۹ بسیاری تلاش کردند برای این سوال پاسخی ارائه کنند. در روزهای ابتدایی بسیاری به انکار آن پرداختند و آن را ریزش نمیدانستند و مدتها منتظر برگشت بازار بودند. اما با رسیدن شاخص کل به یک میلیون و دویست هزار واحد و پس از آن یک میلیون و صد هزار واحد دیگر حتی خوشبینترین فعال بازار هم وجود حباب در بازار را قبول کردند. اما اینکه بازار چقدر دیگر و تا چه زمانی ریزش میکند سوالی مهم برای فعالان بازار است.
شاید با مقایسه ارزش دلاری بازار در طول زمان بتوان یک نمای کلی از میزان ارزندگی بازار به دست آورد. رشد ارزش بازار از دو منبع اتفاق میافتد، یکی ناشی از تورم است و دیگری افزایش ارزش ذاتی شرکتها و اضافه شدن شرکتهای جدید. برای کم اثر کردن تاثیر تورم از ارزش دلاری بازار کمک گرفتیم. اما با توجه به اینکه بسیاری از نمادها سهامدار یکدیگر هستند کار ارزش گذاری بازار بسیار پیچیده است، در نتیجه مجبور به تخمین زدن ارزش واقعی بازار هستیم.
در دی ماه سال ۹۲ ارزش کل بازار (مجموع ارزش بازار در بورس و فرابورس) به ۱۷۵ میلیارد دلار رسیده بود و بعد از تخلیه حباب و ریزش بیش از ۳۰ درصدی آبان ۹۴ دوباره به روند صعودی برگشت. ارزش دلاری بازار به مرور در سال ۹۸ به حدود ۶۲ میلیارد دلار رسید. نا گفته نماند که این کاهش ارزش به خاطر رشد ناگهانی قیمت دلار بود.
حال چطور باید ارزش دلاری امروز را حساب کنیم؟ فرض کنیم ارزش دلاری واقعی بازار بعد از ریزش سال ۹۲ حدود ۱۴۰ میلیارد دلار بوده است. در طول این سالها و با افزایش ارزش شرکتها و عرضه اولیه شرکتهای بزرگ در بورس و فرابورس ارزش دلاری کل بازار به ۲۱۰ میلیارد دلار رسیده باشد.
ارزش بازار امروز بورس و فرابورس چقدر است؟
با در نظر گرفتن نرخ ۲۳۴،۰۹۰ ریال برای هر دلار ارزش کل بازار (بورس و فرابورس) در ۸ بهمن ماه معادل ۲۵۷ میلیارد دلار برآورد میشود که چیزی حدود ۲۰ درصد بالاتر از ارزش واقعی بازار است. با توجه به گفتهها و پافشاری مقامهای دولتی به خصوص بانک مرکزی برای کاهش نرخ دلار به زیر ۲۰ هزار تومان ارزش دلاری بازار برابر خواهد بود با ۳۰۰ میلیارد دلار.
در صورت درست بودن فرضیات و محاسبات بالا شاخص ۸۰۰ هزار واحد خیلی دور از ذهن نیست و باید منتظر یک روند کاهشی و فرساینده در حداقل دو سال آینده باشیم. حتی با در نظر گرفتن باقی ماندن دلار در قیمتهای فعلی نیز شاخص کل تقریبا ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ذاتی خود قرار دارد. در نتیجه یا باید دلار رشد کند و یا شاخص کاهش پیدا کند.
فراموش نکنیم تغییر نرخ دلار به دلیل تورم، اضافه شدن شرکتهای جدید به عنوان عرضه اولیه به بازار و تغییرات نرخ بهره بانکی از عواملی هستند که میتواند کف شاخص را در طول ماههای آینده تغییر دهند.
رضا نجارزادگان
نظر شما