به گزارش صدای بورس،مدت زیادی از بازگشت آرامش به بازار سرمایه نگذشته بود که از هفته گذشته بازار رنگ اصلاح به خود گرفت. البته بر خلاف تصور کارشناسان این اصلاح به مرور تبدیل به ریزش شد. هر چند همچنان امیدواریهایی برای بازگشت بازار وجود دارد، اما در پی ریشه یابی علل این ریزشها به موضوعی برخوردیم که مدتی است دست از سر بازار بر نمیدارد. در اصل میتوان علل این ریزش را در برخی سخنرانی های هیجانی مسئولان عالی رتبه که جهت دهی به بازارسرمایه میدهد جستجو کرد. وعدههایی که با اما و اگر شکل گرفته شاید در ذات بازار موثر نباشد اما از بعد روانی توانسته تاثیرات منفی بر بازار بگذارد. حال به لطف این وعدهها بازاری که با افزایش نرخ دلار صعود را تجربه نکرد، در حال حاضر با کاهش نرخ دلار، روند اصلاح و به بیان بهتر ریزش را طی میکند.
برنامهای برای حمایت وجود ندارد
ابوالفضل شهرآبادی، مدیر عامل سبدگردان داریک پارس گفت: در شرایط فعلی، ریسک خاصی در بازار وجود ندارد که منجر به ترس سهامداران شود، تحلیلگران نیز منتظر بازار رشدی بودند اما ترس بی دلیلی بر بازار حاکم شده است. البته برخی اظهار نظرها دلار و کاهش قیمت آن را مهم ترین دلیل ریزش بازار میدانند. البته زمانی که شاهد افزایش نرخ دلار بودیم بازار صعود نکرد اما با کاهش قیمت دلار، سهمها نیز ریزش میکنند، ولی در حال حاضر بنظر می رسد یک عامل مهم اثرگذار بر شرایط بازار موضوع کاهش دلار است.
شهرآبادی با اشاره به اینکه ابهامات بودجه ۱۴۰۰ همچنان وجود دارد و محل تأمین کسری بودجه هم مشخص نیست و برخی این عامل را نیز اثرگذار میدانند افزود: نمیتوان این عامل را دخیل در شرایط بازار دانست اما از بعد روانی بر بازار موثر واقع شده است. البته در کنار این موضوع، سخنان رئیس جمهوری در خصوص مسائل ارزی شرایط بازار را تشدید کرد.همچنین برخی تحلیلهای تکنیکال که پیش بینی شاخص یک میلیون را میکنند نیز بر بازار موثر هستند. در حال حاضر فشار فروش در بازار خیلی زیاد نیست، بلکه قدرت طرف تقاضا خیلی کم است. وی بیان داشت: حقیقی ها به دلیل ترس بی دلیل که بر بازار غالب شده عقب نشسته اند و در مقابل حقوقیها سودهای خوبی را از خریدهای در قیمت های پایین کنونی از آن خود خواهند کرد.
شهر آبادی با اشاره به اینکه بیت کوین در چند وقت اخیر رشد وحشتناکی را تجربه کرد و به مرور برخی افراد را وسوسه کرد تا اقدام به سرمایهگذاری در آن بازار کنند، نقش بیت کوین در نوسانات بازار را کم رنگ دانست و افزود: در اصل بیت کوین پول زیادی را به خود جذب نکرده اما در مقابل توانسته ذهنهای بسیاری از سرمایهگذاران را به خود مشغول کند. برخی شاید در آینده وارد بازار بیتکوین شوند اما به دلیل اینکه معاملات رسمی بیتکوین در ایران وجود ندارد، همچنان به این سمت حرکت نکرده اند. البته در حالت کلی وضعیت فعلی قیمت بیتکوین را مناسب سرمایهگذاری نمیدانم زیرا قیمت آن بسیار بالا است.
مدیرعامل سبدگردان داریک پارس تصریح کرد: وقتی ریسکی در بازار وجود ندارد و ترس بی دلیل باعث ریزش شده، باید حقوقیها به حمایت از بازار بپردازند، زیرا حمایت منجر به کاهش ترس شده و در پی آن بازار مجدد شروع به حرکت میکند. شهرابادی تاکید کرد: در حال حاضر به نظر میرسد برنامهای برای حمایت از بازار وجود ندارد، برخی حقوقیها صرفا تماشاگر هستند و اقدام به خرید نمیکنند و این مسئله به خودی خود برمنفی شدن بازار موثر است. به نظر در این چنین مواقعی باید یک الزام قانونی محکم با ضمانت اجرایی از جانب نهاد ناظر وجود داشته باشد تا مانع از ریزش بازار شود.
ضرورت توجه به ارزش ذاتی دلار
علی خوشطینت، مدیرعامل مشاورسرمایهگذاری تأمین سرمایه نوین در خصوص علل ریزش بازار گفت: انتظارات نسبت به تداوم کاهش نرخ دلار، عدم اطمینان نسبت به پیش بینی آینده فضای سیاسی و روابط دیپلماتیک، ابهام درباره آینده فعالیت شرکتهای صادراتی، عدم اطمینان در رابطه با فضای پولی ناشی از ریسک سیستماتیک حاکم بر اقتصاد کشور از عوامل تأثیرگذار بر ریزش بازار سرمایه هستند.
وی افزود: بیش از آنکه سخنان رئیس جمهوری درخصوص آزاد سازی دلارهای بلوکه شده و یا وعده دلار ۱۱ هزار تومانی بر ریزش بازار اثر داشته باشد، پیشبینیهای فعالان بازار و متغیرهای اقتصاد کلان و انتظاراتی که نسبت به آینده نرخ ارز دارند بر وضعیت بازار سرمایه تأثیرگذار است. البته در این روند سخنان مقامات عالی رتبه نظام نیز بی تاثیر نیست. در حال حاضر چنین انتظاری وجود دارد که کشور در آینده نزدیک بتواند در برجام و لغو تحریمها توافقی داشته باشد که در صورت چنین توافقی ورود ارز ناشی از صادرات نفت و محصولات استراتژیک راحت تر انجام میشود و منابع ارزی بلوکه شده ایران آزاد میشوند.
مدیرعامل مشاورسرمایهگذاری تأمین سرمایه نوین در خصوص اظهار نظر برخی فعالان اقتصادی نیز بیان داشت: نشانهها و سرنخهایی که فعالان اقتصادی در رابطه با نرخ دلار میدهند؛ نشانههای صحیحی نیست، وقتی اعتقاد داریم ارزش ذاتی دلار، ۲۰ هزار تومان یا اندکی بالاتر است، پس نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که دلار در بلند مدت در سطوحی پایین تر از ارزش ذاتی خود دوام بیاورد.
خوش طینت اظهار داشت: نوسانات بیت کوین تأثیر مستقیم و جدی بر بازار سرمایه نمیگذارد، زیرا بازار رمزارزها نمیتواند رقیبی جدی برای بازار سرمایه محسوب شوند. بازار رمز ارزها در مقایسه با بازار سرمایه،بسیار کم عمق و کوچک است و از آن مهم تر معاملات آن در کشور ما به طور رسمی شناخته نمیشود بنابراین نمیتوان مسئله بیت کوین را بر ریزش بازار سرمایه موثر دانست.این مدیر بازار با اشاره به اینکه ریزش بازار بر توقف عرضههای اولیه تأثیر گذاشته، یاد آور شد: هنگامی که بازار در وضعیت نامناسب و فشار ناشی از فروش قرار میگیرد اولین اقدام متولیان و مدیران بورس، توقف عرضههای اولیه با هدف جلوگیری از تشدید فشار فروش است.
افزایش بلاتکلیفی و ضریب ابهام
کامران صداقت، کارشناس بازار ارز گفت: باتوجه به سخنان رئیس جمهور درخصوص آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده و دلار ۱۵هزار تومانی طی این مدت، بازار ارز ریزش چندانی نداشته است اما روند ریزشی که در حال حاضر شاهد آن هستیم بهخاطر افزایش عرضهها بوده است. البته قیمت واقعی دلار همان قیمت نجومی بود که رکورد زد.
وی ادامه داد: هنگامی که مسئولی از دو واژه « اگر» و «به شرط» در سخنان خود استفاده میکند یعنی سخنانش، محقق نخواهد شد. عملیاتی شدن اینگونه صحبتها وابسته به سیاستگذاری و تصمیمهای قوی، دولتی و سازمانی نیست بلکه به تصمیم و برنامهریزیهای دیگران بستگی دارد که باعث میشود این موضوع تحقق پیدا نکند.
صداقت معتقد است: در واقع ریزش قیمت دلار به خاطر افزایش عرضه نسبت به تقاضاست.زیرا دلار به عنوان یک کالای سرمایهای و نه به عنوان ابزار مبادله در ایران استفاده میشود. به همین دلیل بوده که دلار جنبه کالایی پیدا کرده است. همچنین در شرایط مذکور، اشخاصی که دلارهای خرد خانگی دارند بلافاصله واکنش نشان میدهند. اما اشخاصی که دلارهای مبادلهای دارند هیچگاه در این بازار دلار خود را عرضه نخواهند کرد زیرا میدانند که این وضعیت موقتی است و امیدی به آن نیست.
به عقیده این کارشناس بازار ارز، هنگامی که در بازار حالت بلاتکلیفی ایجاد میشود که ما به آن حالت ابهام میگوییم، بورس ریزش میکند. در حال حاضر ضریب ابهام بالا بوده که بورس روند نزولی پیدا کرده است این نوسانات بازار ارز منجر میشود که بازار سرمایه تحت تاثیر قرار گیرد.
وی بیان داشت: در شرایط کنونی منابع سرمایهای به سمت خرید دلار حرکت کرده است و به همان میزان که فروشنده است، عدهای نیز در این میان اقدام به خرید میکنند. بنابراین خریدار هم در بازار وجود دارد. در کل خریداری دلار نسبت به بورس سودآوری بهتر و بیشتری دارد و استدلال و توجیه خریدار امروز دلار این است که برای کسب سود بیشتر خرید دلار بسیار بهتر از خرید سهام بازار سرمایه است. صداقت تصریح کرد:پیش بینی از شرایط پیش روی بازار ارز این است که بعد از گذشت اندک زمانی که کمتر از یک هفته است مجدد بازار ارز روند صعودی خود را پیش خواهد گرفت.
فاطمه مشایخی
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۸۶
نظر شما