در دهههای اخیر بازار سرمایه بازاری دنبال رو بوده است؛ به این معنی که محرکهایی همچون ارز، طلا، حتی ملک و سایر بازارهای موازی حرکت صعودی خود را شروع میکردند و پس از آن بازار سرمایه با یک تاخیر زمانی و با رشد سودآوری شرکتها، روند صعودی شاخص را به خود میدید. در سال ۹۶ که دلار حرکت خود را آغاز کرد، بورس با یک وقفه ۵ تا ۶ ماهه به سمت بالا حرکت خود را به صورت آهسته شروع و تقریبا بورس با دلار، بازارش را تنظیم و بازارها به نقطه تعادل نسبیرسیدند.
در گام دوم یعنی در ابتدای سال ۹۸، بورس از بازاری پسرو تبدیل به بازار پیشرو شد و جلوتر از همه بازارها حرکت کرد؛ اوج این اتفاقات ابتدای سال ۹۹ بود و بعد از آن باقی بازارها شروع به حرکت کردند. موضوع بعدی در اتفاقات اخیر، ورود سرمایههای کوچک و قشرهای مختلف جامعه به بازار سرمایه بود ضمن آنکه دولت از جذابیت بازار سرمایه بیشتر از قبل آگاه شد و در نتیجه مردم را برای ورود به بازار سرمایه تشویق کرد و در همین حین سهام عدالت آزاد و طیف گسترده چند ده میلیونی از مردم با سرمایههای کوچک وارد بازار شدند؛ این اتفاقات در چند ماه ابتدایی سال۹۹ باعث روند صعودی غیر قابلکنترل شاخص شد چون برای این موضوع فکری اساسی نشده بود و نبود زیر ساختها، آموزش و فرهنگسازی درستی در زمینه هدایت نقدینگی در بازار سرمایه وجود نداشت؛ در عین حال عرضههای اولیه بزرگ خیلیکم و انگشت شمار بودند که در زمان خود انجام نشد و تمامی این عوامل موجب شد تا در نیمه دوم مرداد ماه بازار شروع به اصلاح کند. روندی هیجانی در کاهش ایجاد شد و با همان شدتی که سیر صعودی داشت سیر نزولی را در پیش گرفت؛ از نظر بنده در شرایط فعلی، بازار در حالت تعادلی قرار گرفته و روند نزولی متوقف شده و در روزمرگی، نوسان پیدا میکند. این نوسان تا اواسط آبان ماه ادامه خواهد داشت .
به شائبه دستکاری در بازارسرمایه اعتقادی ندارم و فکر میکنم دلیل ریزش های اخیر، آماده نبودن زیرساختها، آموزش و فرهنگسازی مناسب برای تازه واردان به بازار سرمایه است و تمامی این موارد باعث شد که شاهد رفتار هیجانی صعودی و در پی آن روند نزولی هیجانی باشیم؛ در مجموع با وجود اینکه شاید اختلالات زیادی در روند عملیات و معاملات رخ داد اما بازار سرمایه همچنان نسبت به بازارهای دیگر جذابیت های بیشتری برای سرمایهگذاران دارد.
سید علی خسرو شاهی
مدیر عامل شرکت مشاور سرمایه گذاری کاریزما
نظر شما