به گزارش صدای بورس، درصد سهام شناور آزاد به عنوان عامل اثرگذار بر افزایش نقد شوندگی، عمق و کارایی بازار مطرح می‌شود.
شرکت‌های با سهام شناور پایین، پتانسیل بالایی برای رشد قیمتی در آینده دارند ولی میزان ریسک این شرکت‌ها نیز بالا است. البته این موضوع برای شرکت‌های بزرگ‌تر بر عکس است.
یکی دیگر از نکات جذاب شرکت‌هایی که سهام شناور بالایی دارند، میزان نقد شوندگی بالای آن‌هاست. در این شرایط معمولا صف‌های فروش و خرید به راحتی تشکیل و به سرعت جمع خواهد شد. پایین بودن میزان سهام شناور آزاد امکان دستکاری قیمت توسط معامله‌گران بزرگ را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به اتفاقات خطرناکی نظیر گمراهی بازار و تشکیل حباب قیمتی شود که درنهایت باعث کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار خواهد شد و کارایی و عمق بازار سرمایه را کاهش می‌دهد. در شرکت‌هایی با سهام شناوری بالا به‌راحتی نمی‌توان معاملات سهام را تحت تاثیر قرارداد. در چنین شرکت‌هایی حجم بالای معاملات و تعداد بالای سهامدار مانع از نوسانات زیاد سهم می‌شود. هرچه شرکت شناوری بالاتری داشته باشد، افزایش قیمت آن به سرمایه بیشتری نیاز دارد.
در بسیاری از بورس‌های دنیا، شرکت‌هایی که شناوری کمتر از ۲۵ درصد دارند، از فهرست شرکت‌های بورسی حذف می‌شوند. به این دلیل که اگر شرکتی مایل نیست حداقل یک چهارم سهامش را عرضه کند پس نباید در بورس وجود داشته باشد. حداقل مقدار سهام شناور آزاد شرکت‌ها در بازار سرمایه ایران، می‌تواند ۱۰ درصد باشد. اما در واقع برای این مقدار حداکثری وجود ندارد. چون یک سهامدار عمده می‌تواند کلیه سهام خود را با رعایت ضوابط و شرایط خاص در قالب عرضه خرد در بازار به فروش برساند و به همین ترتیب میزان شناوری سهام شرکت را افزایش دهد. شرکت بورس و فرابورس برای پذیرش شرکت، سهامداران عمده را ملزم می‌کنند که حداقل ۱۰ درصد از سهام خود را در بازار اولیه عرضه کنند، اخیرا مجلس شورای اسلامی طی مصوبه‌ای مقرر کردند که شرکت‌ها برای بهره بردن از معافیت مالیاتی مذکور در صدر ماده ۱۴۳ قانون مالیات‌های مستقیم، باید سهام شناور آزادشان به ۲۵ درصد افزایش پیدا کند.
البته به طور میانگین شناوری شرکت‌های موجود در بازار سرمایه ایران، حدود ۲۱ درصد است که در بعضی شرکت‌ها کمتر از ۱۰ درصد نیز مشاهده می‌شود و حتی شرکت‌هایی با شناوری کمتر از ۵ درصد نیز در بازار وجود دارد. این موضوع باعث شده که در سه سال اخیر روند قیمتی شرکت‌های کوچک با شناوری پایین توسط بعضی از معامله‌گران دچار دستکاری شده و شاهد شکل‌گیری حباب قیمتی در این شرکت‌ها باشیم. عمدتا هرچه بازار سرمایه کاراتر باشد قیمت سهام در حدود ارزش ذاتی معامله و کمتر دچار حباب قیمتی می‌شود. از این رو افزایش شناوری شرکت‌ها می‌تواند به بهبود عملکرد بازار، نقدشوندگی و کارایی آن کمک کند.
مهدی صالحی ، تحلیلگر بازار سرمایه
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۷۳
نظر شما