۲۹ مهر ۱۳۹۹ - ۱۲:۴۸

اقتصاددانی که معرف فلسفه جدید «راه سوم» بود

برنده نوبل، منتقد جنگ

«استیگلیتز» درباره اهمیت عدالت اقتصادی برای بقای دموکراسی در جهان بیانیه‌ صادر کرد
برنده نوبل، منتقد جنگ

جهانی‌سازی، نابرابری اقتصادی، تقارن اطلاعاتی، بیکاری، مالیات و... از جمله موارد مورد توجه اقتصاددانان در چند دهه اخیر بوده‌اند. استیگلیتز یکی از کسانی است که در تمامی این حوزه‌ها حضوری اثرگذار داشت.

به گزارش صدای بورس، جهانی‌سازی، نابرابری اقتصادی، تقارن اطلاعاتی، بیکاری، مالیات و... از جمله موارد مورد توجه اقتصاددانان در چند دهه اخیر بوده‌اند. استیگلیتز یکی از کسانی است که در تمامی این حوزه‌ها حضوری اثرگذار داشت.  

اقتصاددان ارشد
جوزف یوگن استیگلیتز متولد ۹ فوریه ۱۹۴۳ در ایالت ایندیانا، اقتصاددان آمریکایی و استاد دانشگاه کلمبیاست. او علاوه بر دریافت مدال جان بیتس کلارک در سال ۱۹۷۹، در سال ۲۰۰۱ موفق به دریافت جایزه نوبل اقتصادی شد. استیگلیتز در سال‌های ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰ به عنوان اقتصاددان ارشد در بانک جهانی فعالیت می‌کرد. وی همچنین از ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۷ در دولت بیل کلینتون به عنوان عضو و رئیس هیأت مدیره، در شورای مشاوران اقتصادی رئیس جمهور حضور داشت. از نظر مشی سیاسی، او یک دموکرات است. استیگلیتز در دانشگاه شیکاگو و موسسه فناوری ماساچوست تحصیل کرده و در دانشگاه‌های ییل، استنفورد و پرینستون تدریس کرده است. وی از سال ۲۰۰۱ تاکنون به عنوان پروفسور در دانشگاه کلمبیا مشغول تدریس است. در سال ۲۰۱۱ مجله «تایم» استیگلیتز را در فهرست ۱۰۰ فرد تاثیرگذار جهان قرار داد.


مدل‌های جدید اقتصادی
پس از انتخابات میان‌دوره‌ای سال ۲۰۱۸ در آمریکا، استیگلیتز درباره اهمیت عدالت اقتصادی برای بقای دموکراسی در جهان بیانیه‌ای صادر کرد. او در زمینه مفاهیم اقتصادی همچون ریسک‌گریزی، تئوری تقارن اطلاعات، رقابت انحصاری، نابرابری اقتصادی، جهانی‌سازی و تجارت عادلانه به همراه اقتصاددانان دیگر دست به بررسی و پژوهش‌هایی زده است. استیگلیتز به همراه آویناش دیکسیت مدلی انعطاف‌پذیر برای رقابت انحصاری ارائه کرد که جایگزین مدل‌های سنتی رقابت کامل بود. وی همچنین با پژوهش درباره دستمزدهای موثر، به همراه شاپیرو مدل کارایی دستمزد را ارائه کرد.

حضور در دولت
استیگلیتز در سال ۱۹۹۳ به دولت کلینتون پیوست. وی از ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۵ عضو و از ۱۹۹۵ رئیس هیأت مدیره شورای مشاوران اقتصادی رئیس جمهور بود. در این جایگاه، او عضوی از دولت کلینتون به شمار می‌آمد. در این زمان، استیگلیتز عمیقا مسائل زیست‌محیطی را مورد توجه قرار داد. مهمترین کار وی در این دوره، کمک به توصیف و معرفی یک فلسفه جدید اقتصادی یعنی «راه سوم» بود. با انتخاب دوباره کلینتون، وی از استیگلیتز خواست تا جایگاه ریاست شورای مشاوران اقتصادی رئیس جمهور را برای یک دوره دیگر حفظ کند، اما استیگلیتز ترجیح داد به بانک جهانی ملحق شود. او در سال ۲۰۰۰ از بانک جهانی جدا شد. در مدت حضور در بانک جهانی، استیگلیتز انتقادات زیادی از این نهاد و برنامه‌های صندوق بین‌المللی پول مطرح کرد.

بحران بدهی یونان
در سال ۲۰۱۰ و در جریان بحران بدهی یونان، استیگلیتز به عنوان مشاور دولت مشغول به کار شد. او در گفت‌وگو با تلویزیون بلومبرگ اعلام کرد که دولت یونان با ریسک نکول مواجه نیست و اطمینان داد که این کشور با خطر ناتوانی در پرداخت بدهی روبه‌رو نخواهد شد. استیگلیتز همچنین در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفته بود که یونان و اسپانیا مشکلی در پرداخت بهره وام‌های خود ندارند. او در سال ۲۰۱۱ از جنبش ضد ریاضت اقتصادی اسپانیا حمایت کرد. همچنین در سال ۲۰۱۲ طرح‌های ریاضت اقتصادی اروپا را «معاهده خودکشی» نامید.

نهادهای رتبه‌بندی
استیگلیتز یکی از منتقدان نهادهای رتبه‌بندی بوده و آنها را به عنوان «مقصر اصلی» در بحران‌های مالی معرفی کرده است. او گفته است: نهادهای رتبه‌بندی مثل کیمیاگران عمل می‌کنند و مثلا رتبه اوراق بهادار را از F به A تبدیل می‌کنند. استیگلیتز به همراه پیتر اورسزاگ در سال ۲۰۰۲ در مقاله‌ای تحت عنوان «استانداردهای سرمایه مبتنی بر ریسک فانی می‌و فردی مک» به بررسی تاثیر نهادهای رتبه‌بندی پرداخته است.


منتقد جنگ
استیگلیتز در کتاب جنگ سه هزار میلیارد دلاری که به کمک لیندا بیلمس به رشته تحریر درآورده، هزینه‌های کامل جنگ عراق برای آمریکا (شامل هزینه‌های پنهان) را آشکار کرده است. او در این کتاب نشان داده که چگونه این هزینه‌ها تا سالیان دراز به اقتصاد آمریکا تحمیل خواهند شد. همچنین استیگلیتز دهها کتاب و مقاله در زمینه اقتصاد به نگارش درآورده که برخی از آنها تاثیر زیادی بر تغییر نگرش اقتصاددانان نسبت به جهان داشت.

حبیب علیزاده ، روزنامه نگار
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۷۲

کد خبر 419293

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 9 =