چندی پیش طرحی با عنوان مالیات از عایدی سهام مطرح شده بود که با مخالفت بسیار زیادی مواجه شد. البته باتوجه به شرایط فعلی اقتصادی، تورم و کسری بودجه، این طرح ذهن فعالان بازارسرمایه را به خود مشغول کرد. از نظر فعالان بازار بحث مالیات بر عایدی سهام، اجحاف بر سرمایه‌گذار بوده و اثر مخربی بر بازارسرمایه خواهد داشت. همچنین می‌تواند شفافیت بازار را به یک تهدید بالقوه تبدیل کند. از طرفی هم باعث خواهد شد تا جریان نقدینگی به سمت خروج از بورس سوق پیدا کند. بر این اساس سهامداران و سرمایه‌گذاران هم از بورس فاصله خواهند گرفت. با این اقدام بازارسرمایه کم عمق‌تر می‌شود و لطمه بسیار جدی به این بازار وارد خواهد شد. البته نظر یکی از مدیران ارشد شرکت بورس با نظر کارگزاران بسیار متفاوت بود. به عقیده وی مالیات بر عایدی سهام به نفع سهامداران است.
اگرچه این دیدگاه در ابتدا سرخط رسانه‌ها قرار گرفت، اما شرایط به گونه‌ای پیش رفت که این خبر از تمامی رسانه‌هایی که اقدام به انتشار آن کرده بودندحذف شد؛ گویا این مدیرارشد هم فهمیده بود که تصویب طرح مذکور به ضرر سهامداران تمام خواهد شد. در نتیجه می‌توان گفت حرکت مذکور، احتمال پیاده‌سازی این اقدام را بسیار ضعیف و یا با شکست مواجه خواهد ساخت. باید در نظر داشت تحقق مالیات بر عایدی سهام، در شرایط کنونی که بازار سهام توانسته اندکی در مدیریت نقدینگی مطلوب عمل کند، چاره ساز نخواهد بود. همچنین این موضوع علاوه بر کاهش تعمیق بازار سرمایه، زمینه‌ای برای خروج سهامداران و حضور در بازار کاذب غیر شفاف را فراهم می‌سازد.
زمینه فرار سرمایه از بازار سهام فراهم نشود
دولت در لایحه بودجه 1399 با هدف افزایش درآمدهای مالیاتی و جبران کسری بودجه، بحث دریافت مالیات بر عایدی سرمایه‌ای بر روی دارایی‌هایی نظیر مسکن، خودرو، طلا، ارز و بازار سهام را مطرح ساخت. اخذ مالیات بر عایدی بر دارایی‌هایی نظیر مسکن و خودرو موجبات جلوگیری از سوداگری، انباشت سرمایه و قفل شدن نقدینگی در دارایی‌های غیرمولد را فراهم آورده و از سوی دیگر کاهش تورم را به دنبال خواهد داشت و نقش بسزایی در ایجاد تعادل در بازارهای موازی ایفا خواهد کرد.
باید در نظر داشت در متون اقتصادی و براساس منحنی لافر، همواره افزایش مالیات موجب افزایش درآمدهای دولت نخواهد شد و پس از رسیدن به نقطه بهینه، افزایش نرخ مالیات موجب کاهش درآمدها می‌شود. نظر به نقش کلیدی بازار سرمایه در تأمین‌مالی و منابع قابل توجه در این بازار؛ دولت می‌تواند همانند سنوات گذشته با عدم اخذ مالیات از عایدی سرمایه‌گذاران و انتشار اوراق تأمین‌مالی، درآمدهای خود را افزایش دهد. همچنین با اخذ مالیات از این محل موجبات فرار سرمایه را از این بازار رقم نزند.با این وجود اثر منفی مالیات در بازارسرمایه که در جهت فرار نقدینگی و کاهش تمایل سرمایه‌گذاران جهت خرید و فروش سهم عمل می‌کند، در صورت برقراری مالیات در تمامی بازارهای سرمایه‌گذاری، اگر این میزان مالیات دریافتی در میان بازارها متفاوت باشد و مالیات در بازارسرمایه در مقایسه با سایر بازارها کم‌تر باشد، موجب افزایش انگیزه افراد و سوق آن‌ها به سمت بازار سرمایه خواهد بود.
- سمیه صفری-کارشناس تأمین‌مالی مشاورسرمایه‌گذاری سهم آشنا
- شماره 336 هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه 15
نظر شما