رشد دلار و کاهش پول ملی، تورم شدید و همچنین رکود بازارهای موازی از جمله دلایل رشد بازار در این مدت ارزیابی میشود. از دیدگاه کارشناسان اقتصادی این رشد یک فرصت تاریخی برای بازار سرمایه و اقتصاد کشور است چرا میتواند از یک سو مشکلات بنگاهها در مسیر تأمین سرمایه درگردش و بازسازی و نوسازی و توسعه واحدهای اقتصادی را برطرف سازد و از یک سو با توزیع مزیت اقتصادی بنگاههای بزرگ در قالب سود بنگاهها بخشی از فشار تحریمها بر جامعه را کاهش دهد. البته در کنار آن زمینهای را فراهم میآید تا با واگذاری شرکتهای دولتی کسری بودجه دولت از محل تحریم نفتی اندکی جبران شود.در این شرایط عرضه اولیه شرکتها به ویژه شرکتهای دولتی در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی یکی از بهترین گزینهها برای عرضههای اولیه به شمارمی رود، که کمتر به آن توجه شده و شرکتهای زیادی از این گروه در بیرون بازار باقی مانده اند.
البته در این روند برخی عرضهها نیز با مسائلی قابل تامل روبهرو میشود. به عنوان نمونه عرضه اولیه پتروشیمی نوری نشان داد که چگونه یک عرضه اولیه با هدایت بیش از 562هزار نفر به بورس توانست بیش از 940میلیارد تومان به ارزش خریدهای افراد حقیقی بازار اضافه کند. چنین پتانسیلی عملا در حال حاضر کمتر مورد توجه قرار میگیرد. از دیدگاه بازار سرمایه آنچه که میتواند این پتانسیل را فعال سازد در دو بخش باور لزوم خصوصی سازی و واگذاری شرکتها و دوم در قیمتگذاری مناسب و حمایت از بازار سرمایه است. در دولت دوازدهم با متوقف ساختن اجرای اصل 44 و وارد آوردن آسیبهای جدی به اقتصاد دو صنعت مهم پالایشگاهی و بانکی، در دوره یازدهم کارنامهای نامناسب از هدایت و حمایت از بازار سرمایه به جای گذاشت. اینک نیز با اصرار به عرضه گران شرکتها به ویژه در حالتی که سود شرکتها از محل تسعیر نرخ ارز متورم شده و یا تورم بازار املاک نقش مهمی در ارزشگذاری شرکتها یافته است ممکن است بار دیگر به بازار سرمایه آسیبهای را وارد سازد. کما اینکه همزمان با عرضه اولیه پتروشیمی نوری در خبری اعلام شد که هزینه گاز سوختی شرکتهای پتروشیمی دو برابر شده است تلاقی این دو اتفاق نشان میدهد که همچنان حداقل از منظر بازار سرمایه، دولت سمفونی هماهنگ و یک دست ارائه نمیدهد و همچنان بدون یک برنامه منسجم و هدفمند کارها دنبال میشود.
بدون تردید انجام عرضههای اولیه در قیمت مناسب و حتی با قیمتی کمتر از برآوردها میتواند منافع غیر مستقیم بیشتری را نصیب دولت سازد که در بلند مدت قطعا از کسب درآمد کوتاه مدت نتایج بهتر و بیشتری را به همراه خواهد آورد.
- همایون دارابی- کارشناس بازار سرمایه
- شماره ۳۱۵ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۵
نظر شما