با توجه به شمار بالای شرکت‌های کاشی وسرامیک (براساس وبسایت انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک) که 96 شرکت هستند، تعداد انگشت شماری از آنها وارد بورس شده اند به طوری که تاکنون تنها 6 شرکت تولیدی از این صنعت توانسته اند در بازار سرمایه حضور یابند. در این میان یکی از شرکت‌ها، «کاشی وسرامیک تکسرام» است که سال 79 در بورس پذیرفته شد و سهامش تا کنون عرضه مي‌شود. از سویی دست اندرکاران تکسرام براین باورند با وجودی که عرضه سهام در بورس و شفافیت‌های مالی مي‌تواند به ایجاد اعتماد سرمایه‌گذاران منجر شود؛ اما در زمینه جذب سرمایه‌گذار چالشی وجود د ارد که باید سرمایه‌گذار مورد پذیرش سازمان بورس قرار گیرد که این مسئله مي‌تواند در بخش جذب سرمایه‌گذاران محدودیت‌هایی ایجاد کند.
فرصتی پیش آمد تا پیرامون تشریح برخی مسائل مذکور گفت‌وگویی با امين همتي براتي، مدیر عامل شرکت کاشی و سرامیک تکسرام انجام دهیم.
توسعه صنعت کاشی و سرامیک در ایران از چه زمانی آغاز و تکسرام در این زمینه چه جایگاهی دارد؟
درباره رویکرد صنعت کاشی وسرامیک و توسعه آن در کشور، این صنعت قبل ازانقلا ب وارد کشور شد، به طوری که در آن زمان 4 واحد تولیدی فعالیت مي‌کردند.البته دهه 60 شماری از تولید کنندگان به این صنعت افزوده شدند.از سوی دیگر اتفاق مثبتی که در حوزه توسعه صنعت رخ داد تغییرفرهنگ مصرف و شناخت بیشتر نسبت به این صنعت و محصولات آن بود. اکنون آگاهی دراین باره افزایش یافته و شاهد کاربرد کاشی و سرامیک در زمینه‌هایی همچون نما، مکان‌های پرتردد، پیاده‌روها و محیط‌های بیرونی هستیم و استفاده ان روبه افزایش است.در عین حال این صنعت مراحل توسعه و گسترش خود را مي‌گذراند. همچنین این صنعت جزو 7 صنعت استراتژیک ایران است و ایران از لحاظ ظرفیت تولید جزو 5 کشور برتر جهان به شمار مي‌رود. براساس اهداف دولت، این صنعت به عنوان صنعت صادرات محور شناخته شده است؛ به طوری که در این راستا فعالیت‌هایی از سوی شرکت‌ها در حال انجام است هرچند در برهه‌هایی زمانی، به دلیل مسائل سیاسی،صادرا ت در این صنعت همراه با افت و خیزهایی بوده است. شرکت کاشی و سرامیک تکسرام نیز سال 70 تاسیس و در سال 74 تولید خودرا آغاز کرد و تا سال 76 تنها تولیدکننده کاشی پرسلانی درخاورمیانه بود.
چند درصد مواد اولیه داخلی بوده و نوآوری‌های شرکت در چه زمینه‌هایی است؟
80 درصد مواد اولیه داخلی و20 درصد وارداتی است. از طرفی تکسرام نامی است که آن را در حوزه کاشی گرانیتی مي‌شناسند. از این رو نوآوری‌ها با همان استراتژی ِ در حال فعالیت است. همچنین در زمینه توسعه محصولات نظیر تولید محصولات خاص برای آزمایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها یا فضاهای خاص فعالیت داریم. باید اشاره کنم در زمینه فرآیند پولیش اولین شرکت در کشور هستیم. البته در حوزه تنوع سایز محصولات و ارتقای کیفی محصولات و افزایش دانش پرسنل اقداماتی انجام داده ا یم به طوری که این اقدامات در راستای ارتقای کیفیت و تولید ایده‌آل با رویکرد صادراتی که جزو اهداف مهم شرکت محسوب مي‌شود، بود.
مقصد صادراتی محصولات تکسرام چه کشورهایی بوده و با اعمال تحریم‌ها چه مشکلاتی در این خصوص حاصل شد؟
محصولات تکسرام به 17 کشور صادر مي‌شود که از آن جمله مي‌توان به منطقه آسیای میانه، همسایه‌های غربی وشرقی، کشورهای عربی همچون عمان و قطر و شرق آفریقا و شرق اروپا مانند بلغارستان و رومانی اشاره کرد. البته طی سه سال اخیر مکزیک هم به بازارهای صادراتی مان افزوده شد. همچنین بااعمال تحریم‌ها، در زمینه نقل و انتقال پول مشکلاتی داشته ایم برای مثال فعلا به بازار شرق آفریقا صادرات نداریم همچنین به دلیل مشکلات حمل و و نقل، صادرات به مکزیک معلق شده است. به نظر مي‌آید با برطرف شدن مشکلات بانکی و نقل و انتقال پول بتوانیم مجدد این بازار‌ها را احیا کنیم. در حال حاضر به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌ها، فعلا شمار بازارهای صادراتی به 10 کشور کاهش یافته است.
با توجه به افزایش نرخ ارز و تورم، نرخ مواد اولیه در سال 98 چند درصد افزایش خواهد یافت؟
نرخ مواد اولیه حدود 70 درصد نسبت به سال گذشته با افزایش رو‌به‌رو است. البته باید اشاره کنم ثبات نرخ ارز و هزینه‌ها ی پرسنلی از عواملی هستند که مي‌تواند روی افزایش نرخ خرید موا د اثرگذار باشند. در عین حال اگر اتفاق خاصی نیفتد این میزان درصد افزایش تا پایان سال خواهد بود.
نرخ محصولات فروش چند درصد افزایش مي‌یابد؟
مصوبات انجمن صنفی کاشی و سرامیک این امکان را به ما مي‌دهد و از طرفی با وجود بازار رقابتی، قطعا افزایش نرخ فروش محصولات داریم. اما رویکرد شرکت به گونه‌ای است که این افزایش قیمت در راستای تولید محصولات با نوآوری‌های جدید خواهد بود.
برنامه‌ای برای افزایش سرمایه داشته و از چه منابعی خواهد بود؟
افزایش سرمایه را در دستورکارداریم و این که از محل تجدید ارزیابی دارایی باشد در حال بررسی است. در عین حال که از طریق آورده نقدی و مطالبات سهامداران هم جزو موارد تحت بررسی هستند که بعد از بررسی کارشناسی،از طریق بورس اعلام مي‌کنیم. باید اشاره کنم این افزایش سرمایه در راستای طرح توسعه‌ای شرکت است. برای سال 98 در نظرداریم تا محصولات جدید با سایز بزرگتر تولید کنیم و تکنولوژی جدید را در راستای کاهش هزینه‌ها به کار گیریم. همچنین تأمین مالی هم از طریق افزایش سرمایه و تسهیلات بانکی انجام مي‌شود.
تاکنون در نمایشگاه‌های خارج از کشور حضور د اشته اید و با اعمال تحریم‌ها، بیشتر روی کدام بازارهای هدف متمرکز مي‌شوید؟
به جز سال 97، که حضورنداشتیم سال 95و96 در نمایشگاه‌های قطر، روسیه و کنیا شرکت کرده ایم. بیشتر تمرکز شرکت روی بازارهایی است که تغییر، تحول و توسعه سازندگی در آنها در حال انجام است که مي‌توان به کشورهای آسیای میانه و آفریقایی اشاره کرد.
تکنولوژی مورد استفاده شرکت بر چه مبنایی بوده و مسائل تحریم در حوزه واردات قطعات چه آثاری داشته است؟
تکنولوژی به طور کامل اروپایی است و خط تولید تکسرام از ایتالیا وارد شده است. ازطرفی چون صنعت کاشی، صنعت حساسی نیست محدویت‌های تحریم روی افزایش هزینه‌های حمل و نقل اثر داشته است.اگرچه مشکل نقل و انتقال پول داشته اما در زمینه تکنولوژی و قطعات مشکلی نداریم.
دلیل این که همچنان شرکت‌های بزرگ خصوصی وسهامی خاص وارد بورس نمی‌شوند، چیست؟
یکی ازموارد جنبه فرهنگی است. ازطرفی هنوز در میان مدیران شرکت‌های بزرگ این تفکر ایجاد نشده است.همچنین وجود الزامات و محدودیت‌ها وفشارها مي‌تواند از دلایل عدم ورود شان به بورس باشد. البته در این روند فرهنگ شفافیت، مالیاتی و استانداردهایی که باید رعایت شود هنوز در میان مدیران شرکت‌ها جا باز نکرده است.
این شفافیت و قوانین تا چه میزان لازم بوده و باید چه اقداماتی برای ورود شرکت‌ها به بورس انجام داد؟
قوانین اصولی است. اما آنجایی قوانین چالش برانگیزمی شود که رویه‌ها و دیدگاه‌های مدیریتی در حوزه بورس تغییر مي‌کند. به طوری که باید بیشتر اطلاع رسانی شود و سطح آگاهی شرکت‌ها غیر بورسی بالا رود. در حال حاضر شرکت‌های خصوصی، به خصوص شرکت‌های کوچک و خانوادگی با این حوزه آشنایی ندارند و معتقدند که این موارد معضلی برای انها ایجاد خواهد کرد و در راستای منافع شان نیست. ازا ین رو آموزش، تبلیغ و تسهیل برای ورود شرکت‌ها مي‌تواند نقش موثری ایفا کند.
شرکت‌های کاشی و سرامیک با چه چالش‌ها و مزیت‌هایی در بازار سرمایه رو‌به‌رو هستند؟
حاشیه سود صنعت سرامیک محدود است و مسئله شفافیت یکی از ارکان اساسی بورس محسوب مي‌شود. ازاین رو هزینه‌های بسیار بالایی نسبت به شرکت‌های خصوصی غیر بورسی به همراه دارد. چراکه عملکردی که بورس از ما انتظار دارد شرکت‌های غیر بورسی، این محدودیت‌ها را ندارند. در یک کلام حضور در بورس چالش هزینه‌ها در راستای رقابت با سایر شرکت‌هاست. چراکه بسیاری از شرکت‌ها با الزامات در بورس نمی‌توانند سودآوری داشته باشند. در صنعت ما هم که حاشیه سود محدودی دارد با این رویه بخش عمده‌ای از سودآوری از بین مي‌رود. اما در مقابل مزیت‌هایی هم وجود دارد. با ورود به بورس،شفافیت و استانداردهای مالی که انجام مي‌شود باعث شده تا اعتماد سرمایه‌گذاران به شرکت‌های بورسی بیشتر شود. برای مثال شرکت ما قراردادی با سرمایه‌گذار خارجی داشت که این مي‌تواند به دلیل حضور در بازار سرمایه و ایجاد اعتماد از سوی آنها باشد. همچنین از طرفی خرید سهام در بورس پیچیدگی ندارد و از این رو به آنها پیشنهاد خرید سهام شرکت را هم داده ایم تا شریک ما شوند. همچنین یکی از مزیت‌های دیگر بورس تأمین مالی از طریق ابزارهای بازار سرمایه است که رو به افزایش است واین مسئله مي‌تواند به توسعه شرکت‌ها کمک کند. البته باید به نکته‌ای اشاره کنم در خصوص خرید سهام شرکت توسط سرمایه‌گذاران خارجی بایستی آن خریدار(سرمایه‌گذار) مورد تایید وصلاحیت سازمان بورس قرار گیرد که این مسئله مي‌تواند محدودیت‌هایی برای شرکت ایجاد کند.
چشم اندار صنعت کاشی وسرامیک در ایران را چگونه ارزیابی مي‌کنید؟
به نظر مي‌آید با حل شدن نقل و انتقال بانکی و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، شاهد رونق توسعه صادرات در این صنعت باشیم.
برنامه‌های آینده تکسرام درچه مواردی متمرکزاست؟
تلاش برای تحقق طرح توسعه شرکت در راستای تولید سایزهای جدید و افزایش ظرفیت و کاهش هزینه‌های تولید مدنظر قرار دارد.
به طور مشخص نوسانات ارزی چه آثار مثبت و یا منفی در روند فعالیت‌های تکسرام داشت؟
افزایش هزینه های تولید و افزایش نرخ فروش در حوزه صادرات از اهم موارد یود.
- فرحناز سپهری- خبرنگار
- شماره ۳۱۴ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۹ و ۱۰
نظر شما