بازارهای سهام در جذب سرمایههای خرد و کلان و هدایت آنها به سمت بخش تولید و کسبوکارهای نیازمند سرمایه نقش مهمی ایفا میکنند. با پذیرفته شدن یک کسبوکار در بورس است که امکان خرید و فروش سهام آن در بازار فراهم میشود. در این میان، نقش سامانههای معاملاتی اهمیت پیدا میکند.
امروزه به دلیل حجم بالای معاملات سهام و اوراق بهادار، خرید و فروش آنها از طریق پلتفرمهای الکترونیکی که سامانههای معاملاتی در اختیار معاملهگران قرار میدهند، انجام میشوند. این پلتفرمها به معاملهگران امکان میدهند تا در کمترین زمان، حجم بالایی از سهام را بخرند یا بفروشند.
با پایان عصر معاملات به روشهای سنتی و بهکارگیری روش الکترونیکی، این روش به سرعت رشد و توسعه پیدا کرد. باید متذکر شد که هماکنون، سامانههای معاملاتی از طریق جلب اعتماد معاملهگران و کارگزاران بورسی، نقش مهمی در ادامه فعالیت و رونق بازارهای سهام جهان ایفا میکنند. حجم بالای معاملات سهام و اوراق بهادار از یک سو و تنوع استراتژیهای معاملاتی و سرمایهگذاری (همچون آربیتراژ، بازارگردانی، نوسانگیری و...) موجب شده تا توجه به مدرنسازی سامانههای معاملاتی و اعمال کنترل شدید بر روند فعالیت آنها به کاری تخصصی تبدیل شود.
یکی از مهمترین ویژگیهای سامانههای معاملاتی موفق در بازارهای سهام، تاخیر زمانی اندک در جریان ثبت سفارش خرید یا فروش است. به عنوان مثال، دستورهای خرید و فروش در بورس نیویورک در کمتر از یک ثانیه انجام میشود. اهمیت پروسه زمانی کوتاه اجرای دستورهای خرید و فروش در این بازار وقتی آشکار میشود که بدانیم، سهام 1900 شرکت در بورس نیویورک مورد معامله قرار میگیرد و حجم روزانه معاملات (که در سال 2013 به ثبت رسیده بود) حدود 169 میلیارد دلار برآورد میشود. باید توجه داشت که ارزش بازار بورس نیویورک بیش از 16 هزار میلیارد دلار است. با چنین حجم بالایی از معاملات و گردش پول، تصور کنید اگر سامانههای معاملاتی مورد استفاده در این بازار کوچکترین ایراد یا اشکالی پیدا کنند، چه اتفاقهای مالی ناگواری رخ میدهد. همچنین شکی نیست که معاملهگران نیز معترض خواهند شد و مطالبه خسارت خواهند کرد. چرا که مفهوم سامانه معاملاتی (جدای از کارکردهای قابل مشاهده آن) وجود «بستری برای اعتماد معاملهگران» است.
جدای از تاخیر بیش از حد در انجام معاملات، از کار افتادن سامانه معاملات به دلیل مشکلات زیرساختی نیز به هیچ روی قابل پذیرش نیست. البته در همه کشورها، مقامهای ناظر برای حمایت از سرمایهگذاران و جلوگیری از سقوط بازار سهام گاه مجبور به توقف معاملات میشوند. به عنوان نمونه، پس از حملات 11 سپتامبر 2001، بورس نیوریورک به مدت 4 روز معاملاتی تعطیل شد. یا در جولای 2015 که به دلیل حملات سایبری، معاملات به مدت 4 ساعت متوقف شد. این نمونهها به عوامل بیرونی و غیرسیستمی مربوط هستند. با این حال تاکنون گزارشی از توقف معاملات به دلیل ایرادهای فنی و الکترونیکی در سامانه معاملاتی مشاهده نشده است. این واقعیت نشان میدهد که این سامانهها به طور دائم و مستمر تحت کنترل و نظارت هستند و در دورههای زمانی معین، بهروزرسانی میشوند.
- حبیب علیزاده- خبرنگار
- شماره ۳۰۰ هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه ۴
نظر شما